Problemet mjedisore në Shqipëri: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
1l2l3k (diskuto | kontribute) v U kthyen ndryshimet e 77.247.88.197 (diskutimet) në versionin e fundit nga Tiimiii. Etiketa: Rollback |
|||
Rreshti 8: | Rreshti 8: | ||
Ndotja e ajrit është një nga problemet kryesore mjedisore në qytetet e mëdha shqiptare, sidomos në [[Tirana|Tiranë]]. Ndotja ka ardhur per pasojë e shtimit të makinave dhe pakësimit të gjelbërimit urban. Përqendrimi i grimcave PM10 dhe NO2 më Tiranë, kalon standardet kombëtare dhe ato të [[Organizata Botërore e Shëndetësisë|Organizatës Botërore të Shëndetësisë]]<ref>{{cite web|title=Tirana Air Quality Report|url=http://www.ecat-tirana.org/project4/imazhe/Tirana%20Air%20Quality%20Report.pdf|accessdate=24 January 2012}}</ref><ref>{{cite web|title=MAPPING AIR POLLUTION IN URBAN TIRANA AREA USING GIS|url=http://sdi2010.evkartenn.com/pdf/Banja_Como_Murtaj_Zotaj.pdf|accessdate=24 January 2012}}</ref>. |
Ndotja e ajrit është një nga problemet kryesore mjedisore në qytetet e mëdha shqiptare, sidomos në [[Tirana|Tiranë]]. Ndotja ka ardhur per pasojë e shtimit të makinave dhe pakësimit të gjelbërimit urban. Përqendrimi i grimcave PM10 dhe NO2 më Tiranë, kalon standardet kombëtare dhe ato të [[Organizata Botërore e Shëndetësisë|Organizatës Botërore të Shëndetësisë]]<ref>{{cite web|title=Tirana Air Quality Report|url=http://www.ecat-tirana.org/project4/imazhe/Tirana%20Air%20Quality%20Report.pdf|accessdate=24 January 2012}}</ref><ref>{{cite web|title=MAPPING AIR POLLUTION IN URBAN TIRANA AREA USING GIS|url=http://sdi2010.evkartenn.com/pdf/Banja_Como_Murtaj_Zotaj.pdf|accessdate=24 January 2012}}</ref>. |
||
=== Ndotja e ujit === |
|||
Ndotja e ujërave në Shqipëri vjen si pasojë e hedhjeve të mbeturinave në lumenj e liqene, si dhe derdhjes së ujrave të zeza të papërpunuara.<ref>{{cite web|title=S E C O N D E N V I R O N M E N T A L P R O G R E S S R E P O R T R E L A T E D W I T H T H E N E W C O N S T R U C T E D W E T L A N D I N T H E P L A C E B R E G U L U M I T ( T I R A N A R I V E R )|url=http://www.iep-al.org/docs/TIRANA-Raport-July-2010.pdf|publisher=Institute for Environmental Policy-Albania|accessdate=24 January 2012}}</ref> |
|||
Ndotja e ujit dhe |
|||
përdorimi i tij ka ndikim të drejtpërdrejtë në shëndetin e njeriut dhe lë |
|||
pasoja për kohë të gjatë. Sot në botë njihen më se dyqind sëmundje që paraqiten |
|||
si pasojë e përdorimit të ujit të ndotur. Sipas Organizatës Botërore të |
|||
Shëndetësisë (WHO) nga uji i ndotur, sot në botë sëmuren mbi pesëqind milion |
|||
njerëz. Nga uji i papastër pasojnë një sërë sëmundjesh, ku, ndër më të |
|||
rëndësishmet janë kolera, tifoja e zorrëve, hepatiti, tularemia etj. Këto |
|||
sëmundje shpesh kanë marrë viktima njerëzore. Ne ditët e sotme me zhvillimet e |
|||
avancuara që po ecën bota, është vështirë të mendohet për një jetë në Tokë me |
|||
ujë të pastër.Krahas kësaj, mbrojtja e ujit nga ndotja mund të |
|||
bëhet edhe duke ndaluar hedhjen e ndotësve në ujë, pastaj me mënjanimin ose |
|||
zvogëlimin e ndotësve në ujë, duke qarkulluar uji i ndotur nëpër sisteme të |
|||
mbyllura, etj. Zvogëlimi i sasisë së lirimit të materieve ndotëse në ujë është |
|||
formë e rëndësishme e luftës kundër ndotjes. Kjo nënkupton vendosjen e filtrave |
|||
përkatës dhe e sistemeve për fundërrim në vendet ku lirohen ujërat e ndotura. |
|||
Një formë e mbrojtjes së ujërave rrjedhës nga ndotja është edhe mbrojtja speciale |
|||
e burimeve, planifikimi i lokacionit të deponive për hedhurina, që ato të |
|||
ndërtohen sa më larg ujërave rrjedhëse, zvogëlimi i përdorimit të pesticideve |
|||
dhe plehrave kimike në bujqësi si dhe pyllëzimi dhe ruajtja e tokës nga |
|||
erozioni. Me konventa ndërkombëtare ndotja e ujërave është e sanksionuar, por, |
|||
vështirë është të binden njerëzit që të mos e ndotin atë. Prandaj, është me |
|||
rëndësi vetëdijesimi dhe edukimi i popullatës për shfrytëzim racional të |
|||
resurseve ujore. |
resurseve ujore. |
||
Versioni i datës 28 maj 2018 07:42
Shqipëria ka një sërë problemesh mjedisore ashtu si vendet e tjera ish-komuniste.
