Kryezinjtë

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Kulla e Vëllezërve Kryeziu në Gjakovë

Familja Kryeziu ishte veçanërisht e fuqishme dhe me ndikim në Gjakovë dhe pjesë të tjera të Dukagjinit gjatë shekullit të 19-të dhe të 20-të. Ata ishin pjesë e kastit osman.

Biografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Riza Bej Kryeziu ishte aktiv gjatë Kryengritjes Shqiptare të vitit 1912; një nga organizatorët e Lidhjes së Junikut dhe veprimtar i lëvizjeve kombëtare shqiptare të fillimit të shekullit të 20-të.[1][2] Djemtë e tij, Gani, Ceno, Hasani dhe Saidi ishin me ndikim gjatë fillimit dhe mesit të shekullit të 20-të në Kosovën jugore dhe në veri të Shqipërisë. Në një njoftim të shkurtër, ata ishin në gjendje të mblidhnin njerëz dhe logjistikë për ndërtimin e guerrilasve.[3]

Vëllezërit Kryeziu ishin Ceno, Gani, Said, Ali, Rada, dhe Hasan Bej Kryeziu nga rajoni i GjakovësKosovë.[4]

Ceno bej u bë kunati i Ahmet Zogut. Ai ishte i pari spiun jugosllav i pranuar gjerësisht në udhëheqjen politike shqiptare.[5] Për shkak të orientimit pro-italian të Mbretit Zog I, autoritetet jugosllave e përcaktuan Cenon si një zëvendësues të afërt të Ahmet Zogut, i cili u bë i vetëdijshëm për lidhjen midis Cenos dhe jugosllavëve dhe pagoi një nga agjentët e tij për ta vrarë atë në Pragë në 1927.

Tre vëllezërit e tjerë ishin më pak të famshëm se Ceno deri në Luftën e Dytë Botërore, por gjithsesi me ndikim të madh. Ata u bënë drejtues të guerrilasve partizanë antikomunistë në Shqipëri, duke luftuar kundër italianëve, të ndjekur nga gjermanët dhe më vonë fraksioni i fortë komunist i Lëvizjes Nacional-Çlirimtare. Gjatë kësaj kohe ata mbajtën marrëdhënie të shkëlqyera me shërbimet sekrete jugosllave dhe Shtabin e Aleatëve, duke bashkëpunuar me oficerët amerikanë dhe britanikë.[6][7][8] Enver Hoxha më vonë i quajti ata, në përbuzje, "agjentë britanikë dhe jugosllavë".[9]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ "History of Albanian People" Albanian Academy of Science.ISBN 99927-1-623-1
  2. ^ Hasan Bey Prishtina (1921), Nji shkurtim kujtimesh mbi kryengritjen shqiptare të vjetit 1912, Elsie, Robert, arkivuar nga origjinali më 2013-10-15, marrë më 2013-10-14
  3. ^ Durime P. Zherka (9 dhjetor 2008), The Price of Life: Memories from a Long Lasting Grief (në anglisht), AuthorHouse, fq. 10, ISBN 978-1438917665, marrë më 2013-10-12
  4. ^ Mithat Q. Begolli (2012), Gani Perolli (red.), KRYEZINJTË E GJAKOVËS, fq. 235–236, ISBN 978-1304127679
  5. ^ 50 agjentet sekrete me te famshem shqiptare, shqiperia.com, marrë më 2013-10-14
  6. ^ Ragip Megjuani (2013-04-14), Këto 21-22 vjet mediumet e Kosovës , sidomos gazetat bënë krim në të vërtetën historike shkencore kombëtare, ALbanianPress.com, arkivuar nga origjinali më 4 mars 2016, marrë më 2013-10-12
  7. ^ Owen Pearson (3 prill 2007), Albania in the Twentieth Century, A History (në anglisht), vëll. 3, I. B. Tauris, fq. 300, ISBN 978-1845111052, marrë më 2013-01-14
  8. ^ Robert Elsie (24 dhjetor 2012), A Biographical Dictionary of Albanian Histor (në anglisht), I. B. Tauris, fq. 262, ISBN 978-1780764313, marrë më 2013-10-14
  9. ^ Enver Hoxha (1982), The Anglo-American Threat to Albania: Memoirs of the National Liberation War (PDF) (në anglisht) (bot. 1), Nëntori, fq. 320–321, ASIN B0000D5S7C, marrë më 2013-10-11