Bluzë me mëngë
Një këmishë polo, e njohur edhe si këmishë me mëngë, këmishë tenisi, këmishë golfi, ose këmishë chukker, është një lloj këmishë me një jakë të cilën zakonisht e përdorin lojtarët e polos, tenisit, golfit, ose chukker. Këto këmisha zakonisht kanë mëngë të shkurtra, por mund të jenë edhe të gjata. Për herë të parë, këto këmisha u përdorën nga lojtarët e polos në Indi në vitin 1859 dhe morën popullaritet në BBritaninë e Madhe gjatë viteve 1920.
Bluzat me mëngë zakonisht janë të përbëra prej pambuku të thurur, zakonisht në një thurje pike, ose ndonjëherë edhe nga një thurje e ndërthurur. Ka raste kur përdoret edhe polo pambuku i pimë. Përveç pambukut, ato mund të jenë të bëra edhe nga materiale të tjera si mëndafshi, leshi, fibra sintetike, ose përzierje të fibrave natyrale dhe sintetike. Një version i gjatësisë së fustanit të këmishës quhet fustan polo.[1]
Historia e këmishës së tenisit[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Në shekullin e 19-të dhe fillimin e shekullit të 20-të, lojtarët e tenisit zakonisht mbajnë "të bardha tenisi", që përfshinte një këmishë të bardhë me mëngë të gjata dhe me kopsa të lartë (të veshura me mëngët e përveshur), pantallona fanelle dhe një kravata.[2] Kjo veshje shkaktoi vështirësi në lehtësinë e lojës dhe në komoditet.
René Lacoste, shtatë herë kampioni francez në Grand Slam të tenisit, mendoi se veshja tradicionale e rëndë e tenisit ishte shumë e pakëndshme. Ai krioi një këmishë të re, e cila ishte e bardhë, me mëngë të shkurtra, e thurur me pambuk pike të lirshëm (e quajtur jersey petit piqué), me një jakë të rrafshët dhe të dalë jashtë, së bashku me një çarçaf me kopsa dhe një bisht këmishë më të gjatë në pjesën e pasme se përpara (i njohur sot si "bisht tenisi"). Ai për herë të parë veshi këtë veshje në kampionatin US Open të vitit 1926.[3]
Duke filluar nga viti 1927, Lacoste vendosi një emblemë krokodili në gjoksin e majtë të këmishave të tij, pasi shtypi amerikan kishte filluar t'i referohej atij si "Krokodili", një pseudonim që ai e përqafoi dhe e përdori për të shënuar identitetin e tij në industrinë e modës.
Dizajni i Lacoste zbuti problemet që krijonin veshjet tradicionale të tenisit duke sjellë një përmbajtje më të lehtë dhe një ndjenjë më të komode për lojtarët.
- mëngët e shkurtra me pranga zgjidhën tendencën e mëngëve të gjata për t'u rrokullisur
- këmisha duhet të jetë e kopsur deri në majë
- jaka pique mund të vihej e përmbysur për të mbrojtur lëkurën e qafës nga dielli
- triko e thurur pambuku pique merrte frymë dhe ishte më e qëndrueshme
- "bishti i tenisit" pengonte që këmisha të tërhiqej nga pantallonat ose pantallonat e shkurtra të mbajtësit
Në vitin 1933, pasi u tërhoq nga tenisi profesionist, Lacoste u bashkua me André Gillier, një mik që ishte tregtar i veshjeve, për ta tregtuar atë këmishë në Evropë dhe Amerikën e Veriut. Së bashku, ata formuan kompaninë Chemise Lacoste dhe filluan të shesin këmishat e tyre, të cilat përfshinin logon e vogël të krokodilit të qëndisur në gjoksin e majtë.
Aplikimi në polo[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Deri në fillim të shekullit të 20-të, lojtarët e polo-s mbajnin këmisha të trasha, me mëngë të gjata, të bëra prej pambuku të Oksfordit. Kjo këmishë ishte e para që kishte një jakë me kopsa, të cilën lojtarët e polo-s e shpikën në fund të shekullit të 19-të për të mos u përplasur me jakën nga era e hershme e Brooks Brothers. John Brooks, Presidenti i Brooks Brothers, e vuri re këtë gjatë një ndeshje polo në Angli dhe filloi të prodhonte një këmishë të tillë në vitin 1896. Brooks Brothers ende prodhon këtë stil të "këmishës polo" me kopsa.
