Klimatologjia

Klimatologjia është disiplinë shkencore mbi klimën. Lëndë e studimit të klimatologjisë janë veçoritë e klimës në pjesët e ndryshme të botës, klasifikimi dhe shtrirja e sajë.Kjo shkencë studion klimën dhe ndryshimet e saj gjatë kalimit të kohës.Ajo është e ngjashme me meteorologjinë ngase i studion faktorët e njëjtë (reshjet , lagështine e ajrit , erërat , shtypjen etj.) , por që dallon ngaqë ajo përqëndrohet në një periudhë kohore më të gjatë . Klima definohet si një përmbledhje e fenomeneve meteorologjike që i karakterizojnë kushtet e zakonshme të një vendi të caktuar në sipërfaqen e rruzullit tokësor. Klimatologjia paraqet një vlerë statistikore që tregon kushtet më të zakonshme dhe sipas kësaj , ato që ne kemi mundësi që ti vërejmë përgjatë një periudhe të gjatë kohore. Kështu , në një shkretëtirë mund të vijë deri te një mot me sasi shumë të mëdha të ujit , por vetëm për disa vite të caktuara. Edhe përkundër shirave , klima aty edhe më tek vazhdon të jetë shkretëtinore.

Përqendrimi i klimatologjisë apo studimi i klimës , i lejon shkencëtarët të vrojtojnë ndryshimet e motit në zona të caktuara. Në dekadat e fundit , për shembull , ata kanë zbuluar që në shkretëtira bie nga pak shi dhe se në viset polare temperatura rritet

Klimatologjia ndahet në:

1. Klimatologjinë e përgjithshme (fizike) dhe
2. Klimatografi.

Klimatologjia e përgjithshme studjon vetitë fizike të klimës si gjendje mesatare e atmosferës. Klimatografia pasqyron klimën e regjioneve të ndryshme.

Klimatologjia moderne është disiplinë komplekse sepse përveç disa elemeteve meteorologjik hulumton edhe mardhënjet në mes tyre për të ardh deri te shënimet e rëndësishme. Se si ndryshon klima në hapsirëdhe në kohë, në kuadër të klimatologjisë është zhvilluar edhe paleoklimatologjia, e cila studjon klimën në të kaluarën.

Faktorët klimatik

Faktorët klimatik janë modifikatorë të klimës, forcojnë ose dobsojnë intenzitetin ose madhësinë elementëve klimatik.

1. Rotacioni i Tokës,
2. Revulucioni,
3. Gjërsia gjeografike,
4. Lartësia mbidetare,
5. Përhapja e masave ujore dhe toksore,
6. Largësia nga detrat dhe oqeanet,
7. Rrymat detare,
8. Relievi,
9. Liqenet,
10. Atmosfera,
11. Trolli (dheu) dhe vegjetacioni,
12. Njeriu.

Elementet klimatik

Elementet klimatik përcaktohen nga qarkullimi i përgjithshëm atmosferik dhe janë:

1. Diellosja (insolacioni),
2. Rrezatimi toksorë (radiacioni),
3. Gjtësia e zgjatjes së rrezatimit diellorë,
4. Dukshmëria horizontale,
5. Temperatura e ajrit dhe shtresave të sipërme të tokës,
6. Shtypja e ajrit,
7. Lagështia e ajrit,
8. Të vrenjturit,
9. Lartësia e reshjeve,
10. Lartësia e mbulesës së dëborës,
11. Dendësia e dëbores,
12. Drejtimi dhe shpejtësia e erës.

Dukuritë meteorologjike

Dukuritë meteorologjike janë: mjegulla, retë, shiu, dëbora, breshëri, breshniza, vesa, bryma, krahneza, ngrica etj.

Burimi

 Commons: Climatology – Album me fotografi dhe/apo video dhe materiale multimediale