Veta gramatikore

Në gjuhësi, veta gramatikore është dallimi gramatikor midis referencave deiktike ndaj pjesëmarrësit(ve) në një ngjarje; zakonisht dallimi është ndërmjet folësit (veta e parë), adresuesit (veta e dytë) dhe të tjerëve (veta e tretë). Veta e parë përfshin folësin (shqip: Unë, ne, mua, dhe neve), veta e dytë është personi ose personat me të cilët flitet (shqip: ti, ju, ty, juve), dhe veta e tretë përfshin të gjitha ato që nuk janë renditur më sipër (shqip: ai, ajo, atë, ata, etj.)^[1] Veta gramatikore zakonisht përcakton grupin e përemrave vetorë të një gjuhe. Ndikon shpesh te folja, dhe nganjëherë te emri ose marrëdhënie pronore.

Klasifikimet përkatëse[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Numri[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në gjuhët indo-evropiane, përemrat vetorë të parë, të dytë dhe të tretë shënohen tipikisht edhe për trajtat njëjës dhe shumës, e ndonjëherë edhe formën e dyfishtë (numri gramatikor).

Ndikimi te foljet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në shumë gjuhë, folja merr një formë të varur nga veta e temës dhe nëse është njëjës ose shumës. Në shqip, kjo ndodh me foljen jam si më poshtë:

unë jam (njëjës në vetën e parë)
ti je (njëjës në vetën e dytë)
ai/ajo është (njëjës në vetën e tretë)
ne jemi (shumës në vetën e parë)
ju jeni (shumës në vetën e dytë)
ata/ato janë (shumës në vetën e tretë)

Shiko edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

^ Hattum, Ton van (2006). "First, Second, Third Person: Grammatical Person". Ton van Hattum (në anglisht).{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja)

de Gaynesford, Robert Maximillian (2006). I: The Meaning of the First Person Term (në anglisht). Oxford: Oxford University Press.

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

"person", Grammatical Features Inventory (në anglisht), doi:10.15126/SMG.18/1.03

[1] Hattum, Ton van (2006). "First, Second, Third Person: Grammatical Person". Ton van Hattum (në anglisht).{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja)

[1]