Jump to content

Irlanda

Coordinates: 53°26′58″N 07°30′11″W / 53.44944°N 7.50306°W / 53.44944; -7.50306
Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Ishulli Irlandez)
Ky artikull merret me ishullin. Për shtetin, shiko Republika e Irlandës.
Irlanda
Éire (Irlandisht)
Airlann (Ulster Scots)
Gjeografia
VendndodhjaEvropa Veriperëndimore
Koordinatat53°26′58″N 07°30′11″W / 53.44944°N 7.50306°W / 53.44944; -7.50306
ArkipelaguIshujt britanik
Zona ujore të lidhuraOqeani Atlantik
Sipërfaqja84,421[1]
Rradhitja20-të[2]
Vija bregdetare7,527 km (4,6771 mi)[3][4]
Rrafshi më i lartë1041
Pika më e lartëCarrauntoohil
Shteti
Qyteti më i madhDublin, pop. 1,458,154 Metropolitan Area (2022)[5]
Demografia
DemonimiIrlandezë
Popullsia7,185,600 (as of 2023 estimate[a][6])
Dëndësia82.2

Irlanda (Irlandisht: Éire, Ulster Scots Airlann) është një ishull në Oqeanin Atlantik të Veriut, në Evropën veriperëndimore. Ajo ndahet nga Britania e Madhe në lindje të saj nga Kanali i Veriut, Deti Irlandez dhe Kanali i Shën Gjergjit. Irlanda është ishulli i dytë më i madh i Ishujve Britanikë, i treti më i madhi në Evropë dhe i njëzeti më i madhi në botë.[7]

Gjeopolitikisht, ishulli është i ndarë midis Republikës së Irlandës (e quajtur zyrtarisht Irlandë), një shtet i pavarur që mbulon pesë të gjashtat e ishullit, dhe Irlandës Veriore, e cila është pjesë e Mbretërisë së Bashkuar. Që nga viti 2022, popullsia e të gjithë ishullit është pak më shumë se 7 milion, me 5.1 milion që jetojnë në Republikën e Irlandës dhe 1.9 milion në Irlandën Veriore, duke e renditur atë ishullin e dytë më të populluar në Evropë pas Britanisë së Madhe.[8]

  1. ^ Përfshirë ishujt përreth
  1. ^ Nolan, William. "Geography of Ireland" (në anglisht). Qeveria e Irlandës. Arkivuar nga origjinali më 24 nëntor 2009. Marrë më 11 nëntor 2009.
  2. ^ Royle, Stephen A. (1 dhjetor 2012). "Beyond the boundaries in the island of Ireland". Journal of Marine and Island Cultures (në anglisht). 1 (2): 91–98. Bibcode:2012JMICu...1...91R. doi:10.1016/j.imic.2012.11.005. ISSN 2212-6821.
  3. ^ "Irish Coastal Habitats: A Study of Impacts on Designated Conservation Areas" (PDF). heritagecouncil.ie (në anglisht). Heritage Council. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 3 dhjetor 2020. Marrë më 2 nëntor 2020.
  4. ^ Neilson, Brigitte; Costello, Mark J. (22 prill 1999). "The Relative Lengths of Seashore Substrata Around the Coastline of Ireland as Determined by Digital Methods in a Geographical Information System". Estuarine, Coastal and Shelf Science (në anglisht). Environmental Sciences Unit, Trinity College, Dublin. 49 (4): 501–508. Bibcode:1999ECSS...49..501N. doi:10.1006/ecss.1999.0507. S2CID 128982465. Arkivuar nga origjinali më 13 korrik 2021. Marrë më 13 korrik 2021.
  5. ^ Population at Each Census by Sex and County, 1841 to 2022
  6. ^ "Population and Migration Estimates, April 2023" (në anglisht). Central Statistics Office. 25 shtator 2023. Arkivuar nga origjinali më 25 shtator 2023. Marrë më 17 janar 2024.
  7. ^ "Islands by Area". UN System-Wide Earthwatch (në anglisht). United Nations Environment Programme. 18 shkurt 1998. Arkivuar nga origjinali më 1 dhjetor 2015. Marrë më 30 gusht 2008.
  8. ^ The 2022 population of the Republic of Ireland was 5,123,536 and that of Northern Ireland in 2021 was 1,903,100. These are Census data from the official governmental statistics agencies in the respective jurisdictions:
    • Central Statistics Office, Ireland (23 qershor 2022). "Census of Population 2022 – Preliminary Results" (në anglisht). Dublin: Central Statistics Office, Ireland. Arkivuar nga origjinali më 23 qershor 2022. Marrë më 23 qershor 2022.
    • Northern Ireland Statistics and Research Agency (2022). "2021 Census" (në anglisht). Belfast: Department of Finance. Arkivuar nga origjinali më 3 korrik 2017. Marrë më 23 qershor 2022.