Lufta në Abkazi (1992-1993)
Lufta në Abkazi u zhvillua midis forcave qeveritare gjeorgjiane në pjesën më të madhe dhe forcave separatiste abhaze, forcave të armatosura të qeverisë ruse dhe militantëve të Kaukazit Verior midis 1992 dhe 1993. Gjeorgjianët etnikë që jetonin në Abkazi luftuan kryesisht në anën e forcave qeveritare gjeorgjiane. Armenët etnikë (Batalioni Bagramyan) dhe rusët[1] brenda popullsisë së Abkazisë mbështetën kryesisht abhazët[2][3][4] dhe shumë luftuan në anën e tyre. Separatistët morën mbështetje nga mijëra militantë të Kaukazit të Veriut dhe Kozakëve dhe nga forcat e Federatës Ruse të stacionuara në dhe afër Abkazisë.[5][6]
Trajtimi i këtij konflikti u përkeqësua nga konflikti civil në Gjeorgji (midis mbështetësve të presidentit të rrëzuar gjeorgjian, Zviad Gamsakhurdia - në detyrë 1991-1992 - dhe qeverisë pas grushtit të shtetit të kryesuar nga Eduard Shevardnadze) si dhe nga Konflikti gjeorgjio-oset i vitit 1989 e në vazhdim.
Shkelje të konsiderueshme të të drejtave të njeriut dhe mizori u raportuan nga të gjitha anët, duke arritur kulmin pas kapjes së Sukhumit nga Abkazi më 27 shtator 1993, e cila (sipas Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë) u pasua nga një fushatë në shkallë të gjerë spastrimi etnik kundër popullatës etnike gjeorgjiane. Një mision faktmbledhës i dërguar nga Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së në tetor 1993 raportoi shkelje të shumta dhe serioze të të drejtave të njeriut të kryera si nga abhazët ashtu edhe nga gjeorgjianët.[7] Përafërsisht 5,000 gjeorgjianë etnikë dhe 4,000 abhazë u raportuan të vrarë ose të zhdukur, dhe 250,000 gjeorgjianë u zhvendosën brenda vendit ose u bënë refugjatë.
Lufta preku shumë Gjeorgjinë post-sovjetike, e cila pësoi dëme të konsiderueshme financiare, njerëzore dhe psikologjike. Luftimet dhe konflikti i vazhdueshëm sporadik pasues kanë shkatërruar Abkazinë. Në Abkazi, konflikti zyrtarisht quhet Lufta Patriotike e Popullit të Abkazisë.[8]
Shiko edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Helen Krag and Lars Funch. The North Caucasus: Minorities at a Crossroads. (Manchester, December 1994)
- ^ Abkhazia Today. The International Crisis Group Europe Report N°176, 15 September 2006, page 5. Retrieved on 30 May 2007. Free registration needed to view full report
- ^ AGBU, ABKHAZIA ARMENIANS: HOLDING A HOME IN AN UNSTABLE TERRITORY Arkivuar 17 tetor 2007 tek Wayback Machine, 11/1/2004
- ^ The Security of the Caspian Sea Region pg 286 by Alexander Kyrlov edited by Genadi Chufrin
- ^ "RUSSIA VS GEORGIA: THE FALLOUT" (PDF). Arkivuar nga origjinali (PDF) më 4 mars 2016. Marrë më 17 tetor 2012.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Rusiant-Georgian War 1992–93". rem33.com. Marrë më 1 prill 2018.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "S/26795 - E". un.org. Marrë më 1 prill 2018.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Абхазия провозгласила независимость победой". Arkivuar nga origjinali më 2009-08-04. Marrë më 2008-10-01.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)