Lufta e Gazës (2008–2009)

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Një hartë e Rripit të Gazës që tregon qytetet kryesore dhe vendet fqinje.

Lufta e Gazës, e njohur edhe si Operacioni i plumbit të hedhur (hebraisht: מִבְצָע עוֹפֶרֶת יְצוּקָה), i njohur gjithashtu në botën myslimane si Masakra e Gazës (arabisht: مجزرة غزة), dhe referuar si Beteja e al-Furkanit (معركة الفرقان) nga Hamasi, ishte një konflikt i armatosur tre-javor midis grupeve paraushtarake palestineze të Rripit të Gazës dhe Forcave të Mbrojtjes të Izraelit (IDF) që filloi më 27 dhjetor 2008 dhe përfundoi më 18 janar 2009 me një armëpushim të njëanshëm. Konflikti rezultoi në mes 1.166 dhe 1.417 palestinezë dhe 13 izraelitë të vdekur (përfshirë 4 nga zjarri miqësor).

Qëllimi i deklaruar i qeverisë izraelite ishte të ndalonte lëshimin pa dallim me raketa palestineze në Izrael dhe kontrabandën e armëve në Rripin e Gazës. Hamasi deklaroi se gjuajtja me raketa, e cila rifilloi në nëntor 2008, ishte në përgjigje të një sulmi izraelit të një tuneli që çonte nga Gaza, të cilin e karakterizoi si shkelje të armëpushimit. Izraeli tha se bastisja ishte një sulm parandalues kundër një tuneli që ata besonin se do të përdorej për të rrëmbyer ushtarët izraelitë që ruanin kufirin. Në sulmin fillestar ajror, forcat izraelite sulmuan stacionet e policisë, objektivat ushtarake, duke përfshirë depo armësh dhe ekipe të dyshuara të gjuajtjes me raketa, si dhe institucionet politike dhe administrative në sulmin hapës, duke goditur qytetet me popullsi të dendur të Gazës, Khan Yunis dhe Rafah. Pas shpërthimit të armiqësive, grupet palestineze hodhën raketa në shenjë hakmarrjeje për bombardimet dhe sulmet ajrore. Komuniteti ndërkombëtar i konsideron të paligjshme sipas ligjit ndërkombëtar sulmet pa dallim ndaj civilëve dhe strukturave civile që nuk bëjnë dallim ndërmjet civilëve dhe objektivave ushtarake.

Një pushtim tokësor izraelit filloi më 3 janar. Më 5 janar, IDF filloi të veprojë në qendrat urbane të dendura të populluara të Gazës. Gjatë javës së fundit të ofensivës (nga 12 janari), Izraeli goditi kryesisht objektivat që kishte dëmtuar më parë dhe goditi njësitë palestineze të raketave. Hamasi intensifikoi sulmet me raketa dhe mortaja kundër objektivave kryesisht civile në Izraelin jugor, duke arritur për herë të parë në qytetet kryesore të Beersheba dhe Ashdod gjatë konfliktit. Politikanët izraelitë përfundimisht vendosën të mos godasin më thellë brenda Gazës mes shqetësimeve për viktima më të mëdha nga të dyja palët dhe rritjes së kritikave ndërkombëtare. Konflikti përfundoi më 18 janar, kur IDF shpalli për herë të parë një armëpushim të njëanshëm, e ndjekur nga shpallja e armëpushimit njëjavor nga Hamasi dymbëdhjetë orë më vonë. IDF përfundoi tërheqjen e saj më 21 janar.

Sipas Shin Bet, pas konfliktit ka pasur një rënie të sulmeve me raketa palestineze. Në shtator 2009, një mision i posaçëm i OKB-së, i kryesuar nga gjyqtari i Afrikës së Jugut, Richard Goldstone, prodhoi një raport që akuzonte si militantët palestinezë ashtu edhe IDF-në për krime lufte dhe krime të mundshme kundër njerëzimit, dhe rekomandoi sjelljen e përgjegjësve para drejtësisë. Në janar 2010, qeveria izraelite lëshoi një përgjigje duke kritikuar Raportin Goldstone dhe duke kundërshtuar gjetjet e tij. Në vitin 2011, Goldstone shkroi se ai nuk besonte më se Izraeli synonte qëllimisht civilët në Gaza. Autorët e tjerë të raportit, Hina Jilani, Christine Chinkin dhe Desmond Travers, hodhën poshtë rivlerësimin e Goldstone. Këshilli i Kombeve të Bashkuara për të Drejtat e Njeriut urdhëroi Izraelin të kryente riparime të ndryshme të dëmeve. Më 21 shtator 2012, Këshilli i Kombeve të Bashkuara për të Drejtat e Njeriut arriti në përfundimin se 75% e shtëpive të civilëve të shkatërruara në sulm nuk u rindërtuan.

Shiko edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]