Qazim Dervishi

Qazim Dervishi

Të dhënat vetjake
Datëlindja	10 qershor 1908
Vendlindja	Shkodër, Shqipëri
Data e vdekjes	19 janar 1994
Pozicioni	Sulmues anësor
Karriera me klube*
Vitet	Klubi	Ndeshje	(Golat)
-1929	SK Durrës
1929-1939	Bashkimi Shkodran
*Ndeshjet dhe golat me klubet llogariten vetëm për ligën vendase

Qazim Dervishi (Shkodër, 10 qershor 1908 - 19 janar 1994) ka qenë gjyqtari i parë ndërkombëtar shqiptar, atlet i talentuar dhe futbollist. Në nder të tij, pallati i sportit i qytetit i është vënë emri i tij.

Jeta

U lind në Shkodër më 10 qershor 1908. Që nga fëmijëria e tij ai pati një pasion për të gjitha llojet e sporteve dhe praktikoi futboll dhe basketboll gjatë viteve të tij adoleshente. Në vitin 1924 ai hyri në Shkollën Teknike "Harry Fultz" në Tiranë. Motoja e shkollës në atë kohë ishte "Kush rri, ndryshket". Pas mbarimit të shkollës filloi të mësonte basketbollin dhe filloi të stërvitte një ekip në Shkodër. Ai njihet si "njeriu që solli basketbollin nga Shkolla Teknike" për shkak të popullaritetit që ai i dha sportit në qytetin e tij të lindjes. Në vitin 1930 ai u emërua drejtor i kampusit "Malet Tona" në Shkodër. Në vitin 1939 ai u transferua në qytetin e Pogradecit për të punuar si mësues, por u kthye në Shkodër më 1942. Vetëm tre vjet më pas, ai u emërua president i shoqatës sportive KF Vllaznia. Në vitet 1946-1947 ai u transferua në Gjirokastër ku u mësoi të rinjve vendas sportin e basketbollit për herë të parë.

Gjatë vitit 1947 punoi në hekurudhën e Peqin-Kavajës si instruktor në edukimin fizik. Atje u arrestua nga qeveria komuniste për shkak të simpatisë së tij ndaj ish-mbretit të shqiptarëve Ahmet Zogu. Kjo u ndikua nga fakti që ai kishte studiuar në Shkollën Teknike "Harry Fultz" ku kishte studiuar shumica e disidentëve të regjimit komunist. Një hetim 22-mujor u bë nga "Sigurimi" që "gjeti prova të mjaftueshme" për ta shpallur atë fajtor për propagandë kundër regjimit komunist. Ai u dënua me një dënim prej 18 vjetësh, por ai shërbeu vetëm deri në vitin 1954 për shkak të kushteve shumë të këqija shëndetësore. Ai u paralizua dhe arriti të merrte një ndihmë financiare për paralizën. Në vitin 1993, atij iu dha titulli "Mësuesi i Kombit" për kontributin e tij në sport. Në vitin 2009 Këshilli i Bashkisë së Shkodrës i akordoi atij titullin "Qytetar Nderi". Ai vdiq më 19 janar 1994 në moshën 86 vjeçare, të nderuar nga populli shqiptar.

Aktivitete sportive

Atletika

Ai fiiloi karrierën e atletikës kur hyri në Shkollën Teknike në Tiranë. Nga viti 1924 deri më 1928 mori disa shpërblime të para dhe të dyta në Lojrat Olimpike vjetore që u mbajtën në Tiranë. Ai kishte rezultatet e tij më të mira në kërcim të lartë, shkop pole dhe kërcim trefishtë ku ai u bë kampion kombëtar. Në vitin 1929 ai u ftua të bashkohej me klubin e tij të lindjes, Bashkimi Shkodran për kampionatin e parë të atletikës në Shqipëri. Ekipi nga Shkodra u bë kampion kombëtar. Në Kampionatin Kombëtar të Atletikës që u zhvillua në Tiranë në vitin 1930, ai siguroi vendin e parë në kërcimin e trefishtë me rezultat 12.22 metra. Ai e përmirësoi rezultatin e tij në 12.41 metra në kërcimin e trefishtë, i cili siguroi atë një vend tjetër të parë në Kampionatin Kombëtar të Atletikës të vitit 1933.

