Rrethimi i Sarajevës

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Rrethimi i Sarajevës, 1992-1996.

Rrethimi i Sarajevës (serbo-kroatisht: Опсада Сарајева Opsada Sarajeva) ishte një bllokadë e zgjatur e Sarajevës, kryeqytetit të Bosnje dhe Hercegovinës, gjatë Luftës së Bosnjës. Pasi u rrethua fillimisht nga forcat e Ushtrisë Popullore Jugosllave, qyteti më pas u rrethua nga Ushtria e Republikës Srpska nga 5 prilli 1992 deri më 29 shkurt 1996 (1,425 ditë). Ai zgjati 3 herë më shumë se Beteja e Stalingradit, më shumë se një vit më shumë se rrethimi i Leningradit dhe ishte rrethimi më i gjatë i një kryeqyteti në historinë e luftës moderne.

Kur Bosnja dhe Hercegovina shpalli pavarësinë nga Jugosllavia pas referendumit të pavarësisë së Bosnjës në vitin 1992, serbët e Bosnjës – qëllimi strategjik i të cilëve ishte krijimi i një shteti të ri serb boshnjak të Republika Srpska (RS) që do të përfshinte zonat me shumicë boshnjake – rrethuan Sarajevën me një forcë rrethimi prej 13.000 të stacionuar në kodrat përreth. Nga atje ata sulmuan qytetin me artileri, tanke dhe armë të vogla. Nga 2 maji 1992, serbët bllokuan qytetin. Forcat mbrojtëse të qeverisë boshnjake (ARBiH) brenda qytetit të rrethuar, rreth 70,000 trupa, ishin të pajisura dobët dhe të paaftë për të thyer rrethimin.

Gjithsej 13,952 njerëz u vranë gjatë rrethimit, duke përfshirë 5,434 civilë. ARBiH pësoi 6,137 viktima, ndërsa viktimat ushtarake serbe të Bosnjës numëruan 2,241 ushtarë të vrarë. Regjistrimi i vitit 1991 tregon se përpara rrethimit, qyteti dhe zonat përreth tij kishin një popullsi totale prej 525,980 banorësh. Sipas disa vlerësimeve, popullsia e përgjithshme e qytetit përpara rrethimit ishte 435,000. Vlerësimet e popullsisë së Sarajevës pas rrethimit varionin nga 300,000 deri në 380,000. Popullsia e Sarajevës duroi deri në gjashtë muaj pa furnizim me gaz, energji elektrike ose ujë gjatë disa fazave të rrethimit.

Pas luftës, Gjykata Penale Ndërkombëtare për ish-Jugosllavinë (ICTY) dënoi 4 zyrtarë serbë për akuza të shumta të krimeve kundër njerëzimit që ata kryen gjatë rrethimit, duke përfshirë terrorizmin. Stanislav Galiq dhe Dragomir Millosheviq u dënuan përkatësisht me burgim të përjetshëm dhe 29 vjet burgim. Eprorët e tyre, Radovan Karaxhiq dhe Ratko Mlladiq, gjithashtu u dënuan me burgim të përjetshëm.

Shiko edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]