Jump to content

Italia jugore

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Italia e Jugut)

Italia e Jugut ( italisht: Sud Italia  [ˈsud iˈtaːlja] ose Italia meridionale [iˈtaːlja meridjoˈnale] ) i njohur gjithashtu si Meridione ( Italian pronunciation: [meriˈdjone] ) ose Mezzogiorno ( Italian pronunciation: [meddzoˈd͡ʒorno] ), [1] është një makrorajon i Italisë që përbëhet nga rajonet e saj jugore.

Termi Mezzogiorno sot i referohet rajoneve që lidhen me njerëzit, tokat ose kulturën e rajonit historik dhe kulturor që dikur ishte politikisht nën administrimin e ish-Mbretërisë së Napolit dhe Siçilisë (e emërtuar zyrtarisht si një entitet Regnum Siciliae citra Pharum dhe ultra Pharum, dmth "Mbretëria e Siçilisë në anën tjetër të ngushticës " dhe "përtej ngushticës") dhe që më vonë ndau një organizatë të përbashkët në shtetin më të madh para-unitar të Italisë, Mbretërinë e Dy Siçilive . [2] [3] [4] [5] [6] [7]

Ishulli i Sardenjës, i cili nuk kishte qenë as pjesë e rajonit të përmendur dhe as i politikës së lartpërmendur dhe kishte qenë nën sundimin e Shtëpisë Alpine të Savojës që përfundimisht do të aneksonte krejtësisht Mbretërinë e udhëhequr nga Bourbonat dhe atë Jugore të Italisë, megjithatë shpesh përfshihet në Mezzogiorno . [8] [9]

Instituti Kombëtar Italian i Statistikave (ISTAT) përdor termin " Italia e Jugut " ( Italia meridionale ose thjesht Sud ) për të identifikuar një nga pesë rajonet statistikore në raportimet e tij pa Siçilinë dhe Sardenjën, të cilat formojnë një rajon statistikor të veçantë të emërtuar " Italia ishullore" . " ( Italia insulare ose thjesht Isole ). [10] Të njëjtat nënndarje janë në fund të nivelit të parë italian NUTS të Bashkimit Evropian dhe zonave zgjedhore italiane për Parlamentin Evropian .

  1. ^ literal translation
  2. ^ «Con questa denominazione si indica lo Stato costituito nel dic. 1816 con l’unificazione dei regni di Napoli e di Sicilia, che restaurava l’autorità borbonica su tutta l’Italia meridionale; fu mantenuta fino all’ott. 1860, quando, tramite plebiscito, fu votata l’annessione al regno di Sardegna.
  3. ^ «Mezzogiorno, region in Italy roughly coextensive with the former Kingdom of Naples.
  4. ^ «Meridionale: in part.: che fa parte delle regioni continentali e insulari del Mezzogiorno d'Italia (delimitate convenzionalmente dai fiumi Garigliano e Sangro), le quali, in età prerisorgimentale, costituivano il Regno delle due Sicilie.
  5. ^ «Il regno meridionale, Napoli e Sicilia con 6 milioni e 200 mila abitanti,... pare in principio per certa foga di riforme e per valori d'ingegni filosofici e riformisti gareggiare con la Lombardia austriaca.
  6. ^ Luigi Mendola. "Kingdom and House of the Two Sicilies". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ «Tra le maggiori novità del secolo ci fu proprio il ritorno all'indipendenza del regno meridionale, che riunì in un unico stato indipendente e sovrano il Mezzogiorno insulare e continentale.
  8. ^ "Il rapporto annuale Svimez sull'economia del Mezzogiorno". 2007. Arkivuar nga origjinali më 13 maj 2020. Marrë më 28 prill 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ "Classificazione economica ISTAT" (PDF) (në italisht). Arkivuar nga origjinali (PDF) më 9 janar 2015. Marrë më 23 tetor 2009.
  10. ^ "Classificazione demografica ISTAT" (në italisht). Arkivuar nga origjinali më 15 prill 2016. Marrë më 23 tetor 2009.