Jump to content

Axhara

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Adjara)

Page Stampa:Infobox political division/styles.css has no content.

Adjara
აჭარა
Location of Adjara
ShtetiGjeorgjia
KryeqytetiBatumi
41°39′N 42°0′E / 41.650°N 42.000°E / 41.650; 42.000
Gjuhët zyrtareGjeorgjisht
Grupet etnike
(2014[1])
Feja
(2014[2])
54.5% Krishterimi Ortodoks
39.8% Islam
2.8% nuk kanë
1.3% nuk janë përgjigjur
0.3% Kisha Armene
1.3% të tjerë
GovernmentRepublikë autonome Sistemi parlamentare devoluar
Tornike Rizhvadze
LegjislativiSupreme Council
Area
• Gjithsej
2,880 km2 (1,110 sq mi)
• Uji (%)
i papërfillshëm
Population
• 2023 estimate
361,400[3]
• 2014 census
336,077
• Dendësia
124.6/km2 (322.7/sq mi)
PBB (PPP)2022 estimate
• Gjithsej
5.91 trilion (2022)[4]
• Per capita
16,652 (2022)
HDI (2021)0.806[5]
very high
MonedhaLari gjeorgjian (GEL)
Time zoneUTC+4 (UTC)
 • Summer (DST)
not observed

Adjara (Gjeorgjisht: აჭარა Ach’ara) e njohur zyrtarisht si Republika Autonome e Adjara (Gjeorgjisht: აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკა Ach’aris Avt’onomiuri Resp’ublik’a) është një rajon politiko-administrativ i Gjeorgjisë. Është në cepin jugperëndimor të vendit, në bregun e Detit të Zi, pranë rrëzës së maleve të Kaukazit të Vogël, në veri të Turqisë. Është një destinacion i rëndësishëm turistik dhe përfshin qytetin e dytë më të populluar të Gjeorgjisë, Batumi, si kryeqytet. Emri mund të shkruhet në disa mënyra: Ajara, Ajaria, Adjaria, Adzharia, Atchara dhe Achara. Nën Bashkimin Sovjetik, Adjara ishte pjesë e Republikës Socialiste Sovjetike të Gjeorgjisë si Adjarian ASSR.[6] Statusi autonom i Adjara garantohet sipas nenit 6 të Traktatit të Karsit.[7]

Ligji dhe qeveria

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Ndërtesa e qeverisë në Batumi.

Statusi i Republikës Autonome Adjaran përcaktohet nga ligji i Gjeorgjisë për Adjara dhe kushtetuta e re e rajonit, e miratuar pas rrëzimit të Aslan Abashidze. Organi ligjvënës vendor është Këshilli i Lartë. Kreu i qeverisë së rajonit - Këshilli i Ministrave të Adjara - emërohet nga Presidenti i Gjeorgjisë, i cili gjithashtu ka kompetenca për të shpërndarë asamblenë dhe qeverinë dhe për të rrëzuar autoritetet lokale për çështjet ku kushtetuta e Gjeorgjisë shkelet. Tornike Rizhvadze është kreu aktual i qeverisë Adjaran.[8]

Ndarje administrative

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Adjara është e ndarë në gjashtë njësi administrative:[9]

Emri Sipërfaqja (km2) Popullsia Pop. Density (p/km2)
Census
(17 Jan 2002)
Census
(2014)
Census
(2024)
Qyteti i Batumit 64.9 121,806 152,839 183,2002,822
Komuna Keda 452 20,024 16,760 16,30036
Komuna Kobuleti 720 88,063 74,794 68,100122
Komuna Khelvachauri 410 90,843 51,189 52,900129
Komuna Shuakhevi 588 21,850 15,044 14,50024
Komuna Khulo 710 33,430 23,327 28,300 39

Njerëz të shquar

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Batumi në vitet 1900.
  1. ^ "census - Demographic and social characteristics". census.ge (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2019-08-15. Marrë më 2021-02-14.
  2. ^ georgia-religion 2014
  3. ^ Circle. "Population - National Statistics Office of Georgia". www.geostat.ge (në anglisht). Marrë më 2021-02-14.
  4. ^ Regional Gross Domestic
  5. ^ "Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org (në anglisht). Marrë më 3 dhjetor 2018.
  6. ^ 1936 Constitution of the USSR, Part I bucknell.edu
  7. ^ Nazaroff, Alexander. "Russia's Treaty with Turkey". Current History (në anglisht). 17 (2): 276–279. doi:10.1525/curh.1922.17.2.276. ISSN 0011-3530. S2CID 251524942.
  8. ^ "CHAIRMAN OF GOVERNMENT". adjara.gov.ge (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2023-12-25. Marrë më 2023-12-25.
  9. ^ "The Economics of Ecosystems and Biodiversity for the Forestry Sector of Adjara Autonomous Republic, Georgia" (PDF). teebweb.org (në anglisht). dhjetor 2016. fq. 15. Marrë më 16 shkurt 2024.