Universiteti Shtetëror i Tbilisit

Coordinates: 41°42′36″N 44°46′42″E / 41.71000°N 44.77833°E / 41.71000; 44.77833
Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Ivane Javakhishvili Tbilisi State University
ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი
Latin: Universitas Tphilisensis[1]
LlojiPublic
Themelimi1918
ThemeluesiIvane Javakhishvili
Co-founders
Kote Abkhazi, Giorgi Akhvlediani, Shalva Nutsubidze, Dimitri Uznadze, Grigol Tsereteli, Akaki Shanidze, Andrea Razmadze, Korneli Kekelidze, Ioseb Kipshidze, Petre Melikishvili and Ekvtime Takaishvili.
Buxheti₾109.2 million[2]
RektoriJaba Samushia
Stafi akademik
768
Studentë23 500[3]
Pasdiplomike1,415
280
Location
Tbilisi
,
Gjeorgjia

41°42′36″N 44°46′42″E / 41.71000°N 44.77833°E / 41.71000; 44.77833
KampusiUrban
ColoursBlue, white
   
Pseudonimiთესეუ (TSU)
AffiliationsEUA, EAEC, AUF, IAU, Magna Charta Universitatum, BSUN
Faqja zyrtarewww.tsu.ge

Universiteti Shtetëror i Tbilisit Ivane Javakhishvili (gjeorgjisht: ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი - ivane javakhishvilis sakhelobis tbilisis sakhelmts'ipo universit'et'i) shpesh i njohur me emrin e shkurtuar historik, Tbilisi State University ose TSU ) është një universitet kërkimor publik i themeluar më 8 shkurt 1918 në Tbilisi, Gjeorgji . Duke përjashtuar akademitë dhe seminaret teologjike, të cilat kanë funksionuar me ndërprerje në Gjeorgji prej shekujsh, TSU është universiteti më i vjetër në Gjeorgji dhe rajonin e Kaukazit . Numri i përgjithshëm i regjistrimit është mbi 23,500 studentë, dhe ka 5,000 anëtarë të fakultetit dhe stafit (bashkëpunëtor).

Themeluesi kryesor i universitetit ishte një historian dhe akademik gjeorgjian, Ivane Javakhishvili . Midis bashkëthemeluesve ishin gjithashtu disa shkencëtarë, duke përfshirë Giorgi Akhvlediani, Shalva Nutsubidze, Dimitri Uznadze, Grigol Tsereteli, Akaki Shanidze, Andrea Razmadze, Korneli Kekelidze, Ioseb Kipshidze, Petre Melikishvilish dhe Ekikishvili . Profesor Petre Melikishvili, një kimist gjeorgjian, u bë rektori i parë i TSU. Elizabeth Orbeliani, e cila ishte gjithashtu ndër themeluesit, u bë gruaja e parë që dha mësim në historinë e universitetit. [4]

Ndërtesa e Universitetit Shtetëror të Tbilisit në 1918

Universiteti Shtetëror i Tbilisit u themelua në vitin 1918 për shkak të udhëheqjes së historianit gjeorgjian Ivane Javakhishvili dhe grupit të ndjekësve të tij. Ishte i pari dhe i vetmi organ arsimor i këtij lloji në rajonin e Kaukazit deri në atë kohë. [5] Universiteti ndodhet në ndërtesën e dikurshme të gjimnazit të fisnikërisë gjeorgjiane të ndërtuar nga arkitekti Simon Kldiashvili nga viti 1899 deri në vitin 1906.

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ndërtimi dhe zhvillimi i ndërtesës së ardhshme të Universitetit Shtetëror të Tbilisit u drejtuan nga Niko Tskhvedadze, një anëtar themelues dhe pjesëmarrës i bordit të Shoqatës për Përhapjen e Shkrim-leximit midis Gjeorgjianëve . Roli i tij në mbikëqyrjen e ndërtimit ishte thelbësor për ngritjen e universitetit.

Gjeorgjia ka një traditë arsimimi, siç dëshmohet nga funksionimi i Shkollës së Filozofisë dhe Retorikës së Phazisi në Kolkidë (shek. IV); si dhe ngritja e qendrave kulturo-iluminuese në Palestinë (shek. V), Siri (shek. VI), Greqi (shek. X–XV) dhe Bullgari (shek. XI); Akademia Gelati dhe Iqalto në Gjeorgji (shek. XI–XII); Megjithatë, si rezultat i rënies politiko-ekonomike dhe më në fund duke u bërë koloni e Rusisë, në Gjeorgji nuk kishte asnjë institucion kombëtar të arsimit të lartë për shekujt e ardhshëm. [6]

Themeluesi Ivane Javakhishvili

Pasi Gjeorgjia u bë e pavarur dhe e shpalli veten një shtet kombëtar demokratik, një nga arritjet e para të popullit gjeorgjian në fillim të shekullit të 20-të ishte themelimi i Universitetit Kombëtar Gjeorgjian në Tbilisi. Më pas, gjatë periudhës bolshevike dhe komuniste, përkundër ideologjisë së detyruar dhe censurës së ashpër, Universiteti Shtetëror i Tbilisit mbante shkolla në matematikë, psikologji, filozofi, gjuhësi dhe historiografi. Themelimi i Akademisë së Shkencave të Gjeorgjisë dhe institucioneve të tjera të arsimit të lartë u inkurajua nga universiteti.

