Jump to content

Emmanuelle Charpentier

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Emmanuelle Charpentier
U lind në
Emmanuelle Marie Charpentier

(1968-12-11) 11 dhjetor 1968 (55 vjeç)
Juvisy-sur-Orge, Francë
Njohur përCRISPR
Çmimet
  • Louis-Jeantet Prize for Medicine (2015)
  • Breakthrough Prize in Life Sciences (2015)
  • Canada Gairdner International Award (2016)
  • Leibniz Prize (2016)
  • Pour le Mérite (2017)
  • Japan Prize (2017)
  • Kavli Prize në Nanoshkencë (2018)
  • Wolf Prize në mjekësi (2020)
  • Çmimi Nobel për Kimi (2020)
Karriera shkencore
Fushat
InstitucionetHumboldt University
Umeå University
Max Planck Society
Këshilltarët e doktoraturësPatrice Courvalin

Emmanuelle Marie Charpentier (lindur më 11 dhjetor 1968) është një profesoreshë dhe studiuese franceze në mikrobiologji, gjenetikë dhe biokimi.[1] Që nga viti 2015, ajo është drejtoreshë në Institutin Max Planck për Biologjinë e Infeksionit në Berlin. Në vitin 2018, ajo themeloi një institut të pavarur kërkimor, Njësinë Max Planck për Shkencën e Patogjenëve.[2] Në vitin 2020, Charpentier dhe Jennifer Doudna u dha Çmimi Nobel në Kimi "për zhvillimin e një metode për ndryshimin e gjenomit".[3][4]

Jeta e hershme dhe edukimi

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Lindur në 1968 në Juvisy-sur-Orge në Francë, Charpentier studioi biokimi, mikrobiologji dhe gjenetikë në Universitetin Pierre dhe Marie Curie (sot Fakulteti i Shkencave i Universitetit të Sorbonës) në Paris.[5] Ajo ishte një studente e diplomuar në Institut Pasteur nga 1992 në 1995, dhe u dha një doktoraturë kërkimore. Projekti PhD i Charpentier hetoi mekanizmat molekularë të përfshirë në rezistencën ndaj antibiotikëve.[6]

Karriera dhe hulumtimi

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Instituti Max Planck për Biologjinë e Infeksionit në Berlin, Gjermani

Charpentier punoi si asistente universitare e mësimdhënies në Universitetin Pierre dhe Marie Curie nga 1993 në 1995 dhe si bashkëpunëtor postdoktoraturë në Institut Pasteur nga 1995 në 1996. Ajo u zhvendos në SH.B.A. dhe punoi si një post-doktorature në Universitetin Rockefeller në New York nga 1996 në 1997. Gjatë kësaj kohe, Charpentier punoi në laboratorin e mikrobiologut Elaine Tuomanen.[7] Laboratori i Tuomanen hetoi se si patogjeni Streptococcus pneumoniae përdor elementë të lëvizshëm gjenetikë për të ndryshuar gjenomin e tij. Charpentier gjithashtu ndihmoi në demonstrimin se si S. pneumoniae zhvillojnë rezistencën ndaj vankomicinës.[8]

CRISPR/Cas9

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Charpentier është e njohur mirë për rolin e saj në deshifrimin e mekanizmave molekulare të bakterial CRISPR/Cas9 sistemit imunitar dhe repurposing atë në një mjet për përpunim gjenomit. Në veçanti, ajo zbuloi një mekanizëm të ri për maturimin e një ARN jo-koduese që është thelbësore në funksionin e CRISPR/Cas9. Në mënyrë të veçantë, Charpentier demonstroi se një ARN e vogël e quajtur tracrRNA është thelbësore për maturimin e CRRNA.[9]

Referime

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  1. ^ Abbott, Alison (2016). "The quiet revolutionary: How the co-discovery of CRISPR explosively changed Emmanuelle Charpentier's life". Nature (në anglisht). 532 (7600): 432–434. Bibcode:2016Natur.532..432A. doi:10.1038/532432a. PMID 27121823.
  2. ^ "CRISPR discoverer gets own research institute" (në anglisht). 19 prill 2017. Marrë më 14 dhjetor 2018.
  3. ^ "Press release: The Nobel Prize in Chemistry 2020" (në anglisht). Nobel Foundation. Marrë më 7 tetor 2020.
  4. ^ Wu, Katherine J.; Peltier, Elian (7 tetor 2020). "Nobel Prize in Chemistry Awarded to 2 Scientists for Work on Genome Editing – Emmanuelle Charpentier and Jennifer A. Doudna developed the Crispr tool, which can alter the DNA of animals, plants and microorganisms with high precision". The New York Times (në anglisht). Marrë më 7 tetor 2020.
  5. ^ "Charpentier, Emmanuelle – Vita". Max Planck Society (në anglisht). Marrë më 3 maj 2017.
  6. ^ "Emmanuelle Charpentier". www.mpg.de (në anglisht). Marrë më 10 qershor 2020.
  7. ^ Abbott, Alison (28 prill 2016). "The quiet revolutionary: How the co-discovery of CRISPR explosively changed Emmanuelle Charpentier's life". Nature News (në anglisht). 532 (7600): 432–434. Bibcode:2016Natur.532..432A. doi:10.1038/532432a. PMID 27121823.
  8. ^ Novak, R.; Henriques, B.; Charpentier, E.; Normark, S.; Tuomanen, E. (1999). "Emergence of vancomycin tolerance in Streptococcus pneumoniae". Nature (në anglisht). 399 (6736): 590–593. Bibcode:1999Natur.399..590N. doi:10.1038/21202. ISSN 1476-4687. PMID 10376600.
  9. ^ Deltcheva, Elitza; Chylinski, Krzysztof; Sharma, Cynthia M.; Gonzales, Karine; Chao, Yanjie; Pirzada, Zaid A.; Eckert, Maria R.; Vogel, Jörg; Charpentier, Emmanuelle (mars 2011). "CRISPR RNA maturation by trans -encoded small RNA and host factor RNase III". Nature (në anglisht). 471 (7340): 602–607. Bibcode:2011Natur.471..602D. doi:10.1038/nature09886. ISSN 1476-4687. PMC 3070239. PMID 21455174.

Lidhje të jashtme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Emmanuelle_Charpentier&oldid=2536764"