Në vitin 1920, Lewis Lacey, një kanadez (i lindur nga prindër anglezë në Montreal, Quebec në 1887), një shitës dhe lojtar polo, filloi të prodhonte një këmishë e cila ishte e qëndisur me një emblemë të një lojtari polo. Ky dizajn kishte origjinë nga Klubi Hurlingham Polo pranë Buenos Aires.
Në vitin 1972, Ralph Lauren tregtoi një këmishë tenisi si një "këmishë polo" si një pjesë e spikatur e linjës së tij origjinale Polo, duke ndihmuar kështu më tej popullaritetin e saj tashmë të përhapur. Ndonëse nuk ishte projektuar posaçërisht për t'u përdorur nga lojtarët e polo-s, këmisha e Lauren imitonte atë që në atë kohë ishte bërë veshja normale për lojtarët e polo-s. Meqenëse ai dëshironte të kullonte njëfarë "mëdyshjeje" në rrobat e tij, duke adoptuar fillimisht stilin e veshjeve si Brooks Brothers, J. Press (Lamb Screen Printing) dhe veshjet angleze të stilit "Savile Row", ai e përfshiu dukshëm këtë veshje nga "sporti i mbretërve" në linjën e tij, plot me një logo që të kujton emblemën e krokodilit të Lacoste, që përshkruan një lojtar polo dhe kalë i vogël.
Në pjesën më të madhe për shkak të Ralph Lauren (dhe ndoshta si një shembull i një marke të gjenericizuar ), termi "këmishë polo" është bërë shumë më i zakonshëm se "këmishë tenisi" ose "këmishë golfi".
Golf[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Gjatë gjysmës së dytë të shekullit të 20-të, ndërsa veshjet standarde të golfit u bënë më të rastësishme, këmisha e tenisit u miratua pothuajse universalisht si veshje standarde e golfit. Shumë fusha golfi dhe klube të vendit kërkojnë që lojtarët të veshin këmisha golfi si pjesë e kodit të veshjes. Për më tepër, prodhimi i "këmishës së tenisit" të Lacoste në prerje të ndryshme golfi ka rezultuar në dizajne specifike të këmishës së tenisit për golf, duke çuar në përdorimin e termave si "këmisha e golfit".
Bluzat e golfit zakonisht bëhen nga poliesteri, përzierjet e pambukut me poliester ose pambuku i mercerizuar. Rroba zakonisht mban tre ose katër butona, dhe rrjedhimisht shtrihet më poshtë se dekolteja tipike e këmishës polo. Jaka është fabrikuar në mënyrë tipike duke përdorur një shtresë të dyfishtë të qepur të të njëjtës pëlhurë të përdorur për të bërë këmishën, në kontrast me një jakë këmishë me mëngë, e cila zakonisht është e bërë prej pambuku të thurur me brinjë me një fije. Bluzat e golfit shpesh kanë një xhep në anën e majtë, i projektuar fillimisht për të mbajtur sende të vogla si një tastierë dhe laps.
Në Vietnam[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Bluzat me polo, të njohura gjithashtu si "áo thun có cổ" në Vietnamisht, u prezantuan në Vietnam në fillim të shekullit të 20-të nga francezët. Fillimisht, bluzat me mëngë visheshin nga klasa e lartë dhe atletët. Gradualisht, bluzat me mëngë u bënë të njohura dhe të pranuara gjerësisht nga të gjitha klasat shoqërore. Shumë kompani dhe biznese vietnameze zgjedhin këmisha me mëngë si uniformat e punonjësve të tyre. Sipas Metric.vn, tregu vietnamez i bluzave me polo në platformat e tregtisë elektronike arriti në 9.2 miliardë VND në 2023, një rënie prej 19.3% krahasuar me tremujorin e mëparshëm. Bluzat polo përbëjnë rreth 20% të tregut vietnamez të bluzave, ekuivalente me 1.84 miliardë VND. Në vitin 2023, Vietnami eksportoi 3.2 miliardë dollarë bluza të të gjitha llojeve, nga të cilat bluzat polo përbënin rreth 20%, ekuivalente me 640 milionë USD.
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ McKean, Erin (2013). The Hundred Dresses: The Most Iconic Styles of Our Time. USA: A & C Black. fq. 71. ISBN 978-1-4725-3585-6.
- ^ "What Is Polo Shirt and its Advantages". doods.in. 2004-12-15. Marrë më 2023-10-05.
- ^ "Lacoste Sportswear – Fashion Designer Encyclopedia".