Instituti Bërthamor i Vinçës

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Instituti i Shkencave Bërthamore i Vinçës është një institut për hulumtime i fizikës bërthamore afër Beogradit, Serbi.[1] Që nga themelimi, instituti ka kryer hulumtime në fusha si fizika, kimia dhe biologjia. Instituti është pjesë e Universiteti të Beogradit.[2]

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Instituti u themelua në vitin 1948 si Institut për Fizikë. Disa grupe të ndryshme hulumtuese filluan në vitet e 1950-ta, dhe u ndërtuan dy reaktorë hulumtues.[3]

Instituti operon dy reaktorë hulumtues; RA[4] dhe RB.[5] Reaktorët hulumtues janë furnizuar nga BRSS. Vlerësimi më i lartë i dy reaktorëve ishte 6.5 MW dhe ka përdorur furnizime sovjetike me 80% uranium.[6]

Më 15 tetor 1958, ndodhi një aksident kritik në një nga reaktorët hulumtues. Gjashtë punëtorë morën doza të mëdha të rrezatimit; një vdiq pak pas kësaj.[7] Pesë të tjerët iu nënshtruan transplanteve të palcës, të parat në Evropë.[8][9]

Programi i hulumtimeve bërthamore përfundoi në vitin 1968, përderisa reaktorët u ndalën në vitin 1984.

Largimi i mbeturinave radioaktive[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në vitin 2009, u raportua se një bazen i lëndëve djegëse bërthamore, që përmban numër të madh kuantitetesh të mbeturinave bërthamore, gjendet në kushte të këqija.[10]

Në vitin 2010, 2.5 ton mbeturina, duke përfshirë 13 kg prej 80% nga uraniumi, u transportuan nga Vinça në një objekt riprocesimi në Mayak, Rusi.[11] Ky ishte projekti më i madh teknik i IAEA-së, dhe mijëra policë mbrojtën autokolonat.[12][13]

Largimi i mbeturinave bërthamore lejon dekomisionimin e reaktorit mbetur të Vinçës të kompletohet.[14]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ "Vinca Special Weapons Facilities - Serbia". Marrë më 2011-01-02. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ "Members of the University of Belgrade - Vinča Institute of Nuclear Science". Arkivuar nga origjinali më 26 maj 2011. Marrë më 2011-04-19. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ "Vinca Special Weapons Facilities - Serbia". Marrë më 2011-01-02. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ "Former Yugoslavia: Research Reactor Details - RA". Marrë më 2011-01-02. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)[lidhje e vdekur]
  5. ^ "Former Yugoslavia: Research Reactor Details - RB". Marrë më 2011-01-02. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)[lidhje e vdekur]
  6. ^ "Q&A: Fuel Repatriation Project from Vinca Institute". Marrë më 2011-01-02. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ "1958-01-01". Marrë më 2011-01-02. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ Vinca reactor accident, 1958, compiled by Wm. Robert Johnston
  9. ^ Nuove esplosioni a Fukushima: danni al nocciolo.
  10. ^ Vasovic, Aleksandar (2009-06-23). "Serbs send nuclear fuel to Russia, citing security". Reuters. Marrë më 2011-01-02. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ "NTI Commits $5 Million To Help Secure Vulnerable Nuclear Weapons Material" (PDF). Marrë më 2011-01-02. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ "Serbia gets rid of dangerous nuclear material (SETimes.com)". Marrë më 2011-01-02. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  13. ^ "Massive Operation Safely Secures Serbian Nuclear Fuel in Russia". Marrë më 2011-01-02. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  14. ^ "Nuclear decommissioning of Vinča this year". Arkivuar nga origjinali më 2012-11-04. Marrë më 2011-01-02. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Lidhjet e jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]