Futboll

Edhe pse Dervishi ishte një kampion i shumëfishtë në atletikë, ai pati sukses të madh si futbollist. Në fakt, zëvendës-drejtori i shkollës Williams B. Juillirat e zgjodhi atë si këshilltar të përhershëm në futboll së bashku me Spiro Kristo në bejsboll dhe Vangjel Qirio në basketboll. Dervishi kishte sukses në futboll në krahun e djathtë si një sulmues i krahut të djathtë. Në vitin 1929 ai u ftua nga klubi i futbollit të SK Durrësit për të luajtur në një ndeshje miqësore ndërkombëtare kundër US Bari të Italisë, në atë kohë një skuadër të Serie A. Për dhjetë vitet e ardhshme, deri në vitin 1939, ai do të luante me Bashkimin Shkodran dhe do të bëhej një anëtar kyç i ekipit. Ai është gjithashtu golashënuesi i golave ​​të parë në Kategorinë e Parë e Topkëmbës, i shënuar kundër SK Tirana. Pas përfundimit të karrierës së tij, ai filloi trajnimin e të rinjve në Shkodër dhe mësimin e tyre për të luajtur futboll. Për të finalizuar punën e tij me të rinjtë e Shkodrës, ai organizoi për herë të parë në Shkodër kampionatin lokal të të rinjve me fëmijët që vinin nga shkollat ​​e qytetit. Në këtë kampionat u zbuluan talentet e futbollit që më vonë do t'i jepnin Vllaznisë titullin. Disa nga lojtarët e zbuluar ishin Muhamet Dibra, Pal Mirashi, Bahri Kavaja, Hamdi Bakalli dhe Xhevdet Shaqiri.

Basketbolli

Ndeshja e parë zyrtare e basketbollit në Shqipëri u zhvillua më 2 mars 1928 midis Shkollës Teknike dhe kampusit "Malet Tona". Për kapitenin e Shkollës Teknike ishte Qazim Dervishi. Ndeshja u fitua nga djemtë e Shkollës Teknike me rezultatin 32-14. Në vitin 1929 ai është emëruar drejtor në kampusin "Malet Tona" në Shkodër. Edhe këtu, së bashku me detyrat e drejtorit, Dervishi i dha rëndësi parësore ushtrimit të sportit. Pas një viti trajnimi më 27 qershor 1930 u mbajt ndeshja e parë e basketbollit në qytetin e Shkodrës në mes të ekipit lokal të kampusit "Malet Tona" dhe klubit "Naim Frashëri" nga Tirana. Ndeshja është luajtur në një fushë të rregullt dhe për herë të parë në Shkodër janë vënë shporta. Dervishi ishte arbitri i kësaj loje, i cili përfundoi në një barazim. Në vitet 1933-1934, në shkollën fillore Perash ku ai po punonte (e vetmja shkollë e përzier në atë kohë) filloi basketbollin për femra, i cili u bë gjithashtu i popullarizuar.

Karriera si gjyqtar

Pas vitit 1939, Dervishi mori një drejtim tjetër, atë të një gjyqtari dhe të drejtorit të edukimit fizik. Në këtë vit ai përfundon një trajnim 3-mujor për ta klasifikuar veten si gjyqtar. Më 22 shkurt 1946 ai kryesoi ndeshjen e parë ndërkombëtare mes Shqipërisë dhe Malit të Zi. Ai gjithashtu ishte i vetmi gjyqtar shqiptar në Lojrat Ballkanike të vitit 1946 ku ekipi kombëtar shqiptar i futbollit fitoi kampionatin. Ai kryesoi një ndeshje si gjyqtari kryesor (Jugosllavi-Bullgari, 2-1) dhe një tjetër si një lineament (Shqipëri-Rumani, 1-0).