Yuga

Një yuga, në hinduizëm, përdoret përgjithësisht për të treguar një moshë kohore. ^[1]

Në Rigveda, një yuga u referohet brezave, një periudhe kohore (qoftë e gjatë apo e shkurtër), ose një zgjedhë (bashkimi i dy gjërave). ^[2] Në Mahabharata, fjalët yuga dhe kalpa (një ditë e Brahmës ) përdoren në mënyrë të ndërsjellë për të përshkruar ciklin e krijimit dhe shkatërrimit.

Në tekstet pas-Vedike, fjalët " yuga " dhe "moshë" zakonisht tregojnë një catur-yuga (shqiptohet Çatur Juga ), një cikël prej katër epokash botërore - për shembull, në Surya Siddhanta dhe Bhagavad Gita (pjesë e Mahabharatës ) — përveç nëse kufizohet shprehimisht nga emri i një prej moshave të saj të vogla: Krita (Satya) Yuga, Treta Yuga, Dvapara Yuga ose Kali Yuga . ^[3] ^[a]

Etimologjia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Yuga ( sanskritisht: युग ) do të thotë "një zgjedhë " (bashkim i dy gjërave), "breza" ose "një periudhë kohore" si p.sh. një epokë, ku drejtshkrimi i saj arkaik është yug, me forma të tjera si yugam, yugānāṃ, dhe yuge, që rrjedhin nga yuj ( sanskritisht: युज् ; fpf: "të bashkosh ose të vësh nën zgjedhë"), besohet se rrjedh nga *yeug- ( proto-indo-evropiane : fpf. 'për t'u bashkuar'). ^[6]

Në gjuhën latine, juga ose jug përdoret nga fjala jugum, që do të thotë "një zgjedhë që përdoret për të lidhur dy qe" (p.sh. cali-juga = kali-yuga ). ^[7]

^ Sundarraj, M. (1997). "Ch. 4 Asvins⁠—Time-Keepers". përmbledhur nga Mahalingam, N. (red.). RG Vedic Studies. Coimbatore: Rukmani Offset Press. fq. 219. It is quite clear that the smallest unit was the 'nimisah' ['winking of eyes'], and that time in the general sense of past, present and future was indicated by the word 'yuga'. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ "Kalivarjya (actions forbidden in the Kali Age)". Journal of the Bombay Branch of the Royal Asiatic Society. The Asiatic Society of Bombay. 12: 1–2. shtator 1936. The word yuga occurs at least thirty-eight times in the Rigveda, but the meaning is rather doubtful. In a few places yuga means yoke ... In many places it appears to refer to a very brief period ... Generally yuga appears to mean in the Rigveda 'generation' (lessening the life of human generations) ... In other places 'yuga' must be given the sense of a 'long period of time' ... {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Burgess, Rev. Ebenezer (1935). Gangooly, Phanindralal (red.). Translation of the Surya-Siddhanta, A Text-Book of Hindu Astronomy; With notes and an appendix. University of Calcutta. fq. 9. The period of 4,320,000 years is ordinarily styled Great Age (mahayuga), or, as above in two instances [1.15-16], Quadruple Age (caturyuga). In the Surya-Siddhanta, however, the former term is not once found, and the latter occurs only in these verses; elsewhere, Age (yuga) alone is employed to denote it, and always denotes it, unless expressly limited by the name of the Golden (krta) Age. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ "Śrīmad-Bhāgavatam (Bhāgavata Purāṇa) 12.4.2". Bhaktivedanta Vedabase. Marrë më 2020-05-10.
catur-yuga-sahasraṁ tu brahmaṇo dinam ucyate ।
sa kalpo yatra manavaś caturdaśa viśām-pate ॥ 2 ॥
(2) One thousand cycles of four ages [catur-yuga] constitute a single day of Brahmā, known as a kalpa. In that period, O King, fourteen Manus come and go. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Stampa:Cite Q
^ "युग (yuga)". Wiktionary. Marrë më 2021-02-27. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)"yuga". Wiktionary. Marrë më 2021-02-27. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)"Yuga". Wisdom Library. 29 qershor 2012. Marrë më 2021-02-27. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)"युज् (yuj)". Wiktionary. Marrë më 2021-02-27. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)"*yeug-". Online Etymology Dictionary. Marrë më 2021-02-27. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)"yug". Wiktionary. Marrë më 2023-09-01. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Lewis Ph. D., Charlton T. (1879). A Latin Dictionary. Oxford University Press. fq. 1016. ISBN 0198642016. Jugo: in general, to join, connect. Jugum: [kindred to sanskrit yuga from yug-, jungere; v. jungo], a yoke for oxen, a collar for horses. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