Universiteti u hap më 26 janar 1918, ditën e përkujtimit të mbretit gjeorgjian David Ndërtues . Një kishë në kopshtin e Universitetit, me emrin e Mbretit, funksionon që nga 5 shtatori 1995. Në 1989 universiteti mori emrin e themeluesit të tij - Ivane Javakhishvili.

Rektor i parë i universitetit u zgjodh Petre Melikishvili, kimist dhe profesor. Në fillimin e tij, universiteti kishte një fakultet - atë të filozofisë. Ivane Javakhishvili, një historian gjeorgjian, mbajti leksionin e parë. Në fillim të vitit 1918, bordi i pedagogëve dhe pedagogëve numëronte 18, trupa studentore e universitetit numëronte 369 studentë dhe 89 dëgjues të lirë.

Elizabeth Orbeliani, lektorja e parë grua dhe bashkëthemeluese e TSU.

Sot numri i profesorëve të përfshirë në shkollimin dhe trajnimin arrin në 3275, duke përfshirë 55 akademikë dhe anëtarë korrespondues të akademisë, 595 profesorë dhe doktorë, 1246 profesorë asistentë dhe kandidatë të shkencave.

Mbi 35 mijë studentë studiojnë në universitet dhe tetë degët e tij rajonale. Ndryshime të rëndësishme në universitet filluan më 25 prill 1994, kur këshilli shkencor i Universitetit miratoi "Konceptet e arsimit universitar" faqe 3-5, sipas të cilit që nga viti 1994 universiteti ka kaluar në formën e studimit me dy faza ( rirregullimet hap pas hapi filluan në 1992).

Në përfundim të fazës I të reformës së zbatuar, në fillim të vitit 2005, organet që funksiononin në TSU ishin: 22 fakultete me 184 katedra, 8 degë me 46 fakultete, 3 institute shkencore-kërkimore dhe studimore-shkencore, 81 laboratorë dhe qendra kërkimore, 161 laboratorë dhe dhoma studimi, spitale klinike dhe qendra diagnostike, shtëpi botuese dhe redaksi, bibliotekë me 3 650 000 artikuj, 5 konvikte. Në kursin bachelor janë përdorur 95 programe arsimore, në master 194 dhe në atë me një hap 16. Shkollat që u krijuan në Universitetin e Tbilisi ishin:

  • Matematika ( Andrea Razmadze, për të cilin departamenti u riemërua në 1944, Nikoloz Muskhelishvili, Ilia Vekua, Viktor Kupradze, Andro Bitsadze dhe të tjerë),
  • Fizikë ( Elefter Andronikashvili, për të cilin Instituti u riemërua në 1999, Mate Mirianashvili, Vagan Mamasakhlisov, Givi Khutsishvili Albert Tavkhelidze dhe të tjerë),
  • Psikologjia (Dimitri Uznadze dhe të tjerë),
  • Fiziologji (Ivane Beritashvili dhe të tjerë).
  • Shkollat Kombëtare Dijetare të Historiografisë Gjeorgjiane (Ivane Javakhishvili dhe të tjerë),
  • Historia e Letërsisë (Korneli Kekelidze dhe të tjerë),
  • Filozofia Gjeorgjiane (Shalva Nutsubidze dhe të tjerë),
  • Studime të Artit (Giorgi Chubinashvili dhe të tjerë),
  • Gjuhësia gjeorgjiane dhe kaukaziane (Akaki Shanidze, Giorgi Akhvlediani, Arnold Chikobava dhe të tjerë),
  • Filologji Orientale dhe Klasike (Grigol Tsereteli, Simon Qaukhchishvili, Giorgi Tsereteli e të tjerë).
  • Kartvelologji (Studime Kartveliane)

Katedrat dhe departamentet kërkimore-shkencore shërbejnë për përgatitjen e studentëve pasuniversitar dhe gradave shkencore. 26 këshilla kualifikimi funksionojnë për dhënien e titujve shkencorë pothuajse në të gjitha fushat e shkencës.

