Zhdukja me forcë
.jpg)
Zhdukja me forcë është rrëmbimi ose burgimi i fshehtë i një personi me mbështetjen ose miratimin e një shteti i ndjekur nga një refuzim për të njohur fatin ose vendndodhjen e personit me qëllimin për ta vendosur viktimën jashtë mbrojtjes së ligjit.[1][2] Shpesh, zhdukja e detyruar nënkupton vrasje, ku një viktimë rrëmbehet, mund të burgoset në mënyrë të paligjshme, dhe shpesh torturohet gjatë marrjes në pyetje, në fund vritet dhe trupi flaket fshehurazi. Pala që ka kryer vrasjen ka një mohim të besueshëm pasi nuk ka prova për vdekjen e viktimës.
Zhdukja me forcë u njoh për herë të parë si një çështje e të drejtave të njeriut në vitet 1970 si pasojë e përdorimit të saj nga diktaturat ushtarake në Amerikën Latine gjatë luftërave të papastërta. Megjithatë, ajo ka ndodhur në të gjithë botën.[3]
Sipas Statutit të Romës të Gjykatës Ndërkombëtare Penale, i cili hyri në fuqi më 1 korrik 2002, kur kryhet si pjesë e një sulmi të gjerë ose të vazhdueshëm të drejtuar ndaj çdo popullsie qytetare, zhdukja me forcë kualifikohet si një krim kundër njerëzimit, që nuk i nënshtrohet një parashkrimi, në të drejtën penale ndërkombëtare. Më 20 dhjetor 2006, Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara miratoi Konventën Ndërkombëtare për mbrojtjen e të gjithë personave nga zhdukja me forcë.
- ^ Jean-Marie Henckaerts; Louise Doswald-Beck; International Committee of the Red Cross (2005). Customary International Humanitarian Law: Rules. Cambridge University Press. fq. 342. ISBN 978-0-521-80899-6.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "About enforced disappearance". Working Group on Enforced or Involuntary Disappearances. Marrë më 22 dhjetor 2023.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Enforced Disappearances". Human Rights Advocacy and the History of Human Rights Standards. Marrë më 22 dhjetor 2023.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)