Ligji i Faradeit: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Smallem (diskuto | kontribute) |
Smallem (diskuto | kontribute) Etiketa: Reverted |
||
Rreshti 9: | Rreshti 9: | ||
</ref> |
</ref> |
||
:<math> \ |
:<math> \mathcal__L_CURLY__E}= - {{d\Phi_B}\over dt__R_CURLY__</math>. |
||
ku |
ku |
||
:<math>\ |
:<math>\mathcal__L_CURLY__E__R_CURLY__</math> është [[forca electromotore]] (FEM) në [[Volt]] ; |
||
:<font style="font-family:Times New Roman;font-size:16px;">Φ<sub>B</sub></font> është [[fluksi magnetik]] përmes qarkut (në [[Weber]]). |
:<font style="font-family:Times New Roman;font-size:16px;">Φ<sub>B</sub></font> është [[fluksi magnetik]] përmes qarkut (në [[Weber]]). |
||
Rreshti 34: | Rreshti 34: | ||
Ligji i induksionit i Faradeit përdor fluksin magnetik Φ<sub>B</sub> përmes një sipërfaqeje '''Σ''', të përcaktuar nga një integral mbi një sipërfaqe : |
Ligji i induksionit i Faradeit përdor fluksin magnetik Φ<sub>B</sub> përmes një sipërfaqeje '''Σ''', të përcaktuar nga një integral mbi një sipërfaqe : |
||
::<math> \Phi_B = \ |
::<math> \Phi_B = \iint___L_CURLY__\Sigma (t)}\mathbf__L_CURLY__B__R_CURLY__(\mathbf__L_CURLY__r__R_CURLY__,\ t) \cdot d \mathbf__L_CURLY__A__R_CURLY__\ , </math> |
||
:ku d'''A''' ështe elementi i zonës sipërfaqësore të sipërfaqes lëvizëse '''Σ'''(''t''), |
:ku d'''A''' ështe elementi i zonës sipërfaqësore të sipërfaqes lëvizëse '''Σ'''(''t''), |
||
Rreshti 42: | Rreshti 42: | ||
Për më shumë detaje, referojuni [[integralit sipërfaqësore]] dhe [[Fluksi magnetik|fluksit magnetik]]. Sipërfaqja merret siku të ketë një "vrime" të përcaktuar nga kurba e mbyllur e dhëne nga '''∂Σ'''(''t''). (Shikoni Figurën 2). |
Për më shumë detaje, referojuni [[integralit sipërfaqësore]] dhe [[Fluksi magnetik|fluksit magnetik]]. Sipërfaqja merret siku të ketë një "vrime" të përcaktuar nga kurba e mbyllur e dhëne nga '''∂Σ'''(''t''). (Shikoni Figurën 2). |
||
Kur fluksi ndryshon, ligji i induksionit i Faradeit pohon se puna <math>\ |
Kur fluksi ndryshon, ligji i induksionit i Faradeit pohon se puna <math>\stackrel__L_CURLY__\mathcal__L_CURLY__E}}__L_CURLY____R_CURLY__</math>   e bërë (për njësi ngarkese) në lëvizjen e një ngarkese prove rreth një kurbë të mbyllur '''∂Σ'''(''t''), e quajtur [[forca elektromotore]] (FEM), jepet nga : |
||
:<math> \ |
:<math> \mathcal__L_CURLY__E}= - {{d\Phi_B}\over dt__R_CURLY__\ ,</math> |
||
ku : |
ku : |
||
:<math>\ |
:<math>\mathcal__L_CURLY__E__R_CURLY__</math> është [[forca elektromotore]] (fem) në [[Volt]] |
||
:<font style="font-family:Times New Roman;font-size:16px;">Φ<sub>B</sub></font> është [[fluksi magnetik]] në [[Weber]]. Drejtimi i forcës elektromotore (shenja negative në formulën e mëlartme) jepet nga [[ligji i Lencit]]. |
:<font style="font-family:Times New Roman;font-size:16px;">Φ<sub>B</sub></font> është [[fluksi magnetik]] në [[Weber]]. Drejtimi i forcës elektromotore (shenja negative në formulën e mëlartme) jepet nga [[ligji i Lencit]]. |
||
Për një [[induktori|solenoid]], me N unaza identike, seicila më të njejten Φ<sub>B</sub>, ligji i induksionit i Faradeit pohon se : |
Për një [[induktori|solenoid]], me N unaza identike, seicila më të njejten Φ<sub>B</sub>, ligji i induksionit i Faradeit pohon se : |
||
:<math> \ |
:<math> \mathcal__L_CURLY__E}= - N{{d\Phi_B}\over dt__R_CURLY__</math> |
||
ku: |
ku: |
||
Rreshti 103: | Rreshti 103: | ||
==Rasti i një përcjellësi në prehje== |
