Republika Autonome e Epirit të Veriut
Republika Autonome e Epirit të Veriut Αὐτόνομος Δημοκρατία τῆς Βορείου Ἠπείρου
| |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 28 shkurt 1914 – 17 maj 1914 | |||||||||
 Flamuri
 Vula
| |||||||||
| Himni: Ύμνος εις τὴν Ελευθερίαν "Himni për Lirinë" | |||||||||
 | |||||||||
| Gjendja | Pavarësia nën statusin e përkohshëm, të panjohur: 28 shkurt – 17 maj 1914 Autonomia nën sovranitetin nominal (të pazbatuar) shqiptar: 17 maj – 27 tetor 1914 | ||||||||
| Kryeqyteti | Argyrokastron (Gjirokastër) | ||||||||
| Gjuhët e zakonshme | Zyrtare: Greqisht, E dyta: Shqip[1] | ||||||||
| Besimi | Kisha Ortodokse Lindore | ||||||||
| Qeveria | |||||||||
| Lloji i qeverisjes | E përkohshëm | ||||||||
| Presidenti | |||||||||
• 1914 | Jorgo Zografi | ||||||||
| Historia | |||||||||
| 28 shkurt 1914 | |||||||||
| 17 maj 1914 | |||||||||
• Administrata e dytë greke | 27 tetor 1914 | ||||||||
| Popullsia | |||||||||
• 1913 | 228,000 | ||||||||
| Të dhëna të tjera | |||||||||
| |||||||||
| Sot pjesë e | Shqipëria | ||||||||
Republika Autonome e Epirit të Veriut (Greqisht: Αὐτόνομος Δημοκρατία τῆς Βορείου Ἠπείρου, romanizimi: Aftónomos Dimokratía tis Voreíou Ipeírou) ishte një njësi jetëshkurtër, vetëqeverisëse e themeluar pas Luftërave Ballkanike më 28 shkurt 1914, nga grekët që jetonin në Shqipërinë jugore (Epirotët e Veriut).
Zona, e njohur si Epiri i Veriut (Βόρειος Ήπειρος) për grekët dhe me një popullsi të konsiderueshme greke, u mor nga ushtria greke nga Perandoria Osmane gjatë Luftës së Parë Ballkanike (1912-1913). Protokolli i Firencias, megjithatë, ia kishte caktuar shtetit të sapoformuar shqiptar. Ky vendim u refuzua nga grekët vendas dhe ndërsa ushtria greke u tërhoq në kufirin e ri, u krijua një qeveri autonome në Argyrokastron (greqisht: Αργυρόκαστρον, sot Gjirokastra), nën udhëheqjen e Jorgo Zografit, një grek i shquar vendas. politikan dhe ish-Ministër i Punëve të Jashtme, dhe me mbështetje të heshtur nga Greqia.[2]
Në maj, autonomia u konfirmua nga Fuqitë e mëdha me Protokollin e Korfuzit. Marrëveshja siguroi që rajoni të kishte administratën e tij, të njihte të drejtat e popullsisë lokale dhe të siguronte vetëqeverisje nën sovranitetin nominal shqiptar. Megjithatë, ajo nuk u zbatua kurrë sepse në gusht qeveria shqiptare u rrëzua. Ushtria greke ripushtoi zonën në tetor 1914 pas shpërthimit të Luftës së Parë Botërore. Ishte planifikuar që Epiri i Veriut t'i jepej Greqisë pas luftës, por tërheqja e mbështetjes italiane dhe humbja e Greqisë në Fushatën e Azisë së Vogël rezultoi në përfundimin e saj kalimin në Shqipëri në nëntor 1921.[3]
Në shkurt 1922, Parlamenti Shqiptar miratoi Deklaratën e të Drejtave të Pakicave. Sidoqoftë, deklarata, në kundërshtim me Protokollin e Korfuzit, njohu të drejtat e pakicave vetëm në një zonë të kufizuar (pjesë të Gjirokastrës, rrethit të Sarandës dhe 3 fshatra në Himarë), pa zbatuar asnjë formë të autonomisë lokale. Të gjitha shkollat greke në zonën e përjashtuar u detyruan të mbyllen deri në vitin 1935, në kundërshtim me detyrimet e pranuara nga qeveria shqiptare në Lidhjen e Kombeve. Në vitin 1925, kufijtë e tanishëm të Shqipërisë u vendosën, duke bërë që Greqia të braktiste pretendimet e saj për Epirin e Veriut.[4]
Referimet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Artikuj që përmbajnë tekst në Ancient Greek (to 1453)
- Pages using infobox country or infobox former country with the symbol caption or type parameters
- Republika Autonome e Epirit të Veriut
- Shtete të shuara në Ballkan
- Qeveritë e përkohshme
- Republikat autonome
- 1914 në Shqipëri
- Shtete dhe territore të themeluara më 1914
- Shtete dhe territore të shpërbëra më 1914