Feminizmi cigan: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[Redaktim i kontrolluar][pending revision]
Content deleted Content added
Krijuar nga përkthimi i faqes "Romani feminism"
Rreshti 1: Rreshti 1:


[[Skeda:Romani_feminism.svg|parapamje|213x213px| Një nga simbolet e feminizmit Cigan]]
[[Skeda:Romani_feminism.svg|parapamje|213x213px| Një nga simbolet e feminizmit rom]]
'''Feminizmi cigan''' ose '''feminizmi roman''' është [[Feminizmi|trendi feminist]] që promovon [[Barazia gjinore|barazinë gjinore]], luftën kundër pabarazive sociale dhe mbrojtjen e integrimit të grave në lëvizje të ndryshme në shoqëri, duke i bërë këto procese të përputhshme me ruajtjen e kulturës dhe vlerave të [[Romët|popullit rom]] . <ref name="España">{{Cite news|last=R. Venzalá|first=Clara|date=11 tetor 2018|title=Feminismo romaní: esbozando la nueva mujer gitana en España|language=en|agency=El Orden Mundial|url=https://elordenmundial.com/feminismo-romani-mujer-gitana-espana/|url-status=live}}</ref> <ref>{{Cite news|last=Almenar|first=Pilar|date=23 tetor 2017|title=Feminisme gitano en lluita per a una societat inclusiva|language=ca|agency=Valencia Plaza|url=https://valenciaplaza.com/feminisme-gitano-en-lluita-per-a-una-societat-inclusiva}}</ref>
'''Feminizmi rom''' ose '''feminizmi cigan''' është tendenca [[Feminizmi|feministe]] që promovon [[Barazia gjinore|barazinë gjinore]], luftën kundër pabarazive sociale dhe mbrojtjen e integrimit të grave në lëvizje të ndryshme në shoqëri, duke i bërë këto procese të pajtueshme me ruajtjen e kulturës dhe vlerave të [[Romët|popullit rom]] . <ref name="España">{{Cite news |last=R. Venzalá |first=Clara |date=11 October 2018 |title=Feminismo romaní: esbozando la nueva mujer gitana en España |agency=El Orden Mundial |url=https://elordenmundial.com/feminismo-romani-mujer-gitana-espana/}}</ref> <ref>{{Cite news |last=Almenar |first=Pilar |date=23 October 2017 |title=Feminisme gitano en lluita per a una societat inclusiva |language=ca |agency=Valencia Plaza |url=https://valenciaplaza.com/feminisme-gitano-en-lluita-per-a-una-societat-inclusiva}}</ref>


Gjatë historisë, [[Romët|grupi etnik rom]] është përçmuar dhe përndjekur nga shoqëri të ndryshme për shkak të dallimeve ato kanë. Sot, mbeten një nga pakicat më të përhapura në botë. Shumë grupe ende ruajnë një kulturë karakteristike, me gjuhën, traditat ose zakonet e veta, ku familja dhe solidariteti midis anëtarëve të saj ka një rëndësi të madhe. <ref name="España">{{Cite news|last=R. Venzalá|first=Clara|url=https://elordenmundial.com/feminismo-romani-mujer-gitana-espana/|title=Feminismo romaní: esbozando la nueva mujer gitana en España|date=11 tetor 2018|agency=El Orden Mundial}}</ref>
Përgjatë historisë, [[Romët|grupi etnik rom]] është përbuzur dhe persekutuar nga shoqëri të ndryshme për shkak të veçorive tyre. Megjithatë, ajo është një nga pakicat më të mëdha në botë. Shumë grupe ende ruajnë një kulturë karakteristike, me gjuhën, traditat apo zakonet e veta, ku familja dhe solidariteti mes anëtarëve të saj ka një rëndësi të madhe. <ref name="España">{{Cite news |last=R. Venzalá |first=Clara |date=11 October 2018 |title=Feminismo romaní: esbozando la nueva mujer gitana en España |agency=El Orden Mundial |url=https://elordenmundial.com/feminismo-romani-mujer-gitana-espana/}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFR._Venzalá2018">R. Venzalá, Clara (11 October 2018). [https://elordenmundial.com/feminismo-romani-mujer-gitana-espana/ "Feminismo romaní: esbozando la nueva mujer gitana en España"]. El Orden Mundial.</cite></ref>