==Rasti i një përcjellësi në prehje== |
||
Forca elektromotore e induktuar në një përcjellës jepet nga <math> \ |
Forca elektromotore e induktuar në një përcjellës jepet nga <math> \mathcal__L_CURLY__E}= -\int E* dl</math>. Nga ana tjetër lidhja e induksionit të fushës magnetikë me fluksin magnetik jepet nga <math> \Phi_B = \int B*ds </math>. Tani nga rezultatet eksperimentale dihet se lidhja e fem me fluksin e fushës magnetike jepet nga <math> \mathcal__L_CURLY__E}= - {{d\Phi_B}\over dt__R_CURLY__</math>. Duke zëvendësuar forcën elektromotore dhe fluksin e fushës magnetikë në formulën e fundit arrimë në përfundimin së <math> \int E * dl = -d/dt \int B*ds </math>. Ky është ligji i Faradeit për një përcjellës stacionar në një fushë magnetikë që ka varësi në kohë. Forma e mësipërme është forma integrale e ligjit të Faradeit. Për të marrë formën diferenciale të ligjit duket të zbatojmë [[teoremën e Stouks]] në anën e majte të relacionit të mësipërm. Në këtë mënyre në arrijmë që të kthejmë një integral konturi rreth një trajektoreje të mbyllur në një integral mbi një sipërfaqe. Duhet theksuar se normalja mbi sipërfaqen përcaktohet nga drejtimi i konturit. Ligji i Faradeit në formë diferenciale jepet nga <math>\nabla\times \mathbf__L_CURLY__E__R_CURLY__(\mathbf__L_CURLY__r__R_CURLY__,\ t) = -\frac__L_CURLY__\partial \mathbf__L_CURLY__B__R_CURLY__(\mathbf__L_CURLY__r__R_CURLY__,\ t)__R_CURLY____L_CURLY__\partial t__R_CURLY__,</math>. Kjo formë e ligjit të induksionit është e sakte për rastin e një pikë stacionare në një medium që është në prehje. Forma e mësipërme e ligjit të Faradeit është një nga kater [[ekuacionet e Maksuellit]] për një përcjellës në prehje. |
||
Duhet theksuar se ky relacion tregon se fusha e induktuar e [[intensitetit elektrik]] ne këtë rast nuk është konservative. Për rastin e një fushë magnetostatike relacioni i mësipërme tregon se rrotacioni i fushës së intensiteti elektrik është zero. Nje aplikim imediat i këtij ligji është rasti i transformatorit elektrik ku forca elektromotore jepet nga |
Duhet theksuar se ky relacion tregon se fusha e induktuar e [[intensitetit elektrik]] ne këtë rast nuk është konservative. Për rastin e një fushë magnetostatike relacioni i mësipërme tregon se rrotacioni i fushës së intensiteti elektrik është zero. Nje aplikim imediat i këtij ligji është rasti i transformatorit elektrik ku forca elektromotore jepet nga |
Versioni i datës 8 tetor 2022 13:00
Ligji i induksionit i Faradeit është një ligj themelor i elektromagnetizmit, i cili spjegon punën e transformatoreve, induktorëve, dhe llojeve tjera të gjeneratorëve elektrik. Ligji pohon se[1] : Forca elektromotore e induktuar (shkurt FEM) në një qark të mbyllur është e barabarte me derivatin fluksit magnetik përmes qarkut në lidhje me kohën.
Ligji u zbulua nga majkell Faradeit në vitin 1831 dhe në mënyre të pavarur në të njeten kohë nga Jozef Henri.
Në mënyre kuantitative, ligji shprehet me formulën e mëposhtme :[2]
- Nuk e kuptoj (Gabim sintakse): {\displaystyle \mathcal__L_CURLY__E}= - {{d\Phi_B}\over dt__R_CURLY__} .
ku
- Nuk e kuptoj (Gabim sintakse): {\displaystyle \mathcal__L_CURLY__E__R_CURLY__} është forca electromotore (FEM) në Volt ;
- ΦB është fluksi magnetik përmes qarkut (në Weber).
Drejtimi i forcës elektromotore (shenja negative në formulën e mëlartme) jepet nga Ligji i Lencit. Kuptimi i "fluksit përmes qarkut" shpjegohet me më hollësi në shembullin e mëposhtëm.
