Pyjet gjetherënëse ilire
Pyjet gjetherënëse ilire janë një ekoregjion tokësor në Evropën Jugore, i cili shtrihet përgjatë bregdetit lindor të Detit Adriatik. I takon grupit të pyjeve mesdhetare, tokave pyjore dhe biomeve, dhe është në sferën palearktike.[1][2]
Gjeografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Pyjet gjetherënëse ilire shtrihen përgjatë bregdetit lindor të detit Jon dhe Adriatik, dhe zë një sipërfaqe prej 40,600 square kilometres (15,700 sq mi) duke u nisur nga Greqia Veriore, Shqipëri, Kosova, Mal të Zi, Bosnje dhe Hercegovina, Kroacia, Sllovenia dhe Italia Veriore përreth Triestes.
Ekoregjioni kufizohet nga pyjet sklerofile dhe të përziera të Egjeut dhe të Turqisë Perëndimore (në Greqi), pyjeve të përziera të Maleve Pindus (në Greqi dhe Shqipëri), pyje të përziera të Maleve Dinarike (në Shqipëri, Mal të Zi, Bosnje dhe Hercegovinë, Kroaci, Slloveni dhe Itali) dhe pyjeve të përziera të Basenit Po (në Itali).
Klima
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Klima e këtij ekoregjioni është kryesisht e tipit të klimës mesdhetare sipas klasifikimit Köppen me verë të nxehtë (Csa) deri në të lagësht subtropikale me dimra të lagësht (Cfa).
Flora
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Për shkak të gamës së gjerë mbidetare të këtij ekoregjioni lartësitë më të larta (mbi 1.000 m) janë të mbuluara me pyje halore, me një bimësi të gjerë dhe të përzier dhe me shkurre të mëdha më të ulëta. Zona halore mbizotërohet nga bredhi i Norvegjisë, bredhi i argjendit dhe pisha e zezë evropiane me përzierjen e ahut evropian. Llojet mbizotëruese të zonave të ulëta përfshijnë lisa të ndryshëm gjetherënës (Quercus frainetto, Quercus pubescens, Quercus cerris), shkoza (Carpinus orientalis|), frashëri (Fraxinus ornus), coggygria Cotinus, Paliurus spina-christi, Cercis siliquastrum. Pemë me gjelbërim të përhershëm dhe shkurre të mëdha si ilqeja (Quercus ilex), pisha e egër (Pinus halepensis), Pistacia terebinthus, P. lentiscus, dëllinja (Juniperus oxycedrus, J. macrocarpa), mareja (Arbutus unedo), A. andrachne, Nerium oleander) janë mbizotëruese pranë bregdetit.
Përcaktimi i ekoregjionit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ekoregjioni i pyjeve gjetherënëse ilire përcaktohet nga WWF dhe Harta Digjitale e Rajoneve Ekologjike Evropiane si dhe nga Agjensia Evropiane e Mjedisit. Fitogjeografikisht, ekoregjioni ndahet midis provincave të Adriatikut dhe Mesdheut Lindor të Rajonit brenda Mbretërisë holarktike (sipas përcaktimit të Armen Takhtajan).
Shih edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Lidhje të jashtme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Commons: Illyrian deciduous forests – Album me fotografi dhe/apo video dhe materiale multimediale- "Illyrian deciduous forests". Ekoregjionet tokësore. Fondi botëror i jetës së egër. (in anglisht)