Problemet
Ndotja e ajrit
Ndotja e ajrit është një nga problemet kryesore mjedisore në qytetet e mëdha shqiptare, sidomos në Tiranë. Ndotja ka ardhur per pasojë e shtimit të makinave dhe pakësimit të gjelbërimit urban. Përqendrimi i grimcave PM10 dhe NO2 më Tiranë, kalon standardet kombëtare dhe ato të Organizatës Botërore të Shëndetësisë[1][2].
resurseve ujore.
Mbeturinat
Ndarja e mbeturinave që në burim mbetet problematike, me raste të veçanta të cilat kanë dështuar në Lezhë, Tiranë apo qytete të tjera, si pasojë e mosinformimit të banorëve, mospasjes së ndëshkimeve nëse banorët nuk i ndajnë mbeturinat, si dhe përzierje e mbeturinave pasi merren nga kazanët. Aktualisht, Republika e Shqipërisë ka një pjesën të madhe të trupave ujorë të ndotur tej mase nga mbeturina kryesisht plastike, por edhe nga ato të rrezikshme si mbetje spitalore e helme nga barna të skaduara. Nuk ka asnjë mekanizëm ndëshkimi për banorë të Republikës, të cilët hedhin mbetje në çfarëdo mjedisi që duan.
Shpyllëzimi
Prerjet e pyjeve dhe zjarret janë shkaqet kryesore për shpyllëzimin dhe zhdukjen e pyjeve në Shqipëri.Shume njerez e perdorin pyllin si aspekt aspak te rendesishem dhe presin pyjet.[3]
Ndryshimet klimatike
Ndryshimet klimatike kanë prekur në mënyrë të konsiderueshme dhe Shqipërinë. Rritja e nivelit të detit ka çuar në zhdukjen e disa metrave tokë në bregdet në vit.[4] Gjithashtu, zjarret janë bërë më të shumta në numër për shkak të temperaturave të larta në verë.[5] Sasia mesatare e reshjeve ka ardhur duke u ulur, por është pasuar me një shtim të përmbytjeve, rënieve të reshjeve në një kohë të shkurtër e në sasi të mëdha.
Shkelja e ligjit për parqet kombëtarë
7 vitet e fundit, parqet kombëtarë në të gjithë Republikën e Shqipërisë janë gjendur nën presionin e rrezikun e bizneseve që i shikojnë parqet si burimet e fundit për t'i shfrytëzuar. Shumë parqe janë ndeshur me shkeljen e ligjit për zonat e mbrojtura, ku janë dhënë leje për HEC-e e ndërtime të tjera brenda parqeve kombëtare, si brenda Parkut Kombëtar Lugina e Valbonës, Parkut Kombëtar Shebenik-Jabllanicë, dhe aktualisht gjendet nën rrezik dhe Parku Kombëtar Divjakë-Karavasta ku parashikohet të ndërtohet një qytet për 25 mijë banorë, i cili do të shkatërrojë tërësisht funksionin e parkut si një ekosistem unik në botë.
Lëvizja mjedisore në Shqipëri
Në Shqipëri gjenden rreth 100 organizata mjedisore, nga të cilat 20 janë më aktive. Shumica e OJF-ve mjedisore janë të përqendruara në Tiranë, por ka dhe shumë OJF mjedisore që ndodhen në rrethe, megjithëse veprimtaria e tyre është më e vogël. Lëvizja mjedisore në Shqipëri vuan nga interesi i pakët i shoqërisë shqiptare për çeshtjet e problemet mjedisore dhe mungesa e mundësive financiare në një klimë aspak dashamirëse për OJF-të. OJF-të kryesore mjedisore në Shqipëri janë Ekolëvizja, Instituti i Politikave Mjedisore, Qendra EDEN, Millieukontakt, etj
Shiko dhe këtë
Burimet
- ^ "Tirana Air Quality Report" (PDF). Marrë më 24 janar 2012.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja) - ^ "MAPPING AIR POLLUTION IN URBAN TIRANA AREA USING GIS" (PDF). Marrë më 24 janar 2012.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja) - ^ "Illegal Logging Ravages Albania's Forests". Marrë më 24 janar 2012.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja) - ^ "Global warming". Institute for Environmental Policy-Albania. Marrë më 24 janar 2012.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja) - ^ Pacara, Edvin. "Climate change effects in Albania". Marrë më 24 janar 2012.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)