Tradicionalisht, njihen dy rruge për ndryshimin e fluksit përmes qarkut. Në rastin e FEM të transformatorit ideja është ndryshimi i vete fushës, duke ndryshuar korrentin që i jep origjinën fushës (si tek transformatori), ose duke lëvizur një magnet në mënyre relative me një unaze teli përcjellës. Në rastin e FEM lëvizëse, ideja është që të lëvizim një pjesë ose të gjithë qarkun përmes një fushë magnetikë, për shembull, si tek një gjenerator homopolar.
.
Terminologjia
Fenomeni i induksionit elektromagnetik, i cili tregon lidhjen e forcës elektromotore me fluksin magnetik të një qarku, nuk duhet të ngatërrohet me metodën e induksionin elektrostatik që përdoret për të ngarkuar elektrikisht një trup nga një trup që është i ngarkuar.
Ekuacioni i Maksuell-Faradeit
Fluksi përmes një sipërfaqeje dhe FEM rreth një unaze
Ligji i induksionit i Faradeit përdor fluksin magnetik ΦB përmes një sipërfaqeje Σ, të përcaktuar nga një integral mbi një sipërfaqe :
- Nuk e kuptoj (MathML: Invalid response ("Math extension cannot connect to Restbase.") from server "http://localhost:6011/sq.wikipedia.org/v1/":): {\displaystyle \Phi_B = \iint___L_CURLY__\Sigma (t)}\mathbf__L_CURLY__B__R_CURLY__(\mathbf__L_CURLY__r__R_CURLY__,\ t) \cdot d \mathbf__L_CURLY__A__R_CURLY__\ , }
- ku dA ështe elementi i zonës sipërfaqësore të sipërfaqes lëvizëse Σ(t),
- B është fusha magnetike dhe
- B•dA është nje produkti i brendshëm midis dy vektorëve. (Shikoni Figurën 1).
Për më shumë detaje, referojuni integralit sipërfaqësore dhe fluksit magnetik. Sipërfaqja merret siku të ketë një "vrime" të përcaktuar nga kurba e mbyllur e dhëne nga ∂Σ(t). (Shikoni Figurën 2).
Kur fluksi ndryshon, ligji i induksionit i Faradeit pohon se puna Nuk e kuptoj (Gabim sintakse): {\displaystyle \stackrel__L_CURLY__\mathcal__L_CURLY__E}}__L_CURLY____R_CURLY__} e bërë (për njësi ngarkese) në lëvizjen e një ngarkese prove rreth një kurbë të mbyllur ∂Σ(t), e quajtur forca elektromotore (FEM), jepet nga :
- Nuk e kuptoj (Gabim sintakse): {\displaystyle \mathcal__L_CURLY__E}= - {{d\Phi_B}\over dt__R_CURLY__\ ,}
ku :
- Nuk e kuptoj (Gabim sintakse): {\displaystyle \mathcal__L_CURLY__E__R_CURLY__} është forca elektromotore (fem) në Volt
- ΦB është fluksi magnetik në Weber. Drejtimi i forcës elektromotore (shenja negative në formulën e mëlartme) jepet nga ligji i Lencit.
Për një solenoid, me N unaza identike, seicila më të njejten ΦB, ligji i induksionit i Faradeit pohon se :
- Nuk e kuptoj (Gabim sintakse): {\displaystyle \mathcal__L_CURLY__E}= - N{{d\Phi_B}\over dt__R_CURLY__}
ku:
- N është numri i kthesave të telit ;
- ΦB është fluksi magnetik në Weber përmes një unaze të vetme.
Shembull: Fusha e induksionit magnetik B që ndryshon në hapësire
Konsideroni rastin në Figurën 3 të një unazë katrore prej teli në planin - xy e cila kryen lëvizje translative në drejtimin x me shpejtësi v. Pra, qendra e unazës tek xC plotëson kushtin v = dxC / dt. Unaza ka gjatësi ℓ në drejtimin - y dhe gjerësi w në drejtimin - x. Një fushë magnetikë e pavarur nga koha por me varësi pozicioni B (x) është e drejtuar në drejtimin z. Fusha magnetikë në anën e majte është B (xC − w / 2), dhe ne të djathtën është B (xC + w / 2). Forca elektromotore gjendet duke zbatuar ligjin e Faradeit të dhëne me lart.
