Fitret
Fitre, por në Shkodër e Dibër vítre, është një lëmoshë e detyrueshme si zeqati që jepet të varfërit disa ditë para mbarimit të agjërimit në muajin e shenjtë të Ramazanit.[1] Fjala arabe fitr do të thotë e njëjta gjë si iftari, duke prishur një agjërim dhe vjen nga e njëjta fjalë rrënjësore si futoor që do të thotë mëngjes.[2]
Dispozita e tij
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Zeqati i fitrit është bërë e detyrueshme në vitin 2 sipas kalendarit Islam dhe është e detyrueshme për çdo mysliman, qoftë mashkull apo femër, i mitur apo i rritur për sa kohë që ata kanë mundësi për ta bërë këtë.
Sipas traditës islame, Ibn Omeri tha se I Dërguari i Allahut e bëri oblihim sadakatul-fitrin në Ramazan me masën prej një sa'a (përafërsisht 2,4 kg) hurma ose një sa'a elb për çdo mysliman qoftë rob apo i lirë, mashkull apo femër, i madh apo i vogël.
Kur detyrohet të jepet zeqati i fitrit dhe kur nxirret
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Zeqati i fitrit është i detyrueshën dhe duhet të shpërndahet gjatë një periudhe të caktuar kohe. Nëse dikujt i mungon periudha kohore pa ndonjë arsye të mirë, ata kanë mëkatuar dhe duhet ta kompensojnë atë. Kjo formë e bamirësisë bëhet e detyrueshme që nga perëndimi i diellit në ditën e fundit të Ramazanit dhe mbetet e detyrueshme deri në fillim të namazit të Bajramit (d.m.th., pak pas lindjes së diellit në ditën tjetër). Sidoqoftë, ajo mund të paguhet një ose dy ditë para Fitër Bajramit, pasi kështu kanë vepruar disa nga sahabët (shokët e Profetit). Nafiu thotë: Ibn Omeri jepte zeqatin e fitrit atyre që e pranonin një ose dy ditë para Bajramit. Ibn Abasi thotë: I Dërguari i Allahut e bëri detyrim zeqatin e fitrit, pastrim për agjëruesit nga fjalët e kota dhe ushqim për të varfërit. Ai që e jep para namazit të Bajramit, i pranohet (si zekatul-fitër), ndërsa ai i cili e jep pas namazit të Bajramit, i quhet sadaka.
Kujt i jepet zeqati i fitrit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Dhënia e zeqatit të fitrit është e ngjajshme me zeqatin në përgjithësi, që do të thotë zeqati i fitrit i jepet tetë grupeve që përmenden në Kuran: “Lëmosha u takon vetëm të varfërve, të gjorëve dhe atyre që e mbledhin atë (rrogë e nëpunësit që punon në atë lëmë), dhe atyre që duhet përfituar zemrat (në islamizëm); dhe për lirim nga skllavëria, dhe të ngarkuarve në borxhe, dhe për rrugën e Perëndisë, dhe udhëtarit të rastit. Këto janë dispozitat, e Perëndisë. Se, me të vërtetë, Perëndia është i Plotëdijshëm dhe i Gjithëdijshëm.” (Teube 60)
Shprehje figurative
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- S'jam ba për vitre: për sevap.
- M'a paguen borxhin si pare vitresh: me shuma të vogla e intervale të gjatë.[1]
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ a b Dizdari, Tahir (2005). "Fitre-t". Fjalori i Orientalizmave në Gjuhën Shqipe. Tiranë: Instituti Shqiptar i Mendimit dhe i Qytetërimit Islam. fq. 280.
- ^ "Zekati i fitrit". albislam.com. 29 tetor 2014.
{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja)