Jump to content

Bitlis

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Bitlis
Qytet
Popullsia
 • Gjithsej71.501
{{{postal_code_type}}}
13000
Targat13
Faqja zyrtarewww.bitlis.bel.tr

Bitlis është një qytet në Turqinë lindore dhe kryeqyteti i Provincës Bitlis. Qyteti është i vendosur në një lartësi prej 1,545 metrash, 15 km nga liqeni Van, në luginën e pjerrët të lumit Bitlis, një degë e Tigris. Ekonomia lokale bazohet kryesisht në produktet bujqësore të cilat përfshijnë fruta, drithëra dhe duhan. Industria është mjaft e kufizuar dhe merret kryesisht me përpunimin e lëkurës, prodhimin e produkteve të duhanit si dhe endjen dhe ngjyrosjen e rrobave të trasha. Bitlis është i lidhur me qendrat e tjera urbane përmes rrugës, duke përfshirë Tatvanin në liqenin e Vanit, 25 km në verilindje dhe qytetet Muş, 100 km në veriperëndim dhe Dijarbakër, 200 km në perëndim. Klima e Bitlisit mund të jetë e ashpër, me dimra të gjatë dhe reshje të mëdha bore. Vera është e nxehtë dhe shpesh e lagësht.

Bitlis ruan më shumë arkitekturë mesjetare dhe tradicionale se çdo qytet tjetër në Turqinë lindore. Ato janë të një cilësie të lartë dhe janë të ndërtuara kryesisht nga guri i hapur-kafe i gurëzuar në vend, ndonjëherë i quajtur gur Ahlat.

Qyteti përmban një numër të madh të ndërtesave islame të mesjetës së vonë në formën e xhamive, medreseve dhe varreve. Gjithashtu ndërtesa tregtare të tilla si KaravanserajHanit. Të porositura kryesisht nga sunduesit e saj kurdë vendas, stili arkitektonik i këtyre ndërtesave është shumë konservativ dhe i ngjashëm me strukturat shumë më të hershme të periudhës Selxhuk. Monumentet e rëndësishme përfshijnë xhaminë Ulu të shekullit të 12 me shekullin e 15 minare, dhe Gokmeydani Medresesi dhe Xhamia Sherefije nga shekulli i 16. Deri në vitin 1915 kishte pesë manastire armene dhe disa kisha në Bitlis - vetëm një kishë armene e shekullit të 19 mbijeton, e përdorur tani si një depo.

Bitlis shquhet gjithashtu për shumë shtëpi të vjetra. Këto janë të ndërtuara me gurë të prerë dhe shpesh janë struktura të mëdha dhe mbresëlënëse. Shumica kanë dy kate, por tre kate gjenden gjithashtu. Katet përdhese ishin përgjithësisht të destinuara për ruajtje dhe stalla, me lagjet e banimit në katet e sipërme. Dhomat e katit përdhesë kanë pak dritare, katet e sipërme janë të ndriçuara mirë. Kulmet janë të sheshta dhe të mbuluara me argjilë të rrahur. Ndryshe nga shtëpitë tradicionale në Erzurum ose Van afër, shtëpitë e Bitlis nuk kanë dritare gji dhe ballkone.

Bitlis ka një klimë kontinentiale (klasifikimi i klimës Köppen Dsa). Bitlis ka verë shumë të ngrohtë, të thatë dhe dimra me borë dhe të ftohtë.

Historikisht, Bitlis prodhoi grurë, të cilin britanikët, në vitin 1920, e përshkruanin si "veçanërisht të shkëlqyeshëm". Sidoqoftë, rrugët e dobëta tregtare në zonë gjatë fillimit të shekullit 20 do të thoshin që gruri prodhohej dhe përdorej kryesisht nga vendasit. Gjatë kësaj kohe, britanikët deklaruan se njerëzit e Bitlisit nuk ishin në gjendje të përdornin të gjithë grurin që prodhonin dhe shumica e tyre" u la të kalben në depot nëntokësore]]."[1]

  1. ^ Prothero, W.G. (1920). Armenia and Kurdistan (në anglisht). London: H.M. Stationery Office. fq. 60.
  2. ^ "Kardeş Şehirler". www.bursa.bel.tr (në turqisht). Arkivuar nga origjinali më 24 janar 2011. Marrë më 27 gusht 2020.