Feminizmi cigan karakterizohet nga lufta për të kapërcyer paragjykimet dhe dallimin si ndaj shoqërisë rome ashtu edhe ndaj grave, përveç stigmës që lidhet me [[Varfëria|varfërinë]] . <ref name="España">{{Cite news|last=R. Venzalá|first=Clara|url=https://elordenmundial.com/feminismo-romani-mujer-gitana-espana/|title=Feminismo romaní: esbozando la nueva mujer gitana en España|date=11 tetor 2018|agency=El Orden Mundial}}</ref> <ref>{{Cite news|last=Michelli|first=José Francisco|date=16 nëntor 2017|title=Gitanas feministas que luchan contra los prejuicios|language=en|agency=El Salto|url=https://www.elsaltodiario.com/pueblo-gitano/gitanas-feministas-que-luchan-contra-los-prejuicios|url-status=live}}</ref>
Përgjatë historisë, [[Romët|grupi etnik rom]] është përbuzur dhe persekutuar nga shoqëri të ndryshme për shkak të veçorive të tyre. Megjithatë, ajo është një nga pakicat më të mëdha në botë. Shumë grupe ende ruajnë një kulturë karakteristike, me gjuhën, traditat apo zakonet e veta, ku familja dhe solidariteti mes anëtarëve të saj ka një rëndësi të madhe

Feminizmi rom karakterizohet nga lufta për të kapërcyer paragjykimet dhe dallimi ndaj shoqërisë rome dhe ndaj grave, përveç stigmës që lidhet me [[Varfëria|varfërinë]] . <ref name="España">{{Cite news |last=R. Venzalá |first=Clara |date=11 October 2018 |title=Feminismo romaní: esbozando la nueva mujer gitana en España |agency=El Orden Mundial |url=https://elordenmundial.com/feminismo-romani-mujer-gitana-espana/}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFR._Venzalá2018">R. Venzalá, Clara (11 October 2018). [https://elordenmundial.com/feminismo-romani-mujer-gitana-espana/ "Feminismo romaní: esbozando la nueva mujer gitana en España"]. El Orden Mundial.</cite></ref> <ref>{{Cite news |last=Michelli |first=José Francisco |date=16 November 2017 |title=Gitanas feministas que luchan contra los prejuicios |agency=El Salto |url=https://www.elsaltodiario.com/pueblo-gitano/gitanas-feministas-que-luchan-contra-los-prejuicios}}</ref>