Metoda e ligjit te forcës se Lorencit
Metoda e ligjit te Faradeit
Shembull: Unaze në lëvizje në një fushë-B uniformë
Metoda e ligjit të forcës së Lorencit
Metoda e ligjit të Faradeit
- Artikulli kryesor: Paradoksi i Faradeit
Llogaritja direkte e ndryshimit te fluksit
Ekuacioni i Maksuell-Faradeit
Shembull: pikëpamja e vëzhguesit në lëvizje
- Artikulli kryesor: Problemi i përcjellësit dhe magnetit ne lëvizje
Versioni i ligjit te forcës se Lorencit
Ligji i induksionit i Faradeit
Ligji i Faradeit si dy fenomene të ndryshme
Historia
Gjeneratori elektrik
Gjeneratorët elektrikë janë paisje në të cilët paraqiten forca të jashtme të cilat veprojnë në ngarkesat elektrike me tendencë që ato me emër të kundërt të ndahen, që është veprim i kundërt me atë të forcave të fushës elektrike, të cilat tentojnë që ngarkesat e emrave të kundërt t'i bashkojnë.
Aftësia e gjeneratorit për ndarjen e ngarkesave mund të dallohet me punën e forcave të jashtme gjatë ndarjes së njësisë së ngarkesës.Kjo konsiderohet si madhësi karakteristeike e gjeneratorit, dhe quhët forcë elektrolevizore(forcë elektromotore) e gjeneratorit.
Motori elektrik
- Artikulli kryesor: Motori elektrik
Transformatori elektrik
- Artikulli kryesor: Transformatori
Metri i rrjedhës magnetikë
- Artikulli kryesor: Metri i rrjedhës magnetike
Rasti i një përcjellësi në prehje
Forca elektromotore e induktuar në një përcjellës jepet nga Nuk e kuptoj (Gabim sintakse): {\displaystyle \mathcal__L_CURLY__E}= -\int E* dl} . Nga ana tjetër lidhja e induksionit të fushës magnetikë me fluksin magnetik jepet nga . Tani nga rezultatet eksperimentale dihet se lidhja e fem me fluksin e fushës magnetike jepet nga Nuk e kuptoj (Gabim sintakse): {\displaystyle \mathcal__L_CURLY__E}= - {{d\Phi_B}\over dt__R_CURLY__} . Duke zëvendësuar forcën elektromotore dhe fluksin e fushës magnetikë në formulën e fundit arrimë në përfundimin së . Ky është ligji i Faradeit për një përcjellës stacionar në një fushë magnetikë që ka varësi në kohë. Forma e mësipërme është forma integrale e ligjit të Faradeit. Për të marrë formën diferenciale të ligjit duket të zbatojmë teoremën e Stouks në anën e majte të relacionit të mësipërm. Në këtë mënyre në arrijmë që të kthejmë një integral konturi rreth një trajektoreje të mbyllur në një integral mbi një sipërfaqe. Duhet theksuar se normalja mbi sipërfaqen përcaktohet nga drejtimi i konturit. Ligji i Faradeit në formë diferenciale jepet nga Nuk e kuptoj (Gabim sintakse): {\displaystyle \nabla\times \mathbf__L_CURLY__E__R_CURLY__(\mathbf__L_CURLY__r__R_CURLY__,\ t) = -\frac__L_CURLY__\partial \mathbf__L_CURLY__B__R_CURLY__(\mathbf__L_CURLY__r__R_CURLY__,\ t)__R_CURLY____L_CURLY__\partial t__R_CURLY__,} . Kjo formë e ligjit të induksionit është e sakte për rastin e një pikë stacionare në një medium që është në prehje. Forma e mësipërme e ligjit të Faradeit është një nga kater ekuacionet e Maksuellit për një përcjellës në prehje.
Duhet theksuar se ky relacion tregon se fusha e induktuar e intensitetit elektrik ne këtë rast nuk është konservative. Për rastin e një fushë magnetostatike relacioni i mësipërme tregon se rrotacioni i fushës së intensiteti elektrik është zero. Nje aplikim imediat i këtij ligji është rasti i transformatorit elektrik ku forca elektromotore jepet nga
.
Rasti i një përcjellësi në lëvizje
Kur një përcjellës i mbyllur lëviz në një fushë magnetikë forca e induktuar elektromotore jepet nga shuma e fem lëvizëse plus fem stacionare (e cila është e njëjte me fem të transformatorit).
Shikoni gjithashtu
Referime
- ^ Shikoni, për shembull,
M N O Sadiku (2007). Elements of Electromagnetics (bot. i katërt). NY/Oxford UK: Oxford University Press. fq. §9.2 pp. 386 ff. ISBN 0-19-530048-3.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^
Tai L. Chow (2006). Electromagnetic theory. Sudbury MA: Jones and Bartlett. fq. Chapter 5; p. 171 ff. ISBN 0-7637-3827-1.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)
Lexime të mëtejshme
Nje diskutim qarte i përdorimeve të ndryshme për termin Ligji i Faradeit gjendet tek Tankersley and Mosca: Introducing Faraday's law