Nektar Tërpo

Nektar Tërpo (1665-?) ishte një studiues fetar dhe murg vlleh nga Voskopoja dhe autor i një libri të rëndësishëm fetar, i quajtur "Një doracak i quajtuar besim", i cili u botua së pari në 1732. Tërpo, së bashku me Shën Kozmain, ishte një nga kontribuesit më të rëndësishëm të rilindjes fetare dhe kombëtare të popujve të krishterë nën sundimin osman.^[1]

Jeta

Tërpo vinte nga një familje e pasur dhe e kish kaluar fëmijërinë e tij në Voskopojë. Si misionar ai udhëtoi në Epir, duke mbuluar zona të mëdha nga Narta e deri në Berat,^[2] në një periudhë rritjeje të islamzimit në Ballkan.^[3]

Tërpo do të mbahet mend gjithashtu për punën e tij në Manastirin e Ardenicës, ku më 1731 ai shkroi një lutje në formën e një afresku. Lutja është në katër gjuhë (arumune, greke, shqipe dhe latine) dhe është shkrimi i parë në gjuhën shqipe që gjendet në një kishë ortodokse.^[4] Shqip mbishkrimi thote Nënë e virgjër Mbretëronjëse, ndihmoi shërbëtorët e tu.^[5]

I persekutuar, Tërpo emigroi në Itali , ku më 1732 botoi veprën e tij kryesore me emrin Një doracak i quajtur besim.^[6] Libri u ripublikua 12 herë në më pak se një shekull (1732-1818).^[2] Në librin e tij Tërpo dënon kripto-krishterët mysliman e Shqipërisë dhe i fton ata që të mos braktisin kurrë fenë e paraardhësve të tyre.^[7]

Shih edhe

Mësonjëtorja e Korçës

Referime

^ Peter A. Chamberas, George S. Bebis. Nikodemos i Malit të Shenjtë: një doracak i këshillës shpirtërore [1] . Paulist Press, 1989.
^ ^a ^b M. V. Sakellariou. Epirus, 4000 years of Greek history and civilization. Ekdotikē Athēnōn, 1997. ISBN 978-960-213-371-2, p. 316.
^ Albrecht Wezler, Ernst Hammerschmidt. Proceedings of the XXXII International Congress for Asian and North African Studies, Hamburg 25th-30th August 1986. F. Steiner, 1992. ISBN 978-3-515-04808-8, p. 455
^ Dhimitër S. Shuteriqi (2005). Tekstet shqipe dhe shkrimi i shqipes në vitet 879-1800. Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Instituti i Gjuhësisë dhe i Letërsisë. ISBN 978-99943-817-0-8. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Jovan Bizhyti, Murgu Nektar Terpo, shkrimet e tij të para në Manastirin e Ardenicës në fillimet e shekullit të XVIII-të, 23 Gusht, 2018, Gazeta Telegraf
^ Anastas Janullatos (2013). Kisha e Shqipërisë, nga vitet apostolike deri sot - nga Kryepiskopi Anastas. Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë. Arkivuar nga origjinali më 9 qershor 2017. Marrë më 10 shkurt 2019. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Flora Koka (2003). 2000 vjet art dhe kulturë kishtare në Shqipëri: aktet e simpoziumit ndërkombëtar, Tiranë, 16-18 nëntor 2000. Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1] Peter A. Chamberas, George S. Bebis. Nikodemos i Malit të Shenjtë: një doracak i këshillës shpirtërore [1] . Paulist Press, 1989.

[Sakellariou-2] M. V. Sakellariou. Epirus, 4000 years of Greek history and civilization. Ekdotikē Athēnōn, 1997. ISBN 978-960-213-371-2, p. 316.

[3] Albrecht Wezler, Ernst Hammerschmidt. Proceedings of the XXXII International Congress for Asian and North African Studies, Hamburg 25th-30th August 1986. F. Steiner, 1992. ISBN 978-3-515-04808-8, p. 455

[Shuteriqi2005-4] Dhimitër S. Shuteriqi (2005). Tekstet shqipe dhe shkrimi i shqipes në vitet 879-1800. Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Instituti i Gjuhësisë dhe i Letërsisë. ISBN 978-99943-817-0-8. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[5] Jovan Bizhyti, Murgu Nektar Terpo, shkrimet e tij të para në Manastirin e Ardenicës në fillimet e shekullit të XVIII-të, 23 Gusht, 2018, Gazeta Telegraf

[Janullatos-6] Anastas Janullatos (2013). Kisha e Shqipërisë, nga vitet apostolike deri sot - nga Kryepiskopi Anastas. Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë. Arkivuar nga origjinali më 9 qershor 2017. Marrë më 10 shkurt 2019. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[Koka2003-7] Flora Koka (2003). 2000 vjet art dhe kulturë kishtare në Shqipëri: aktet e simpoziumit ndërkombëtar, Tiranë, 16-18 nëntor 2000. Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]