== Në Spanjë ==
== Në Spanjë ==
[[Skeda:Mayer_en_la_inauguración_del_primer_Congreso_de_Feminismo_Romaní_11.jpg|parapamje|250x250px| Hapja e ''Kongresit I të Feminizmit Cigan'' në 2017.]]
[[Skeda:Mayer_en_la_inauguración_del_primer_Congreso_de_Feminismo_Romaní_11.jpg|parapamje|250x250px| Hapja e ''Kongresit I të Feminizmit Rom'' në 2017]]
Fillimi i lëvizjes feministe cigane në Spanjë filloi në vitin 1990, kur u shfaq shoqata e parë e grave feministe rome në Granada '', Asociación de Mujeres Gitanas ROMI'' . <ref>{{Cite news|last=Jorrin|first=Virginia|date=5 mars 2014|title=Mujeres y gitanas|language=en|agency=Diagonal|url=https://www.diagonalperiodico.net/andalucia/22065-mujeres-y-gitanas.html|url-status=live}}</ref> Që nga ajo kohë, shumë kolektivatjerë u krijuan në të gjithë vendin. <ref name="España">{{Cite news|last=R. Venzalá|first=Clara|url=https://elordenmundial.com/feminismo-romani-mujer-gitana-espana/|title=Feminismo romaní: esbozando la nueva mujer gitana en España|date=11 tetor 2018|agency=El Orden Mundial}}</ref>
Fillimi i lëvizjes feministe rome në Spanjë filloi në vitin 1990, kur u shfaq shoqata e parë e grave feministe rome në [[Granada]], ''Asociación de Mujeres Gitanas ROMI'' . <ref>{{Cite news |last=Jorrin |first=Virginia |date=5 March 2014 |title=Mujeres y gitanas |agency=Diagonal |url=https://www.diagonalperiodico.net/andalucia/22065-mujeres-y-gitanas.html}}</ref> Që atëherë, shumë kolektivetjera janë krijuar në të gjithë vendin. <ref name="España">{{Cite news |last=R. Venzalá |first=Clara |date=11 October 2018 |title=Feminismo romaní: esbozando la nueva mujer gitana en España |agency=El Orden Mundial |url=https://elordenmundial.com/feminismo-romani-mujer-gitana-espana/}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFR._Venzalá2018">R. Venzalá, Clara (11 October 2018). [https://elordenmundial.com/feminismo-romani-mujer-gitana-espana/ "Feminismo romaní: esbozando la nueva mujer gitana en España"]. El Orden Mundial.</cite></ref>



Përgjatë historisë, [[Romët|grupi etnik rom]] është përbuzur dhe persekutuar nga shoqëri të ndryshme për shkak të veçorive të tyre. Megjithatë, ajo është një nga pakicat më të mëdha në botë. Shumë grupe ende ruajnë një kulturë karakteristike, me gjuhën, traditat apo zakonet e veta, ku familja dhe solidariteti mes anëtarëve të saj ka një rëndësi të madhe
Një nga sfidat më të mëdha për komunitetin rom është ruajtja e traditës dhe identitetit rom duke respektuar vendimin dhe lirinë e grave. Kjo prirje feministe kërkon barazi duke pretenduar të drejtën për të qenë ndryshe. <ref>{{Cite news|date=5 nëntor 2002|title=Feminismo gitano. Una aportación solidaria a la superación de las desigualdades de género|language=en|agency=Jornada DONA GITANA|url=https://nigs.ufsc.br/files/2012/09/Feminismo-gitano-1.pdf|url-status=live}}</ref>


Një nga sfidat më të mëdha për komunitetin rom është ruajtja e traditës dhe identitetit rom duke respektuar vendimin dhe lirinë e grave. Ky trend feminist kërkon barazinë duke pretenduar të drejtën për të qenë ndryshe. <ref>{{Cite news |date=5 November 2002 |title=Feminismo gitano. Una aportación solidaria a la superación de las desigualdades de género |agency=Jornada DONA GITANA |url=https://nigs.ufsc.br/files/2012/09/Feminismo-gitano-1.pdf}}</ref>
Ndër aspektet më të mbrojtura nga ky grup është aksesi në strehim, arsimi dhe dukshmëria e grave. Megjithëse ka edhe shumë të tjerë, siç është normalizimi i larmisë seksuale . <ref name="España">{{Cite news|last=R. Venzalá|first=Clara|url=https://elordenmundial.com/feminismo-romani-mujer-gitana-espana/|title=Feminismo romaní: esbozando la nueva mujer gitana en España|date=11 tetor 2018|agency=El Orden Mundial}}</ref>


Ndër aspektet më të mbrojtura nga ky grup janë aksesi në strehim, arsimim dhe dukshmëria e grave. Edhe pse ka edhe shumë të tjera, siç është normalizimi i diversitetit seksual . <ref name="España">{{Cite news |last=R. Venzalá |first=Clara |date=11 October 2018 |title=Feminismo romaní: esbozando la nueva mujer gitana en España |agency=El Orden Mundial |url=https://elordenmundial.com/feminismo-romani-mujer-gitana-espana/}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFR._Venzalá2018">R. Venzalá, Clara (11 October 2018). [https://elordenmundial.com/feminismo-romani-mujer-gitana-espana/ "Feminismo romaní: esbozando la nueva mujer gitana en España"]. El Orden Mundial.</cite></ref>
== Referime ==


