Deti i Kinës Lindore
Deti i Kinës Lindore është një det margjinal i Oqeanit Paqësor Perëndimor, i vendosur direkt në det të hapur nga Kina Lindore (u emërua për këtë arsye), duke mbuluar një sipërfaqe prej afërsisht 1,249,000 km2. Shtrirja e saj veriore midis Kinës kontinentale dhe Gadishullit Korean është Deti i Verdhë, i ndarë nga një vijë imagjinare midis majës lindore të Qidong, Jiangsu në grykëderdhjen e lumit Yangtze dhe majës jugperëndimore të ishullit Jeju të Koresë së Jugut.
Deti i Kinës Lindore kufizohet në lindje dhe juglindje nga pjesa e mesme e zinxhirit të parë ishullor, duke përfshirë ishullin japonez Kyūshū dhe ishujt Ryukyu dhe në jug nga ishulli i Tajvanit. Lidhet me Detin e Japonisë në verilindje përmes Ngushticës së Koresë, Detit të Kinës Jugore në jugperëndim përmes Ngushticës së Tajvanit dhe Detit Filipine në juglindje përmes boshllëqeve midis ishujve të ndryshëm Ryukyu (p.sh. ngushtica e Tokarës dhe ngushtica e Miyako-s).
Deti i Kinës Lindore ndahet midis Republikës Popullore të Kinës, Japonisë dhe Koresë së Jugut, tre vendet kryesore të Azisë Lindore, ndërveprimet diplomatike dhe ekonomike të të cilave janë një nga marrëdhëniet më të rëndësishme ndërkombëtare në botë.
Gjeografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Deti i Kinës Lindore është një pjesë e Oqeanit Paqësor dhe mbulon një sipërfaqe prej afërsisht 1,249,000 km2. Kufizohet në lindje nga Kyūshū dhe Ishujt Ryukyu të Japonisë, në jug me Detin e Kinës Jugore dhe në perëndim me kontinentin e Azisë. Lidhet me Detin e Japonisë përmes Ngushticës së Koresë; ajo hapet në veri në Detin e Verdhë.
Vendet me kufij në det përfshijnë: Korenë e Jugut, Japoninë, Tajvanin dhe Republikën Popullore të Kinës.
lumit Yangtze është lumi më i madh që derdhet në Detin e Kinës Lindore.
Ekziston një grup shkëmbinjsh nënujorë të zhytur në detin verior të Kinës Lindore. Kjo përfshin:
- Socotra Rock, i quajtur ndryshe Suyan Rock ose Ieodo, një temë e një mosmarrëveshjeje të EEZ midis Republikës Popullore të Kinës dhe Koresë së Jugut.
- Hupijiao Rock (虎皮 礁)
- Yajiao Rock (鴨 礁)
Nomenklatura
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Deti quhet Deti Lindor në kinezisht (東海; Dōng Hǎi), dhe është një nga Katër Detet e letërsisë kineze. Ekzistojnë tre dete të tjerë, një për secilin nga katër drejtimet kardinale.
Deri në Luftën e Dytë Botërore, deti quhej 東 支那 海 (Higashi Shina Kai; "Deti i Shinës Lindore") në japonisht. Në vitin 2004, dokumentet zyrtare të Ministrisë së Jashtme japoneze dhe departamenteve të tjera kaluan në emrin 東 シ ナ 海 (shqiptohet i njëjtë), i cili është bërë përdorimi standard në Japoni.
Përdorimi i zakonshëm në Indonezi i referohet detit si Laut Cina Timur (Deti i Kinës Lindore). Ky emër u përdor zyrtarisht nga qeveria indoneziane deri në vitin 2014, kur Indonezia kaloi përdorimin nga fjala Cina në Tiongkok në vend; që atëherë, emri Laut Tiongkok Timur bëhet përdorim standard në Indonezi. Pavarësisht kësaj, shumë media dhe botime indoneziane vazhdojnë të përdorin emrin e dikurshëm të detit.