I mituri
I mituri në ligj është personi nën një moshë të caktuar, zakonisht mosha madhore, e cila kufizon ligjërisht fëmijërinë ose një individ i mitur nga mosha madhore. I mitur është fjalë që nënkupton një person të moshës së re, zakonisht nën moshën 18 vjeçare[1] megjithëse ka edhe përkufizime tjera. Gjithashtu, i mitur quhet edhe ai njeri i cili është akoma në zhvillim e sipër, d.m.th. akoma nuk është zhvilluar plotësisht.
Përmbledhje[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Mosha madhore varet nga juridiksioni dhe aplikimi, por zakonisht është 18. Minorja mund të përdoret gjithashtu në kontekste që nuk kanë lidhje me moshën e përgjithshme madhore. Për shembull, mosha e pirjes së duhanit dhe alkoolit në Shtetet e Bashkuara është 21 vjeç dhe të rinjtë nën këtë moshë quhen ndonjëherë të mitur në kontekstin e ligjit të duhanit dhe alkoolit, edhe nëse janë të paktën 18 vjeç. [2] [3] Termat i mitur ose e mitur shpesh u referohen atyre nën moshën madhore, por mund t'i referohen gjithashtu një personi nën kufizime të tjera ligjore të moshës, të tilla si mosha e pirjes së alkoolit, mosha e pirjes së duhanit, mosha e pëlqimit, mosha e martesës, mosha e vozitjes, mosha e votimit., etj. Kufijtë e tillë të moshës shpesh ndryshojnë nga mosha madhore.
Koncepti i të miturit nuk është i përcaktuar qartë në shumicën e juridiksioneve. Mosha e përgjegjësisë penale dhe pëlqimit, mosha në të cilën frekuentimi i shkollës nuk është më i detyrueshëm, mosha në të cilën mund të lidhen kontratat ligjërisht të detyrueshme, e kështu me radhë mund të jenë të ndryshme nga njëra-tjetra.
Në shumë vende, duke përfshirë Australinë, Serbinë, [4] Indinë, Brazilin, Kroacinë, Kolumbinë dhe Britaninë e Madhe, një i mitur përkufizohet si një person nën moshën 18 vjeç. Në Shtetet e Bashkuara, ku mosha madhore përcaktohet nga shtete individuale, "i vogël" zakonisht i referohet dikujt nën 18 vjeç, por shikuar në disa aspekte tjera si p.sh. alkooli, bixhozi dhe armët, mund të nënkuptojë nën 21 vjeç. Në sistemin e drejtësisë penale, i mituri mund të gjykohet dhe dënohet "si i mitur" ose "si i rritur".
Në Tajvan dhe Tajlandë, i mitur është një person nën 20 vjeç dhe, në Korenë e Jugut, një person nën 19 vjeç. Në ligjin e Zelandës së Re, mosha madhore është gjithashtu 20 vjeç, [5] por shumica e të drejtave të moshës madhore merren në moshat më të ulëta: për shembull, lidhja e kontratave dhe mbajtja e një testamenti lejohen në moshën 15 vjeç, [6] ndërsa mosha për të pirë dhe për të votuar janë të dyja 18 vjeç.
Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ LIGJI PËR SHËRBIME SOCIALE DHE FAMILJARE Në amëzën assembly-kosova.org Arkivuar 29 shtator 2007 tek Wayback Machine
- ^ "Liquor Control Act" (në anglisht). State of Connecticut.
'Minor' means any person under twenty-one years of age.
- ^ "Offenses Against the Family" (në anglisht). State of Tennessee.
As used in this section, minor means a person under twenty-one (21) years of age.
- ^ "Zakon o maloletnim učiniocima krivičnih dela i krivičnopravnoj zaštiti maloletnih lica". www.paragraf.rs (në serbisht). Marrë më 2021-07-31.
- ^ "Age of Majority Act 1970" (në anglisht). Marrë më 9 gusht 2016.
- ^ Richard Rudman. Zealand Employment Law Guide (2013 edition). Retrieved June 13, 2015.