== Referencat ==
[[Kategoria:Feminizmi]]
{{Reflist|2}}
[[Kategoria:Kultura e komunitetit Rom]]

Versioni i datës 13 prill 2024 11:52

Një nga simbolet e feminizmit rom

Feminizmi rom ose feminizmi cigan është tendenca feministe që promovon barazinë gjinore, luftën kundër pabarazive sociale dhe mbrojtjen e integrimit të grave në lëvizje të ndryshme në shoqëri, duke i bërë këto procese të pajtueshme me ruajtjen e kulturës dhe vlerave të popullit rom . [1] [2]

Përgjatë historisë, grupi etnik rom është përbuzur dhe persekutuar nga shoqëri të ndryshme për shkak të veçorive të tyre. Megjithatë, ajo është një nga pakicat më të mëdha në botë. Shumë grupe ende ruajnë një kulturë karakteristike, me gjuhën, traditat apo zakonet e veta, ku familja dhe solidariteti mes anëtarëve të saj ka një rëndësi të madhe. [1]


Përgjatë historisë, grupi etnik rom është përbuzur dhe persekutuar nga shoqëri të ndryshme për shkak të veçorive të tyre. Megjithatë, ajo është një nga pakicat më të mëdha në botë. Shumë grupe ende ruajnë një kulturë karakteristike, me gjuhën, traditat apo zakonet e veta, ku familja dhe solidariteti mes anëtarëve të saj ka një rëndësi të madhe

Feminizmi rom karakterizohet nga lufta për të kapërcyer paragjykimet dhe dallimi ndaj shoqërisë rome dhe ndaj grave, përveç stigmës që lidhet me varfërinë . [1] [3]

Në Spanjë

Hapja e Kongresit I të Feminizmit Rom në 2017

Fillimi i lëvizjes feministe rome në Spanjë filloi në vitin 1990, kur u shfaq shoqata e parë e grave feministe rome në Granada, Asociación de Mujeres Gitanas ROMI . [4] Që atëherë, shumë kolektive të tjera janë krijuar në të gjithë vendin. [1]


Përgjatë historisë, grupi etnik rom është përbuzur dhe persekutuar nga shoqëri të ndryshme për shkak të veçorive të tyre. Megjithatë, ajo është një nga pakicat më të mëdha në botë. Shumë grupe ende ruajnë një kulturë karakteristike, me gjuhën, traditat apo zakonet e veta, ku familja dhe solidariteti mes anëtarëve të saj ka një rëndësi të madhe

Një nga sfidat më të mëdha për komunitetin rom është ruajtja e traditës dhe identitetit rom duke respektuar vendimin dhe lirinë e grave. Ky trend feminist kërkon barazinë duke pretenduar të drejtën për të qenë ndryshe. [5]

Ndër aspektet më të mbrojtura nga ky grup janë aksesi në strehim, arsimim dhe dukshmëria e grave. Edhe pse ka edhe shumë të tjera, siç është normalizimi i diversitetit seksual . [1]

Referencat

  1. ^ a b c d e R. Venzalá, Clara (11 tetor 2018). "Feminismo romaní: esbozando la nueva mujer gitana en España". El Orden Mundial. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja) Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name "España" defined multiple times with different content
  2. ^ Almenar, Pilar (23 tetor 2017). "Feminisme gitano en lluita per a una societat inclusiva" (në katalonisht). Valencia Plaza.{{cite news}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  3. ^ Michelli, José Francisco (16 nëntor 2017). "Gitanas feministas que luchan contra los prejuicios". El Salto. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  4. ^ Jorrin, Virginia (5 mars 2014). "Mujeres y gitanas". Diagonal. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  5. ^ "Feminismo gitano. Una aportación solidaria a la superación de las desigualdades de género" (PDF). Jornada DONA GITANA. 5 nëntor 2002. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)