Formula magjike (politika zvicerane)
Në politikën zvicerane, formula magjike ( gjermanisht: Zauberformel, frëngjisht: formule magique , italisht: formula magica , romansh: furmla magica ) është një formulë aritmetike për ndarjen e shtatë vendeve ekzekutive në Këshillin Federal midis katër partive të koalicionit. Formula u zbatua për herë të parë në 1959. Ajo i dha Partisë Demokratike të Lirë (tani FDP. Liberalët ), Partisë Konservatore Katolike (më vonë Partia Popullore Demokristiane, tani Qendra ) dhe Partisë Socialdemokrate nga dy vende secila, ndërsa Partisë së Fermerëve, Tregtarëve dhe të Pavarurve (tani Partia Popullore Zvicerane ) zuri një vend. [1]
Formula nuk është një kërkesë ligjore e rrënjosur në Kushtetutë, por rezultat i një marrëveshjeje mes katër partive të mëdha të koalicionit. Pas zgjedhjeve të përgjithshme të vitit 2003, formula u modifikua, duke i dhënë dy vende SVP/UDC në kurriz të Kristian Demokratëve. [2] Kjo për shkak se Partia Popullore Zvicerane fitoi 29% të votave në zgjedhje, duke e bërë atë partinë më të madhe të Zvicrës për nga përqindja e votave.
Me bashkimin në fillim të vitit 2021 të Partisë Popullore Kristian Demokrate (CVP) dhe BDP [3], partia që rezultoi, Qendra, fitoi vendin e ish-CVP-së në Këshill.
Formula e tanishme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Kjo është përbërja e Këshillit Federal pas zgjedhjeve të Këshillit Federal të Zvicrës në vitin 2019 .
- Partia Demokratike e Lirë (FDP/PLR/PLD): dy vende
- Partia Social Demokrate (SPS/PSS): dy mandate
- Partia Popullore Zvicerane (SVP/UDC/PPS): dy vende
- Qendra (Mitte/Centre/Alleanza del Centro): një vend [4]
- ^ "Formule magique" (në frëngjisht). Dictionnaire historique de la Suisse. Arkivuar nga origjinali më 7 mars 2012. Marrë më 8 maj 2012.
- ^ "Federal councillors and their parties" (në anglisht). Swiss Government. Arkivuar nga origjinali më 2 mars 2022. Marrë më 9 mars 2022.
- ^ "Die CVP heisst endgültig "Die Mitte" – und fusioniert mit der BDP" (në gjermanisht). SRF. 2020-11-28.
- ^ "The seven members of the Federal Council". Arkivuar nga origjinali më 28 maj 2020. Marrë më 10 maj 2021.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)