Festivali i Filmit në Pulë
Festivali i Filmit në Pulë i njohur edhe si Pula Film Festival (kroatisht: Pulski filmski festival) është një festival vjetor i filmit kroat, i themeluar në vitin 1954. Ajo mbahet në një amfiteatër romak të njohur si Pula Arena. Pula Film Festival është festivali më i vjetër i filmit kroat dhe zakonisht mbahet në verë, në korrik ose gusht.
Përveç shfaqjeve të filmave të hapura për publikun, në festival prezantohen tradicionalisht edhe çmimet vjetore të industrisë së filmit kroat. Çmimet e paraqitura në festival (të quajtur Arena e Artë) janë çmimet kryesore kombëtare të filmit në vend dhe shërbejnë si ekuivalenti kroat i Çmimeve të Akademisë Amerikane.
Festivali filloi fillimisht në vitin 1954 dhe brenda pak vitesh u bë ngjarja kryesore e industrisë së filmit jugosllav, me çmimet e para kombëtare që u dhanë në vitin 1957. Kjo zgjati deri në vitin 1991, kur festivali u anulua për shkak të shpërbërjes së Jugosllavisë, për të rifilluar në vitin 1992 si festivali i çmimeve të filmit kroat. Që atëherë është mbajtur çdo vit (me përjashtim të edicionit të vitit 1994 i cili gjithashtu u anulua).
Historia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Kur u themelua, u njoh si Festivali i Filmit Jugosllav dhe shpejt u bë festivali më i rëndësishëm kombëtar i filmit në RSF Jugosllavi . Gjatë dekadave në vijim, festivali fitoi një njohje të konsiderueshme ndërkombëtarisht, së bashku me industrinë e filmit jugosllav, e cila vazhdoi të lulëzonte që nga vitet 1960. Shumë kompani të prodhimit të filmit u themeluan shpejt në të gjithë ish-Jugosllavinë dhe industria lëshoi rreth 20 filma të rinj artistikë për shpërndarje mbarëkombëtare çdo vit. Këta filma konkurruan për një sërë çmimesh në festival, pasi kategoritë e çmimeve dhe koncepti i festivalit u modeluan sipas Çmimeve të Akademisë . Megjithatë, festivali shpesh shërbeu si një pikënisje për filmat e rinj përpara se të dilte në kinematë në mbarë vendin, kështu që - ndryshe nga çmimet e Akademisë - festivali zakonisht shënonte fillimin e një sezoni të ri për shikuesit e filmit, jo përfundimin e tij.
Në vitin 1991 festivali u anulua për shkak të shpërthimit të luftës dhe shpërbërjes së Jugosllavisë. Në vitin 1992 festivali u rifillua, por u riemërua Filmski festival u Puli (Pula Film Festival). Edicioni i vitit 1992 ishte gjithashtu i pari që iu kushtua vetëm filmave kroatë, pasi industria e bashkuar e filmit jugosllav u zhduk së bashku me vendin e mëparshëm.
Në 1995 u riemërua përsëri dhe u quajt Festival hrvatskog filma (Festivali i Filmit Kroat) për të theksuar karakterin e tij tani ekskluzivisht kroat. Megjithatë, meqenëse industria kroate e filmit u tregua e pamjaftueshme produktive, me vetëm një pjesë të vogël të titujve të rinj që publikoheshin çdo vit, popullariteti i festivalit ra me shpejtësi. Për të korrigjuar këtë, festivali u hap për filmat e huaj për herë të parë në historinë e tij në vitin 2001 dhe u riemërua përsëri në Festivalin hrvatskog i europskog filma (eng: Festivali i Filmit Kroat dhe Evropian) . Prej atëherë, përveç shfaqjeve të filmave kroatë, festivali ofron rregullisht edhe një program ndërkombëtar, si dhe programe të ndryshme me tematikë dhe retrospektiva.
Çmimet Golden Arena
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Çmimet kombëtare të industrisë së filmit të quajtur Arena e Artë prezantohen gjithmonë në festival. Të gjithë filmat artistikë të prodhuar në vend të realizuar në 12 muajt e mëparshëm shfaqen në festival dhe të gjithë të përfshirët në krijimin e tyre kualifikohen automatikisht për çmimin Golden Arena në kategorinë e tyre përkatëse. Prandaj, nuk ka asnjë listë të shkurtër të nominuarve të stilit të çmimit Oscar të shpallur përpara ceremonisë aktuale të ndarjes së çmimeve. Megjithatë, disa edicione të festivaleve në të kaluarën kishin edhe çmime nënkampione për disa kategori, të quajtura Silver Arena. Çmimet jepen nga juria e përbërë nga kritikë të shquar filmi, regjisorë, aktorë, etj.
- Çmimet e konkursit kombëtar
- Filmi më i mirë
- Regjisori më i mirë
- Aktori më i mirë kryesor
- Aktorja më e mirë kryesore
- Skenari më i mirë
- Aktori më i mirë në rol dytësor
- Aktorja më e mirë në rol dytësor
- Dizajni më i mirë i prodhimit
- Kinematografia më e mirë
- Kostumografia më e mirë
- Redaktimi më i mirë i filmit
- Grimi më i mirë
- Muzika më e mirë e filmit
- Redaktimi më i mirë i zërit
- Çmime të tjera
- Mështekna e Artë (kroatisht: Zlatna Breza) për regjisorin më të mirë debutues
- Çmimi Oktavian dhënë nga Shoqata Kroate e Kritikëve të Filmit për filmin më të mirë
- Pula Golden Gate - Çmimi i audiencës për filmin më të mirë, i votuar nga publiku i festivalit