Mugosha

Mugosha (shkruar gjithashtu Magushi) ishte një fis mesjetar (pleme) dhe zonë në viset e Bërdës të Malit të Zi. Mugoshët ndodheshin rreth rajonit të Piperit. Toponime që lidhen me ata gjenden në shumë pjesë të rajonit, si Mugoshina Livada në Koman.

Etimologjia

Mugoshët ishin fillimisht një fis shqiptar.^[1] Termi magusha do të thotë viç buall në protoshqip (shqipja e sotme, meksh).^[2]

Historia

Mugosha mund të ketë qenë emigrantë nga Shqipëria moderne, të vendosur në Bërda rreth shekujve 12 dhe 13^[3]

Emri Magusi përmendet në kadastrën venedikase të Shkodrës 1416-17. Në të përmendet një Gjergj Magusi si banues në fshatin Shën Auraç, si dhe i ndjeri Pjetër Magusi udhëheqës i kryengritjes kundër Venedikut dhe ish-pronar.^[4]

Ndonëse nuk konsiderohen më si fis, disa malazezë mbajnë mbiemrin Mugosha. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, shumë prej tyre iu bashkuan partizanëve jugosllavë.^[5] Sipas të dhënave të vitit 2006 mbiemrin Mugosha në Podgoricë e kishin 779 persona; personat me mbiemër përfaqësohen mbi mesataren në shërbimin politik vendor në kryeqytet.^[6]

Kultura

Traditat gojore nga familja Mugosha i lidhin me familjen Kastrioti të Arbërisë mesjetare. Ata pohojnë se të parët e tyre kanë ardhur nga territori fisnor i Kastratëve në Malësi dhe se fillimisht janë vendosur në Kuç. Legjendat nga Piperi, megjithatë, pohojnë se ata fillimisht pushtuan tokat midis Radovçes dhe Kopiles përpara se të dëboheshin nga Luzhanit e ardhur.^[7]

Njerëz të shquar

Stefan Mugoša (lindur më 1992), futbollist Malazez
Miomir Mugoša (lindur më 1950), mjek Dhe politikan Malazez
Svetlana Mugoša-Antić (i lindur më 1964), ish-hendbollist Jugosllav
Sonja Mugosa (lindur më 1989), patinator figurash serbo-Malazeze
Marko Mugoša (basketboll) (lindur më 1993), basketbollist Malazez
Marko Mugoša (lindur më 1984) ish-futbollist Malazez
Ljiljana Mugoša (i lindur më 1962), ish-hendbollist Jugosllav
Dijana Mugoša (i lindur më 1995), hendbollist Malazez
Dushan Mugosha (1914-1973), partizan Jugosllav
Špiro Mugoša [sr] (1904-1942), partizan Jugosllav

Shih edhe

Referime

^ Imami, Petrit (2000). Srbi i Albanci kroz vekove, I (bot. 2). K.V.S. fq. 501. Više naučnika se slaže da su se u XII i XIII veku, a i kasnije, „ arbanaške stočarske grupe " doseljavale preko Zete sve do Neretve (plemena Mataruge, Mugoše, Macure, Maine, Malončići, Lužani, Kričci, Burmazi, Žurovići, Mirilovići i dr.) {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Orel, Vladimir (1998). Albanian etymological dictionary. Brill. fq. 255. ISBN 9004110240. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Hrabrak, Bogumil (1981). Razgranavanje katuna i stvaranje grupa katuna, odnosno plemena u nekadašnjoj Hercegovini (XIII-XV vek). Titograd: CANU. fq. 184. Često je, međutim, to prethodno stanovništvo bilo arbanaškog porekla (Mataruge, Mugoše, Macure, Lužani, Kričci). Ipak, i kod tog starijeg sloja treba pretpostaviti da je reč o doseljenicima iz današnje Albanije. Ima više dokaza da su se u XII XIII veku i kasnije arbanaške stočarske grupe preko Zete doseljavale sve do Neretve. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Zamputi, Injac (1977). Regjistri i kadastrēs dhe i koncesioneve pēr rrethin e Shkodrës 1416-1417. Academy of Sciences of Albania. fq. 48, 128. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Milan M. Ivanović (1970). Revolucionarni pokret u Podgoričkom (Titogradskom) srezu. Opštinski komitet Saveza komunista. .. предс]едник, Петар Мугоша — полпреде] едник, Саво Мугоша, блага]ник; Драго Мугоша, секретар, а чланови надзорног одбора и управе Божо Милић, Симо Берилажа, Благота Мугоша, Божо Ш. Мугоша, Новица Мугоша, Мато ... {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ "Važno je prezivati se Mugoša". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Vukićević, Ivan (19 nëntor 2017). "Genetički rodovi starobalkanskog porekla u Crnoj Gori - Poreklo". www.poreklo.rs (në serbisht). Marrë më 1 maj 2022.

[1] Imami, Petrit (2000). Srbi i Albanci kroz vekove, I (bot. 2). K.V.S. fq. 501. Više naučnika se slaže da su se u XII i XIII veku, a i kasnije, „ arbanaške stočarske grupe " doseljavale preko Zete sve do Neretve (plemena Mataruge, Mugoše, Macure, Maine, Malončići, Lužani, Kričci, Burmazi, Žurovići, Mirilovići i dr.) {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[2] Orel, Vladimir (1998). Albanian etymological dictionary. Brill. fq. 255. ISBN 9004110240. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[3] Hrabrak, Bogumil (1981). Razgranavanje katuna i stvaranje grupa katuna, odnosno plemena u nekadašnjoj Hercegovini (XIII-XV vek). Titograd: CANU. fq. 184. Često je, međutim, to prethodno stanovništvo bilo arbanaškog porekla (Mataruge, Mugoše, Macure, Lužani, Kričci). Ipak, i kod tog starijeg sloja treba pretpostaviti da je reč o doseljenicima iz današnje Albanije. Ima više dokaza da su se u XII XIII veku i kasnije arbanaške stočarske grupe preko Zete doseljavale sve do Neretve. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[Zamputi-4] Zamputi, Injac (1977). Regjistri i kadastrēs dhe i koncesioneve pēr rrethin e Shkodrës 1416-1417. Academy of Sciences of Albania. fq. 48, 128. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[Ivanović1970-5] Milan M. Ivanović (1970). Revolucionarni pokret u Podgoričkom (Titogradskom) srezu. Opštinski komitet Saveza komunista. .. предс]едник, Петар Мугоша — полпреде] едник, Саво Мугоша, блага]ник; Драго Мугоша, секретар, а чланови надзорног одбора и управе Божо Милић, Симо Берилажа, Благота Мугоша, Божо Ш. Мугоша, Новица Мугоша, Мато ... {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[6] "Važno je prezivati se Mugoša". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[7] Vukićević, Ivan (19 nëntor 2017). "Genetički rodovi starobalkanskog porekla u Crnoj Gori - Poreklo". www.poreklo.rs (në serbisht). Marrë më 1 maj 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]