Veleia

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Zona arkeologjike dhe Antiquarium i Veleia - MIBAC

Veleia, një qytet antik i Aemilia, Itali, i vendosur rreth 15 kilometres (9 mi) në jug të Placentisë . Përmendet nga Plini në mesin e qyteteve të rajonit të tetë, megjithëse Veleiatët ishin etnikë Ligurianë. Banorët e saj, në regjistrimin e Vespasianit, u gjetën të shquar për jetëgjatësinë e tyre. Asgjë më tej nuk dihej për të deri në 1747, kur disa bujq gjetën të famshmen Tabula alimentaria, tani në Muzeun Arkeologjik Kombëtar të Parmës. [1] Kjo, pllaka më e madhe e gdhendur prej bronzi e lashtësisë (1.3 m me 2.8 m) përmban listën e pasurive në territoret e Veleia, Libarna, Placentia, Parma dhe Luca, në të cilat Trajani kishte caktuar para vitit 102 të erës 72,000 sesterces dhe më pas 1,044,000 sesterces në një lidhje hipotekore për dyzet e gjashtë pasuri. Vlera totale e të cilave llogaritej në mbi 13,000,000 sesterces (130,000 ~), interesi mbi të cilin 5% do të shërbente për mbështetjen e 266 djemve dhe 6 vajzave, e para që merrte 16, e dyta 12 sesterces në muaj. [2]

Gërmimet filluan në vend në vitin 1760 dhe në fillim ishin të suksesshme; forumi dhe bazilika, termat dhe amfiteatri dhe shtëpitë private me shumë statuja (dymbëdhjetë prej mermeri nga bazilika dhe një kokë bronzi e Hadrianit ) dhe mbishkrime u zbuluan. [3] Janë gjetur gjithashtu edhe varre djegieje para-romake, me objekte prej bronzi dhe hekuri pa ndonjë vlerë të madhe. Por gërmimet e mëvonshme të cilat u kryen në intervale deri në 1876 kanë dhënë rezultate më pak të frytshme. Monumenti më i vjetër i datuar është një pllakë bronzi me një pjesë të tekstit të Lex Rubria de Gallia cisalpina të vitit 49 pes i cili merrej me administrimin e drejtësisë në Cisalpine Gaul në lidhje me shtrirjen ndaj tij të privilegjeve të franshizës romake, një mbishkrim më i fundit i vitit 276 er. Shumica e objekteve të gjetura gjenden në muzeun në Parma.

Si dhe kur Veleia u braktis është e pasigurt: pikëpamja e përhapur më parë se ajo u shkatërrua nga një rrëshqitje, u provua të ishte gabim nga gërmimet e vitit 1876.

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

 

Linqe te jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • "The Veleia rooms at the National Archaeological Museum of Parma: Room II" (PDF). Arkivuar nga origjinali (pdf) më 11 tetor 2010. Marrë më 24 prill 2009. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  • "Veleia: useful info of the archaeological park". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  1. ^ Emily Hemelrijk (2 shtator 2015). Hidden Lives, Public Personae: Women and Civic Life in the Roman West. Oxford University Press. fq. 149–. ISBN 978-0-19-025189-5. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ Nicola Criniti (1991). La tabula alimentaria di Veleia. Presso la Deputazione di Storia Patria per le Province Parmensi. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ Mirella Marini Calvani (1975). Veleia: guida alla visita della zona archeologica e dell'antiquarium. La Nazionale. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)