Karol Viktor, Princi trashëgimtar i Shqipërisë
Carol Victor | |||||
---|---|---|---|---|---|
Kryetar i Shtëpisë Princërore të Shqipërisët | |||||
Mandati | 18 prill 1945 – 8 dhjetor 1973 | ||||
Paraardhës | Vilhelm, Princi i Shqipërisë | ||||
Pasardhës | S'ka | ||||
Bashkëshort | Eileen de Coppet | ||||
| |||||
Shtëpia | Wied-Neuwied | ||||
I ati | Vilhelm, Princi i Shqipërisë | ||||
E ëma | Princesha Sofi e Schönburg-Waldenburg| | ||||
U lind | 19 maj 1913 Potsdam, Prusi, Gjermani | ||||
Vdiq | 8 dhjetor 1973 (60 vjet) Mynih, Bavaria, Gjermania Perëndimore | ||||
Varrimi | Neuwied, Rhineland-Palatinate, Gjermani | ||||
Besimi | Protestantizmi |
Carol Viktor, princi trashëgimtar i Shqipërisë (19 maj 1913 – 8 dhjetor 1973) ishte i biri i vetëm i William, Princi i Shqipërisë (njohur si Princ Vidi) dhe shkurtimisht trashëgimtar i Principatës së Shqipërisë. Ai mbajti titullin e Princit trashëgimtar të Shqipërisë. Ai ishte gjithashtu i vetëquajtur Skënder, në homazh të Skënderbeut, heroit kombëtar.
Jeta e hershme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Karol lindi më 19 maj 1913 në Potsdam, Mbretëria e Prusisë si Princi Carol Victor Wied (gjermanisht: Karl Viktor Prinz zu Wied). Ai ishte fëmija i dytë dhe vetëm i djalit të Princit Frederick William i Wied (1876-1945) dhe Princeshës Marie së Holandës, djali i Princ Vidit, dhe gruas së tij, Princeshës Sophie të Schönburg-Waldenburg (1885-1936), e bija e Princit të Schönburg-Waldenburg dhe bashkëshortes së tij, Princesha Lucia i Sayn-Wittgenstein-Berleburg. Përmes nënës dhe gjyshjes ai ishte i lidhur me Familjes Mbretërore të Holandës. Stërgjyshit i tij ishin Mbreti William I i Holandës dhe Mbretit Frederick William III të Prusia.
Carol Viktor studioi për ligji në Tübingen, Mynih, Königsberg dhe Würzburg. Teza e tij e doktoraturës mbi procedurën penale është botuar në Shtutgart në vitin 1936 (Die alternative Feststellung im Strafrecht; Würzburger Abhandlungen zum deutschen und ausländischen Prozessrecht, Heft 30, Kohlhammer, 1936). Ai ishte një i apasionuar i shpatës dhe të skive. Në vitin 1937, Swire e përshkroi atë si një djalë të ri e me aftësi të mëdha, duke pasur parasysh dhunti natyrore që trashëgoj nga i ati (Swire, Zog i Shqipërisë, faqe 202).
Princi trashgimtar i Shqipërisë
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Më 7 mars 1914, i caktuar nga Fuqitë e Mëdha të Evropës u krijua Principta e Shqipërisë. I ati i tij tij, u bë Princ, ai mbajti titullin e Princit trashëgimtar të Shqipërisë sanksionuar kjo në statutin themeltar të principatës.
Me një Shqipëri në një në luftë civile që nga korriku 1914, Greqia kishte pushtuar territore në jug të vendit, fuqitë e mëdha ishin në luftë me njëri-tjetrin, regjimi u shemb, dhe kështu të gjithë anëtarët e familjes së tij lënë vendin më 3 shtator 1914, fillimisht drejtuan për në Venedik.[1] Përkundër kësaj i ati i tij këmbënguli që qëndroi në krye të shtetit.[2] Në pranverën e vitit 1924, në parlamentin shqiptar është debatuar për formën e qeverisjes dhe Milto Tutulani, një senator, i emëruar nga princi Vidi, tha se djali i tij Carol Viktor duhet të ishte monarku (Milto Tutulani, Raporti i grupit monarkist të komisionit të statutit, Tiranë, 1924 në Michael Schmidt-Neke, Entstehung und Ausbau der Königsdiktatur në Albanien: 1912 - 1939, faqe 140).
Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Karol Viktor shërbeu si oficer në ushtrinë gjermane në Rumani, dhe në vjeshtën e 1941 ka pasur spekulime se gjermanët, të cilët kishin pushtuar Jugosllavinë, duke përfshirë pjesën veriore të Kosovës, do të përdorin atë për tubim të shqiptarëve. Kjo gjë kishte shqetësuar Ministrit të Jashtëm të Italisë, kontin Ciano, në atë masë sa që në nëntor 1941, ai e ka akuzuar Gjermanët me qëllim për të ndërtuar një shtet të ri shqiptar, të udhëhequr nga Princi Carol Viktor, e cila do të jetë anti-italiane dhe milicia e të cilit do të marrë betimin direkt me Hitlerin. Frikësimi i Cianos duket të jetë pak i vërtetë, gjermanët dhe princi nuk kishin ambicie të tilla (Fischer, Shqipëria gjatë Luftës, 1939 - 1945, faqe 86).
Pas vdekjes së babait të tij, më 18 prill 1945 në Predeal, pranë Sinaia, në Rumani, ai u bë Kreu i Shtëpisë mbretërore të Shqipërisë (Wied) dhe mabjti kreu i Urdhrit Mjeshtër i Madh dhe Urdhrit të Shqiponjës se Zezë edhe pse ai nuk ka bërë ndonjë kërkesë publike për fronin e Shqipërisë. Më pak se një vit pas vdekjes së të atit, të dy xhaxhallarët e tij Frederick William (6. Fürst zu Wied) dhe Victor, ish-ambasador i Gjermanisë në Suedi (1933 -1943) vdiqën. Edhe në vitin 1945, xhaxhai i tij Günther (5. Fürst von Schönburg-Waldenburg), ishte shpronësuar, pa kompensim dhe internuar në ishullin Rügen (Sächsische Biografie). Motra e tij, Princesha Marie Eleonore, Princesha e Shqipërisë (Prinkësh unë Shquipëria) vdiq në një kampin komuniste të internimit në Miercurea Ciuc, Rumani, më 29 shtator të vitit 1956, pa trashëgimtar.
Në vitin 1952, Karol Viktor shkroi një hulumtim biografik të tijin si eksplorues gjerman, etnolog dhe natyralist Maximilian të Wied (Procedura e 30 Kongresit Ndërkombëtar të Americanists, të mbajtur në Kembrixh, faqe 193 - 194). Më vonë ai shkroi "Maximilian Prinz zu Wied, qasja Leben und seine Reisen" në Maximilian Prinz zu Wied, unveröffentliche Bilder und Handschriften zur Völkerkunde Brasiliens, Josef Röder dhe Herman Trimborn (redaktorët), Bonn, Ferdinand Dümmler, 1954), faqe 13 – 25.
Në vitin 1960, Carol Viktor në Mynih themeloi shoqërinë "Freunde des Balletts", për të cilën ai ishte president, që nga themelimi i saj në vitin 1956 (Der Spiegel 19/1960). Një vit më pas ai botoi librin: "Königinnen des Balletts: Zweihundert Jahre europäisches Ballett".
Martesa
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Carol Viktor u martua më 8 shtator 1966 në Qytetin e Nju Jorkut, Eileen de Coppet (më parë Johnston), e veja e komandantit André de Coppet (1892 - 1953), DSC, të ushtrisë amerikane. Ajo ishte e bija e George Johnston, Esq., një kopshtari dhe Alice Percival. Ajo u lind më 3 shtator 1922 në Chester, Angli dhe vdiq më 1 shtator të vitit 1985 në New York, SHBA.
Carol Victor dhe Eileen jetuan në Cheyne Ecin, Chelsea, Londër.
Carol Viktor vdiq shtatë vjet më vonë pa trashëgimtar, në Mynih.[3] Ai u varros në Neuwied.[3]
Titujt
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- 19 maj 1913 – 7 mars 1914: Lartësia e Tij, Princi Carol Viktor zu Wied
- 7 mars 1914 – 8 dhjetor 1973: Lartësia e Tij, Princin trashëgimtar i Shqipërisë
Ancestry
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Notes and sources
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Për lexim të mëtejshëm
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- thePeerage.com - Karl Viktor Prinz von Wied
- Genealogics - Leo van de Zm - Prince Carol Viktor zu Wied, i Trashëguar Princi i Shqipërisë
- Genealogisches Handbuch des Adels, Fürstliche Häuser, Reference: 1991 2