Jump to content

Aleanca

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Dita e Aleatëve, maj 1917, Galeria Kombëtare e Artit

Një aleancë është një marrëdhënie midis njerëzve, grupeve ose shteteve që janë bashkuar për përfitim të ndërsjellë ose për të arritur një qëllim të përbashkët, pavarësisht nëse është punuar apo jo marrëveshje e qartë midis tyre.[1] Anëtarët e një aleance quhen aleatë. Aleancat formohen në shumë ambiente, përfshirë aleancat politike, aleancat ushtarake dhe aleancat e biznesit. Kur termi përdoret në kontekstin e luftës ose luftës së armatosur, shoqata të tilla mund të quhen edhe fuqi aleate, veçanërisht kur diskutohet për Luftën e Parë Botërore ose Luftën e Dytë Botërore.

Një aleancë ushtarake zyrtare nuk kërkohet për tu perceptuar si një aleat, duke luftuar së bashku me dikë, është i mjaftueshëm. Sipas këtij përdorimi, aleatët bëhen të tillë jo kur përfundojnë një traktat aleance, por kur goditen nga lufta.

Fuqitë aleate në Luftën e Parë Botërore (i njohur gjithashtu si Antanta) fillimisht ishin Mbretëria e Bashkuar, Franca, Perandoria Ruse, Belgjika, Serbia, Mali i Zi dhe Japonia, së cilës iu bashkuan më vonë Italia, Portugalia, Rumania, Shtetet e Bashkuara, Greqia dhe Brazili. Disa, si Perandoria Ruse, u tërhoqën nga lufta para armëpushimit për shkak të revolucionit ose humbjes.

Pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore dhe gjatë Luftës së Ftohtë, Organizata e Traktatit të Atlantikut të Veriut (NATO) u formua si një aleancë politike dhe ushtarake që promovon vlera demokratike.[2]

  1. ^ "Define Alliance". Dictionary.com (në anglisht).
  2. ^ "What is NATO?". NATO (në anglisht).{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja)