Nikola Timofti

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Nicolae Timofti (shqiptimi në rumanisht: [nikoˈla.e tiˈmofti]; i lindur më 22 dhjetor 1948) është një politikan Moldav dhe jurist i cili ka qenë President i Moldavisë qysh me 23 Mars 2012. Ai ka shërbyer si i pari i Këshillit Suprem të Gjyqtarëve të Moldavisë dhe ishte zgjedhur President nga parlamenti më 16 Mars 2012.[1][2]

Jeta e hershme dhe edukimit[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Timofti është djali i Elenës (e lindur më 1927) dhe Vasile Timoftit në Ciutuleshti, RSS Moldave, Bashkim Sovjetik,[3] dhe ka katër vëllezërit e motra.[citim i duhur] Në fillim të vitit 1949, familja e tij u zhvendos në Florești. Në 6 korrik të vitit 1949, gjyshi i tij Tudor Timofti ishte dëbuar nga autoritetet Sovjetike në rajonin Amur, ku edhe vdiq në vitin 1953.[4] Timofti ka diplomuar në shkollën juridike të Universitetit Shtetëror të Moldavisë në vitin 1972.[5]

Aktivitet i hershëm[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Pas diplomimit, Timofti ka kaluar dy vjet në Ushtrinë Sovjetike para se të fillonte karrierën e tij si gjyqtar në vitin 1976. "Ai është një person i cili ishte me ne kur kemi filluar reformat në vitet 1990," thotë Mihai Ghimpu.[5] Në vitin 2005, Timofti u emërua në Dhomën më të Lartë Gjyqësore dhe, në vitin 2011, ai u emërua kryetar të Këshillit të Lartë të Magjistraturës.[5]

Presidenti i Moldavisë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Pas zgjedhjes nga parlamenti, Timofti identifikoi orientimin Europian të Moldavisë, si një prioritet, ashtu siç ka qenë e politikë e vendit, gjatë viteve të fundit. Ai u shpreh se kjo politikë "duhet të vazhdojë"[6] dhe se vendi i tij "nuk ka të ardhme tjetër përveç të ardhmes evropiane".[5] Ish-ushtruesit e detyrës së presidentit dhe kryetarit të Kuvendit të Moldavisë Mihai Ghimpu e ka quajtur Timoftin "... njeri progresiv, e shumë domethënës për Republikën e Moldavisë."[5]

Politika e brendshme dhe rasrti i shpalljes së të drejtës[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Më 22 maj të vitit 2012, Timofti shpall Ligjin për ndryshimin dhe plotësimin e Ligjit 100 për gjendjen civile, si rezultat i këtij ligji, qytetarët e Moldavisë duhet të tregojnë identitetin rumun shtetësisë nëse ata vetë-identifikuar rumunë.[citim i duhur]

Në maj të viti 2013, Timofti shpalli tre ligjet, të miratuar nga Partia Komuniste (PCRM) dhe Partia Demokratike Liberale e Moldavisë (PLDM). Ligjet konsiderohet të jenë të dëmshme për sundimin e ligjit në Moldavi.[citim i duhur] Ai ishte kërcënuar me shkarkimin si president, por ai mbeti në detyrë, sepse ligjet janë caktuar si të pavlefshme nga Gjykata Kushtetuese e Republikës së Moldavisë.[citim i duhur]

Timofti ka lëshuar tre dekrete për përcaktimin e Vlad Filatit si Kryeministri i Moldavisë dhe ka shkarkuar ministrin e Transportit, Anatol Șalaru. Më 21 maj 2013, Gjykata Kushtetuese shfuqizoi vendimet.[citim i duhur]

Jeta personale[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Timofti është i martuar me avokaten Margareta Timofti dhe ata kanë tre djem: Alexei (e lindur në vitin 1977) punon si avokat i Bankës BotëroreUashington, Nicu (i lindur më 1980) është një sport gazetar në Kishinau, dhe Ștefani (i lindur më 1989) studiion për ekonomi në Chișinău.[5]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ UNIMEDIA (16 mars 2012). "Live text de la alegerea președintelui Republicii Moldova". Unimedia (në rumanisht). Arkivuar nga origjinali më 5 dhjetor 2014. Marrë më 16 mars 2012.
  2. ^ Paul Ciocoiu (16 mars 2012). "Cine e Nicolae Timofti, noul președinte al Republicii Moldova?". EVZ (në rumanisht). Marrë më 16 mars 2012.
  3. ^ "Criza din R. Moldova s-ar putea încheia vineri cu alegerea lui Nicolae Timofti la preşedinţie". Mediafax (në rumanisht). 15 mars 2012. Marrë më 16 mars 2012.
  4. ^ "Nicolae Timofti a fost votat Presidente al R. Moldova". Timpul. 16 mars 2012. Marrë më 21 mars 2012. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ a b c d e f "Profile: Who Is Moldova's New President-Elect?". Radio Free Europe. 17 mars 2012. Marrë më 21 mars 2012. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ Washington Post, Moldova elects pro-European judge Timofti as president, ending 3 years of political deadlock Arkivuar 17 mars 2012 tek Wayback Machine