Dinastitë e historisë së Kinës

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Dinastitë e historisë së Kinës, ose Dinastitë kineze, ishin regjimet monarkike të trashëgueshme që drejtuan Kinën për shumicën e historisë së saj. Nga inagurimi i pushtetit të dinastive nga Jui i Madhërishëm rreth 2070 p.e.s. deri në abdikimin e perandorit Shuantong në 12 prill 1912, Kina ishte nën drejtimin e këtyre dinastive të njëpasnjëshme. Dinastitë e Kinës nuk quhen vetëm ato të drejtuara nga kinezët Han (etnia dominante e Kinës), dhe paraardhësit e tyre, konfederata e fiseve Huashia, por konsiderohen dhe ato të themeluara nga popuj të huaj.

Lista e dinastive

Emri i dinastisë Emri i klanit Etnia e klanit Periudha Statusi Themeluesi Monarku i fundit
Dinastia Shia (Xia / 夏) Si (姒) Huashia 2070 - 1600 p.e.s. mbretëri Jui i Madhërishëm Xie i Shias
Dinastia Shang (Shang / 商) Zi (子) Huashia 1600 - 1046 p.e.s. mbretëri Çëng Tang Di Shin
Dinastia Perëndimore Xhou (Xi Zhou / 西周) Xi (姬) Huashia 1046 - 771 p.e.s. mbretëri Wu i Xhout Ju i Xhout
Dinastia Lindore Xhou (Dong Zhou / 東周) Xi (姬) Huashia 770 - 256 p.e.s. mbretëri Ping i Xhout Nan i Xhout
Shtatë Shtetet Luftuese (Zhan Guo Ci Xiong / 戰國七雄) 475 - 221 p.e.s.
Dinastia Çin (Qin / 秦) Jing (嬴) Huashia 221 - 207 p.e.s. perandori Çin Shi Huang Shang i Qinit
Dinastia Perëndimore Han (Xi Han / 西漢) Liu (劉) Han 202 p.e.s. - 9 e.s. perandori Han Gaozu Ruzi Jing
Dinastia Shin (Xin / 新) Uang (王) Han 9 - 23 e.s. perandori Ueng Mang
Dinastia Lindore Han (Dong Han / 東漢) Liu (劉) Han 25 - 220 e.s. perandori Han Guangu Han Shian
Tre Mbretëritë (San Guo / 三國) 220 - 280 e.s.
Dinastia Perëndimore Xin (Xi Jin / 西晉) Sima (司馬) Han 266 - 316 e.s. perandori Xin Wu Xin Min
Dinastia Lindore Xin (Dong Jin / 東晉) Sima (司馬) Han 317 - 420 e.s. perandori Xin Juen Xin Gong
Gjashtëmbëdhjetë Mbretëritë (Shiliu Guo / 十六國) 304 - 439 e.s.
Dinastitë Veriore (Bei Chao / 北朝) 386 - 581 e.s.
Dinastitë Jugore (Nan Chao / 南朝) 420 - 589 e.s.
Dinastia Suej (Sui / 隋) Jang (楊) Han 581 - 619 e.s. perandori Sui Wen Sui Gong
Dinastia Tang (Tang / 唐) Li (李) Han 618 - 690 e.s., 705 - 907 e.s. perandori Tang Gaozu Tang Ai
Dinastia Wu Xhou (Wu Zhou / 武周) Wu (武) Han 690 - 705 e.s. perandori Wu Zëtien
Pesë Dinastitë (Wu Dai / 五代) 907 - 960 e.s.
Dhjetë Mbretëritë (Shi Guo / 十國) 907 - 979 e.s.
Dinastia Liao (Liao / 遼) Jelu (耶律) Khitan 916 - 1125 e.s. perandori Liao Taizu Liao Tianzuo
Dinastia Perëndimore Liao (Xi Liao / 西遼) Jelu (耶律) Khitan 1124 - 1218 e.s. perandori Shi Liao Dezong Kuçlugu
Dinastia Veriore Song (Bei Song / 北宋) Xhao (趙) Han 960 - 1127 e.s. perandori Song Taizu Song Qinzong
Dinasita Jugore Song (Nan Song / 南宋) Xhao (趙) Han 1127 - 1279 e.s. perandori Song Gaozong Song Bing
Dinastia Perëndimore Shia (Xi Xia / 西夏) Ueiming (嵬名) Tangut 1038 - 1227 e.s. perandori Shi Shia Xingzong Shi Shia Mo
Dinastia Xin (Jin / 金) Uanian (完顏) Xhurqen 1115 - 1234 e.s. perandori Xin Taizu Xin Mo
Dinastia Juen (Yuan / 元) Borzhigin (孛兒只斤) Mongolian 1271 - 1368 e.s. perandori Kublai Toghon Temyr
Dinastia Veriore Juen (Bei Yuan / 北元) Borzhigin (孛兒只斤) Mongolian 1368 - 1635 e.s. perandori Toghon Temyr Erke Khonghor
Dinastia Ming (Ming / 明) Xhu (朱) Han 1368 - 1644 e.s. perandori Hongu Çongxhën
Dinastia Jugore Ming (Nan Ming / 南明) Xhu (朱) Han 1616 - 1662 e.s. perandori Honguang Jongli
Dinastia e Mëvonshme Xin (Hou Jin / 後金) Aisin-Goro (愛新覺羅) Mançu 1616 - 1636 e.s. perandori Nurhaci Hong Taixi
Dinastia Çing (Qing / 清) Aisin-Goro (愛新覺羅) Mançu 1636 - 1912 e.s. perandori Hong Taixi Shuantong