^ The general word "yuga" is sometimes used instead of the more specific word "catur-yuga". A kalpa is described as lasting 1,000 catur-yuga in Bhagavata Purana 12.4.2 ("catur-yuga")^[4] and Bhagavad Gita 8.17 ("yuga").^[5]

[1] Sundarraj, M. (1997). "Ch. 4 Asvins⁠—Time-Keepers". përmbledhur nga Mahalingam, N. (red.). RG Vedic Studies. Coimbatore: Rukmani Offset Press. fq. 219. It is quite clear that the smallest unit was the 'nimisah' ['winking of eyes'], and that time in the general sense of past, present and future was indicated by the word 'yuga'. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[2] "Kalivarjya (actions forbidden in the Kali Age)". Journal of the Bombay Branch of the Royal Asiatic Society. The Asiatic Society of Bombay. 12: 1–2. shtator 1936. The word yuga occurs at least thirty-eight times in the Rigveda, but the meaning is rather doubtful. In a few places yuga means yoke ... In many places it appears to refer to a very brief period ... Generally yuga appears to mean in the Rigveda 'generation' (lessening the life of human generations) ... In other places 'yuga' must be given the sense of a 'long period of time' ... {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[3] Burgess, Rev. Ebenezer (1935). Gangooly, Phanindralal (red.). Translation of the Surya-Siddhanta, A Text-Book of Hindu Astronomy; With notes and an appendix. University of Calcutta. fq. 9. The period of 4,320,000 years is ordinarily styled Great Age (mahayuga), or, as above in two instances [1.15-16], Quadruple Age (caturyuga). In the Surya-Siddhanta, however, the former term is not once found, and the latter occurs only in these verses; elsewhere, Age (yuga) alone is employed to denote it, and always denotes it, unless expressly limited by the name of the Golden (krta) Age. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[4] "Śrīmad-Bhāgavatam (Bhāgavata Purāṇa) 12.4.2". Bhaktivedanta Vedabase. Marrë më 2020-05-10.
catur-yuga-sahasraṁ tu brahmaṇo dinam ucyate ।
sa kalpo yatra manavaś caturdaśa viśām-pate ॥ 2 ॥
(2) One thousand cycles of four ages [catur-yuga] constitute a single day of Brahmā, known as a kalpa. In that period, O King, fourteen Manus come and go. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[5] Stampa:Cite Q

[7] "युग (yuga)". Wiktionary. Marrë më 2021-02-27. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)"yuga". Wiktionary. Marrë më 2021-02-27. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)"Yuga". Wisdom Library. 29 qershor 2012. Marrë më 2021-02-27. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)"युज् (yuj)". Wiktionary. Marrë më 2021-02-27. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)"*yeug-". Online Etymology Dictionary. Marrë më 2021-02-27. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)"yug". Wiktionary. Marrë më 2023-09-01. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[8] Lewis Ph. D., Charlton T. (1879). A Latin Dictionary. Oxford University Press. fq. 1016. ISBN 0198642016. Jugo: in general, to join, connect. Jugum: [kindred to sanskrit yuga from yug-, jungere; v. jungo], a yoke for oxen, a collar for horses. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[6] The general word "yuga" is sometimes used instead of the more specific word "catur-yuga". A kalpa is described as lasting 1,000 catur-yuga in Bhagavata Purana 12.4.2 ("catur-yuga")^[4] and Bhagavad Gita 8.17 ("yuga").^[5]

[1]

[2]

[3]

[a]

[6]

[7]

[4]

[5]