Arsimi mjekësor u rivendos në universitet në 1994. Fillimisht specialiteti i mjekësisë u hap në fakultetin e biologjisë dhe mjekësisë dhe fakulteti i mjekësisë u bë një njësi e pavarur në vitin 2000. U hap Qendra për Menaxhimin e Kujdesit Shëndetësor dhe Departamenti për Edukim të Vazhdueshëm Mjekësor dhe u themelua bordi i besuar i mjekësisë dhe shërbimit informativ mjekësor. Qendra diagnostike universitare ofron kujdesin shëndetësor të pedagogëve dhe pedagogëve dhe bashkëpunëtorëve të Universitetit.

Një shtypshkronjë u ngrit në 1923 dhe një shtëpi botuese në 1933. Arkivi i Universitetit u themelua në vitin 1933. Botimi shkencor "Proceedings of Tbilisi University" u botua që nga viti 1919. Programi Tekste për Studentë funksionon që nga viti 1996. Universiteti boton dy gazeta javore "Tbilisis Universiteti" (që nga viti 1927) dhe "Kartuli Universiteti" (që nga viti 1998).

Fakultetet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

TSU ka shtatë fakultete:

Rektorët[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Petre Melikishvili - 1918/I - 1919/XII
  • Ivane Javakhishvili - 1919/XII -1926/VI
  • Tedo Ghlonti - 1926/IX - 1928/IX
  • Malakia Toroshelidze - 1928/IX - 1930/IX
  • Ivane Vashakmadze - 1930/I - 1931/IX
  • Aleksandre Erkomaishvili - 1931/X - 1932/XII
  • Levan Agniashvili - 1933/IV - 1935/VI
  • Karlo Oragvelidze - 1935/VI - 1937/VI
  • Giorgi Kiknadze - 1937/VII - 1938/IX
  • Davit Kipshidze - 1938/X - 1942/II
  • Aleksandre Janelidze - 1942/II - 1945/VII
  • Nikoloz Ketskhoveli - 1945/VII - 1953/VI
  • Ilia Vekua - 1953/VII - 1953/IX, 1966/IV - 1972/IV
  • Ermile Burchuladze - 1953/IX - 1954/IX
  • Victor Kupradze - 1954/IX - 1958/III
  • Giorgi Dzotsenidze - 1958/IV - 1959/III
  • Evgeni Kharadze - 1959/III - 1966/III
  • Davit Chkhikvishvili - 1972/V - 1980/II
  • Vazha Okujava - 1980/III - 1985/IX
  • Nodar Amaghlobeli - 1985/IX - 1991/VIII
  • Tamaz Gamkrelidze - 1991/VIII - 1991/IX
  • Otar Japaridze - 1991/IX - 1991/X
  • Roin Metreveli - 1991/X - 2004/X
  • Rusudan Lortkipanidze - 2004/XII-2006/IV
  • Giorgi Khubua - 2006/IV - 2010/VIII
  • Alexander Kvitashvili - 2010/VIII - 2013/VII
  • Vladimer Papava - 2013/VII - 2016/III
  • Darejan Tvaltvadze (duke vepruar) - 2016/IV - 2016/IX
  • Giorgi Sharvashidze - 2016/IX - 2022/X
  • Jaba Samushia - (Ushtruesi i detyrës së Rektorit) 2022/X - 2022/XII) — Rektori 2022/XII-

Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ "ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის გერბი". Tbilisi State University. Marrë më 31 janar 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ "თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ბიუჯეტი" (PDF). Marrë më 24 shkurt 2018. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ "Ivane Javakhishvili Tbilisi State University in Georgia, US News Best Global Universities". Marrë më 24 shkurt 2018. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ ელისაბედ ორბელიანის სახელობის ჯილდო ქართული სტუდენტური თარგმანისათვის, Tbilisi State University, 29 December 2021.
  5. ^ "New Tbilisi.Gov.Ge - თბილისის მერიის ოფიციალური ვებ გვერდი". Tbilisi.gov.ge. Arkivuar nga origjinali më 20 shkurt 2012. Marrë më 5 janar 2014. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ "Archived copy". Arkivuar nga origjinali më 21 korrik 2011. Marrë më 4 shtator 2009. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  7. ^ "Ivane Javakhishvili Tbilisi State University". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ "Ivane Javakhishvili Tbilisi State University". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ "Ivane Javakhishvili Tbilisi State University". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ "Ivane Javakhishvili Tbilisi State University". Arkivuar nga origjinali më 12 maj 2019. Marrë më 19 prill 2018. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ "Ivane Javakhishvili Tbilisi State University". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ "Ivane Javakhishvili Tbilisi State University". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Lidhjet e jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Universiteti_Shtetëror_i_Tbilisit&oldid=2651257"