Ndeshje miqësore
Ndeshja miqësore është një ngjarje sportive, paratë e çmimeve dhe ndikimi i së cilës në renditjen e lojtarëve ose të ekipit janë zero ose reduktohen shumë. Në sportet ekipore, ndeshjet e këtij lloji përdoren shpesh për të ndihmuar trajnerët dhe menaxherët të zgjedhin dhe kushtëzojnë lojtarët për ndeshjet konkurruese të një sezoni apo turneu të ligës. Nëse lojtarët zakonisht luajnë në ekipe të ndryshme në liga të tjera, lojërat ekspozuese ofrojnë një mundësi për lojtarët që të mësojnë të punojnë me njëri-tjetrin. Lojërat mund të zhvillohen ndërmjet ekipeve të veçanta ose ndërmjet pjesëve të të njëjtit ekip.
Një lojë ekspozite mund të përdoret gjithashtu për të zgjidhur një sfidë, për të ofruar argëtim profesional, për të promovuar sportin, për të përkujtuar një përvjetor ose një lojtar të famshëm, ose për të mbledhur para për bamirësi. Disa liga sportive zhvillojnë lojëra all-stars për të shfaqur lojtarët e tyre më të mirë kundër njëri-tjetrit, ndërsa lojëra të tjera ekspozitash mund të vendosin pjesëmarrës nga dy liga ose vende të ndryshme për të përcaktuar jozyrtarisht se kush do të ishte më i miri në botë. Garat ndërkombëtare si Lojërat Olimpike mund të mbajnë gjithashtu lojëra ekspozite si pjesë e një sporti demonstrues. Një lojë ekspozite mund të shërbejë gjithashtu si një 'ndeshje ngrohëse' për ndeshjet e ardhshme të ligës ose zyrtare.
Futboll
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në ditët e para të futbollit, miqësoret ishin lloji më i zakonshëm i ndeshjeve. Sidoqoftë, me zhvillimin e Ligës së Futbollit në Angli në vitin 1888, turnet e ligës dhe kupave u bënë metodat kryesore të konkurrencës. Rëndësia e ndeshjeve miqësore ra që nga shekulli i 19-të: deri në vitin 2000, ligat kombëtare u krijuan pothuajse në çdo vend të botës, me liga lokale ose rajonale për ekipet e nivelit më të ulët.
Futbolli i klubeve
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Që nga prezantimi i futbollit të ligës, shumica e skuadrave të klubeve luajnë një numër miqësoresh përpara fillimit të çdo sezoni (të quajtura miqësore para-sezonale). Ndeshjet miqësore të futbollit konsiderohen si jo konkurruese dhe përdoren vetëm për të "ngrohur" lojtarët për një sezon të ri/ndeshje konkurruese. Disa rregulla mund të ndryshohen ose eksperimentohen (të tilla si zëvendësime të pakufizuara, të cilat i lejojnë skuadrat të luajnë lojtarë më pak me përvojë). Shpesh ndeshje të tilla zhvillohen midis një klubi të madh dhe klubeve më të vogla aty pranë, si ato midis Newcastle United dhe Gateshead.
Edhe pse shumica e miqësoreve janë thjesht ndeshje të njëhershme të organizuara ndërmjet klubeve në të cilat një shumë e caktuar i paguhet nga klubi sfidues klubit aktual, disa ekipe konkurrojnë në turne të shkurtra, si Kupa e Emirateve, Trofeu Teresa Herrera, Kupa e Kampionëve Ndërkombëtarë. dhe Turneu i Amsterdamit. Edhe pse këto ngjarje mund të përfshijnë marrëveshje sponsorizimi, një trofe dhe transmetime televizive, ka pak prestigj të lidhur me to. Përveç kësaj, skuadrat e klubeve mund të bëjnë turne në kontinente të tjera si pjesë e fushatave globale të markave.
Futbolli ndërkombëtar
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ekipet ndërkombëtare luajnë gjithashtu miqësore, përgjithësisht në përgatitje për fazat kualifikuese ose përfundimtare të turneut të madh. Kjo është thelbësore, pasi skuadrat kombëtare në përgjithësi kanë shumë më pak kohë së bashku për t'u përgatitur. Dallimi më i madh midis miqësoreve në nivel klubi dhe ndërkombëtar është se miqësoret ndërkombëtare zhvillohen kryesisht gjatë sezoneve të ligës së klubeve, jo ndërmjet tyre. Kjo ka çuar ndonjëherë në mosmarrëveshje midis shoqatave kombëtare dhe klubeve për sa i përket disponueshmërisë së lojtarëve, të cilët mund të lëndohen ose të lodhen në një miqësore.
