Mbretëria e Finlandës (1918)

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Kingdom of Finland
Suomen kuningaskunta (Finlandisht)
Konungariket Finland (Suedisht)
1918–1919
Himni: 
Maamme (Finlandisht)
Vårt land (Suedisht)
(Shqip: "Toka Jonë")
Harta e Dukatit të Madh të Finlandës, e cila kishte të njëjtat kufij si Finlanda e pavarur nga vitin 1917 deri më 1920
Harta e Dukatit të Madh të Finlandës, e cila kishte të njëjtat kufij si Finlanda e pavarur nga vitin 1917 deri më 1920
KryeqytetiHelsinki
Gjuhët e zakonshmeFinlandisht · Suedisht · Saami  · Karelianisht
Besimi
Luteranizmi Ungjillor
Ortodoksia Finlandeze
NofkaFinlandezë
Qeveria
Lloji i qeverisjesMonarkia kushtetuese nën një regjencë
Mbreti i zgjedhur 
• 1918
Frederick Charles
Regent 
• 1918
P.E. Svinhufvud
• 1918–1919
C.G.E. Mannerheim
Kryeministri 
• 1918
Juho Kusti Paasikivi
• 1918–1919
Lauri Ingman
• 1919
Kaarlo Castrén
KuvendiParlamenti
Epoka historikeLufta e Parë Botërore / Periudha e ndërluftës
• Shpallja e pavarësisë (si republikë)
6 dhjetor 1917
• Autoriteti i lartë i dhënë regjentit
18 maj 1918
• Mbreti zgjidhet
9 tetor 1918
3 mars 1919
17 korrik 1919
Ekonomia
MonedhaMarka finlandeze
Të dhëna të tjera
Paraprirë nga
Pasuar nga
Dukati i Madh i Finlandës
Republika Socialiste Punëtore Finlandeze
Finlanda
a. Frederick Charles u zgjodh Mbret i Finlandës më 9 tetor 1918 dhe hoqi dorë nga froni më 14 dhjetor 1918.

Mbretëria e Finlandës (finlandisht: Suomen kuningaskunta; suedisht: Konungariket Finland) ishte një përpjekje e dështuar për të vendosur një monarkiFinlandë si pasojë e Deklaratës së Pavarësisë së Finlandës nga Rusia në dhjetor 1917 dhe Luftës Civile Finlandeze nga janari deri në maj 1918. Të bardhët fitimtarë në Parlamentin e Finlandës filluan procesin e kthimit të Finlandës në një mbretëri dhe krijimin e një monarkie. Megjithëse vendi ishte ligjërisht një mbretëri për më shumë se një vit, ajo drejtohej nga një regjent; mbreti i zgjedhur Frederick Charles kurrë nuk mbretëroi dhe nuk erdhi në Finlandë pas humbjes së GjermanisëLuftën e Parë Botërore, dhe fitoret e republikanëve në zgjedhjet pasuese rezultuan që vendi të bëhej republikë.

Gjatë Luftës Civile Finlandeze të vitit 1918, Të Kuqët Finlandezë në kushte miqësore me Rusinë Sovjetike luftuan me Të Bardhët Finlandezë që ishin aleatë me Perandorinë Gjermane. Ndihma e drejtpërdrejtë nga Divizioni i Detit Baltik gjerman ndihmoi të bardhët që fituan luftën. Qeveria e përkohshme e krijuar pas shpalljes së pavarësisë së Dukatit të Madh të Finlandës u anua shumë nga e djathta finlandeze dhe përfshinte një numër monarkistësh. Parlamenti hartoi plane për të krijuar një monarki finlandeze mbi teorinë ligjore që kushtetuta suedeze e vitit 1772 ishte ende në fuqi, por kishte pasur një interregnum të zgjatur pa asnjë monark në fron. Princi Frederick Charles i Hesse u zgjodh në fronin e Finlandës më 9 tetor 1918 nga parlamenti finlandez, por ai kurrë nuk mori këtë pozicion dhe nuk udhëtoi në Finlandë. Menjëherë pas zgjedhjeve, udhëheqësit finlandezë si dhe popullsia me vonesë arritën të kuptonin situatën e rëndë në të cilën ndodheshin aleatët e tyre gjermanë dhe mençuria e zgjedhjes së një princi gjerman, udhëheqësi i tyre i ri, pasi Gjermania ishte gati të humbiste Luftën e Parë Botërore, u vu në dyshim. Vetë Gjermania u bë një republikë dhe rrëzoi Kaiser Wilhelm II dhe nënshkroi një armëpushim me aleatët në nëntor. Fuqitë perëndimore fitimtare informuan qeverinë finlandeze se pavarësia e Finlandës do të njihej vetëm nëse ajo braktiste aleancën e saj me Gjermaninë. Si rezultat, në dhjetor 1918 Frederick Charles hoqi dorë nga froni dhe Divizioni i Detit Baltik u tërhoq nga Finlanda. Në zgjedhjet e marsit 1919, me të majtën finlandeze dhe socialistët në gjendje për të votuar, republikanët fituan një fitore dërrmuese. Statusi i Finlandës si republikë u konfirmua në kushtetutën finlandeze të vitit 1919.

Shiko gjithashtu[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]