Jump to content

Krimea

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Crimea)
Krimea
Në bote

Gadishulli i Krimesë (ukrainisht: Крим, romanizeduar: Krym tatarisht krimean: Къырым, romanizuar: Qırım) që është një pjesë e Ukrainës ka një popullsi multinacionale dhe histori të gjatë pushtimi. Ka qenë gjithnjë një udhëkryq kulturor dhe vatër konfliktesh. Perandoria Ruse e aneksoi Hanllëkun e Krimesë në treçerekun e fundit të shekullit të 18-të, pas disa luftërash të përgjakshme me Perandorinë Osmane.

Në vitin 1954, një vendim i diskutueshëm i liderit sovjetik, Nikita Hrushçov (ukrainas etnik) e transferoi gadishullin e Krimesë si pjesë të Republikës Sovjetike Socialiste të Ukrainës duke e hequr nga territori i Rusisë.

Krimea sot ka statusin e një republike autonome brenda Ukrainës, dhe kryeqyteti i saj është Simferopol. Është e famshëme për vreshta, pemishte, zonat arkeologjike dhe turistike, të tilla si vendpushimin bregdetar i Jaltës, ku u nënshkruan në vitin 1945 marrëveshjeve historike midis Stalinit, Roosevelt dhe Churchill.

Qyteti tjetër i Krimes është Sevastopoli, port i madh detar në Detin e Zi, në jugperëndim të gadishullit, nuk varet nga "Republika Autonome e Krimesë". Sektori i tij administrativ ka një status të veçantë brenda Ukrainës.

Në qytetin Gurzuf, një nga qendrat dhe qytetet më të bukura të Krimes, mbi 90 për qind e popullsisë ka qenë më parë shqiptare, e pranishme nga shekujt 16 deri 18, por që më pas gradualisht është zhdukur, por ka raste të rralla ku është kultivuar dhe ruajtur gjuha dhe tradita shqiptare.