Miqësorët ndërkombëtarë u japin menaxherëve të ekipit mundësinë të eksperimentojnë me përzgjedhjen dhe taktikat e ekipit përpara fillimit të turneut, dhe gjithashtu i lejojnë ata të vlerësojnë aftësitë e lojtarëve që mund të zgjedhin për skuadrën e turneut. Lojtarët mund të rezervohen në miqësoret ndërkombëtare dhe mund të pezullohen nga ndeshjet e ardhshme ndërkombëtare bazuar në kartonë të kuq ose të verdhë të grumbulluar në një periudhë të caktuar. Ndeshjet dhe golat e shënuar gjithashtu llogariten në rekordet e karrierës së një lojtari. Rezultatet mund të luajnë një rol në ndikimin e renditjes së vendit në FIFA. Në vitin 2004, FIFA vendosi që zëvendësimet nga një skuadër të kufizoheshin në gjashtë për ndeshje në miqësoret ndërkombëtare në përgjigje të kritikave se ndeshje të tilla po bëheshin gjithnjë e më farsë me menaxherët që bënin deri në 11 zëvendësime për ndeshje.[1] Një ndeshje ndërkombëtare humbet statusin e saj zyrtar nëse kjo rregullore shkelet.[2]
Ndeshjet në turnetë shumëkombëshe të futbollit si Kupa e Mbretit, Kupa Kirin dhe Kupa e Kinës zakonisht konsiderohen miqësore ndërkombëtare nga FIFA.
Basketboll
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Basketboll profesional
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ekipet e NBA zakonisht luajnë tetë ndeshje parasezonale në vit, ku numri rrallë është më i ulët se shtatë. Sot, ekipet e NBA pothuajse gjithmonë luajnë njëra-tjetrën në parasezon, por shpesh në vende neutrale brenda zonave të tyre të tregut, në mënyrë që të lejojnë ata që zakonisht nuk mund të bëjnë një udhëtim në arenën e një ekipi vendas gjatë sezonit të rregullt, të shohin një lojë afër shtëpisë; për shembull, Minnesota Timberwolves do të luajë lojëra në arena në Dakotën e Veriut dhe Jugut, ndërsa Phoenix Suns planifikon një lojë ekspozite jashtë në Indian Wells Tennis Garden në Indian Wells, California, çdo vit, i vetmi rast i tillë që një lojë NBA zhvillohet në një vend në natyrë. Ndeshjet miqësore janë mbajtur me raste edhe jashtë SHBA-së dhe Kanadasë.
Sidoqoftë, nga viti 1971 deri më 1975, ekipet e NBA luajtën miqësore parasezonale kundër ekipeve të American Basketball Association me ABA që fitoi serinë 80 deri në 75 ndeshje. Në ditët e para të NBA, klubet e ligës ndonjëherë sfiduan sulmuesit legjendar të Harlem Globetrotters, me sukses të përzier. Minneapolis Lakers mundi Globetrotters shtatë ndeshje me një. NBA ka luajtur ndeshje parasezonale në Evropë dhe Azi. Duke filluar nga viti 2015, liga ka planifikuar [[|Lojëra NBA Afrikane me lojtarë me prejardhje direkte afrikane kundër lojtarëve nga pjesa tjetër e ligës; NBA ka luajtur gjithashtu kundër ekipeve në Ligën Kombëtare të Basketbollit të Australisë. Në sezonet 2006 dhe 2007, NBA dhe kompeticionet kryesore evropiane të klubeve, Euroligë, zhvilluan një turne parasezonal me dy ekipe NBA dhe finalistët nga Euroliga e atij viti. Në sezonet 1998–99 dhe 2011–12, ekipet u kufizuan në vetëm dy ndeshje parasezonale për shkak të bllokimeve.
NBA All-Star Game është ndeshje miqësore.
Women's National Basketball Association luajnë deri në tre ndeshje parasezonale në vit. Ekipet e WNBA do të luajnë njëra-tjetrën dhe do të luajnë gjithashtu ekipet kombëtare të basketbollit për femra. Shumica e viteve, WNBA organizon gjithashtu një All-Star Game, por kjo lojë anulohet nëse parandalohet nga garat kryesore ndërkombëtare si Lojërat Olimpike.
College basketball
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Tradicionalisht, ekipet kryesore të basketbollit të kolegjit filluan sezonet e tyre me disa ndeshje miqësore. Ata luanin me ekipe udhëtuese të përbërë nga ish lojtarë të kolegjit në ekipe të tilla si Atletët në Veprim ose një ekip i sponsorizuar nga Marathon Petroleum.[3] Me raste para vitit 1992, kur FIBA lejonte lojtarët profesionistë në ekipet kombëtare të huaja, kolegjet luanin me ato ekipe në miqësore. Sidoqoftë, në vitin 2003, National Collegiate Athletic Association ndaloi lojërat me ekipe jo kolegj. Disa ekipe kanë filluar të planifikojnë ndeshje miqësore kundër ekipeve në Divizionin II të NCAA dhe Divizionin III të NCAA, apo edhe kundër kolegjeve dhe universiteteve të vendosura në Kanada. Ekipet kryesore të basketbollit të kolegjit ende udhëtojnë në vende të tjera gjatë verës për të luajtur në lojëra ekspozite, megjithëse një ekipi kolegj i lejohet vetëm një turne i huaj çdo katër vjet dhe maksimumi dhjetë lojëra në çdo turne.
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ "Fifa limits substitutions" (në anglisht). BBC Sport. 28 shkurt 2004. Arkivuar nga origjinali më 11 qershor 2004. Marrë më 18 shtator 2019.
- ^ "Adnan Januzaj's Belgium debut wiped from record books" (në anglisht). BBC Sport. 4 qershor 2014. Arkivuar nga origjinali më 6 qershor 2014. Marrë më 18 shtator 2019.
- ^ Levin, Josh (3 dhjetor 2004). "Crossed Off – They're God's favorite basketball team…of course nobody wants to play them" (në anglisht). Slate. Arkivuar nga origjinali më 27 qershor 2011. Marrë më 30 maj 2011.