Mesxhidi Aksa: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
AT44 (diskuto | kontribute) vNo edit summary |
AT44 (diskuto | kontribute) No edit summary |
||
Rreshti 4: | Rreshti 4: | ||
Xhamia në fillim ishte një shtëpi e vogël për falje, e ndërtuar nga [[Kalifati|kalifi]] [[Umar|Umari]], pastaj është rindërtuar dhe zgjeruar nga kalifi [[Abd al-Malik|Abd al-Maliku]] dhe përfunduar nga djali i tij [[Al-Walid|al-Validi]] në vitin 705. Pas në termeti të vitit 746, xhami është shkatërruar plotësisht dhe u rindërtua nga kalifi [[Al-Mansur|al-Mansuri]] më 754, dhe prapë u rindërtua nga pasardhësi i tij [[Al-Mahdi|al-Mahdiu]] më 780. Një tjetër termet i vitit 1033 e dëmtoi shumë rëndë, por dy vjet më vonë kalifi [[Ali az-Zahir|Ali az-Zahiri]] ndërtoi në xhami tjetër që do të qëndroj deri në ditët e sotme. Gjatë renovimeve periodike të ndërmarrurra, dinasti të ndyshme që kanë udhëhequr [[Kalifati|Kalifatin Islamik]] i kanë shtuar xhamisë shtesa dhe kanë bërë ndërrime. Kur [[Kryqëzatat|Kryqëtarët]] kanë marrë [[Jerusalemi|Jerusalemin]] më 1099, ata e kanë përdorur xhaminë si pallat dhe kishë, por funksioni si xhami është kthyer më 1187, pasi [[Saladini]] e rimorri Jerusalemin. Renovime, riparime dhe shtime janë ndërmarrë në shkujt e vonë nga dinastia e Ajubëve, dinastia e Mamlukëve, [[Osmanët|dinastia e Osmanëve]], Këshilli Suprem i Myslimanëve dhe [[Jordani]]. Sot, [[Jersalemi|Qyteti i Vjetër i Jersalemit]], ku gjendet xhamia, është nën kontrollin e [[Izraeli|Izraelit]], por xhamia ka mbetur nën administrimin e vakufit Islamik palestino-jordanez. |
Xhamia në fillim ishte një shtëpi e vogël për falje, e ndërtuar nga [[Kalifati|kalifi]] [[Umar|Umari]], pastaj është rindërtuar dhe zgjeruar nga kalifi [[Abd al-Malik|Abd al-Maliku]] dhe përfunduar nga djali i tij [[Al-Walid|al-Validi]] në vitin 705. Pas në termeti të vitit 746, xhami është shkatërruar plotësisht dhe u rindërtua nga kalifi [[Al-Mansur|al-Mansuri]] më 754, dhe prapë u rindërtua nga pasardhësi i tij [[Al-Mahdi|al-Mahdiu]] më 780. Një tjetër termet i vitit 1033 e dëmtoi shumë rëndë, por dy vjet më vonë kalifi [[Ali az-Zahir|Ali az-Zahiri]] ndërtoi në xhami tjetër që do të qëndroj deri në ditët e sotme. Gjatë renovimeve periodike të ndërmarrurra, dinasti të ndyshme që kanë udhëhequr [[Kalifati|Kalifatin Islamik]] i kanë shtuar xhamisë shtesa dhe kanë bërë ndërrime. Kur [[Kryqëzatat|Kryqëtarët]] kanë marrë [[Jerusalemi|Jerusalemin]] më 1099, ata e kanë përdorur xhaminë si pallat dhe kishë, por funksioni si xhami është kthyer më 1187, pasi [[Saladini]] e rimorri Jerusalemin. Renovime, riparime dhe shtime janë ndërmarrë në shkujt e vonë nga dinastia e Ajubëve, dinastia e Mamlukëve, [[Osmanët|dinastia e Osmanëve]], Këshilli Suprem i Myslimanëve dhe [[Jordani]]. Sot, [[Jersalemi|Qyteti i Vjetër i Jersalemit]], ku gjendet xhamia, është nën kontrollin e [[Izraeli|Izraelit]], por xhamia ka mbetur nën administrimin e vakufit Islamik palestino-jordanez. |
||
== Etimologjia == |
|||
''Masjid al-Aqsa'' përkëthehet nga [[arabishtja]] në [[shqip]] si "xhamia më e largët". Emri i referohet një kapitulli të [[Kurani|Kuranit]] që quhet [[Israja dhe Miraxhi|Udhëtimi i Natës]] në të cilin thuhet se [[Muhammedi]] udhëtoi nga [[Meka]] në "xhaminë më të largët", dhe prej aty në [[Xheneti|Xhenet]] me një krijesë qiellore të quajtur ''al-Buraq al-Sharif.'' |
|||
Xhamia Al Aksa si e tërë është e ngatërruar me një ndërtesë të veçantë mbrenda saj, e njohur si ''al-Jami' al-Aqsa'', ''al-Qibli'', ''Masjid al-Jumah'' dhe ''al-Mughata'', këto emra i referohen ndërtesës jugore me kupol prej argjendi. |
|||
Për shekuj, ''al-Masjid al-Aqsa'' i referohej jo vetëm xhamisë, por edhe të githë faltores së shenjtë, ndërsa ''al-Jami' al-Aqsa'' i referohe vendit të vençantë të xhamisë. Kjo ndryshoi gjatë periudhës së [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]] (rreth fillimit të shekullit 16 deri më 1918) kur kompleksi i faltores u bë i njohur si ''al Haram ash-Sharif'', që në shqip do të thotë "Faltorja Fisnike". |
|||
== Shiko dhe == |
|||
{{Vende Islame}} |
{{Vende Islame}} |
||
Versioni i datës 1 janar 2014 14:29
Xhamia Al Aksa (Arabisht:المسجد الاقصى, al-Masjid al-Aqṣā, "Xhamia më e Largët") është vendi i tretë më i shenjtë në Islam dhe gjendet në Qytetin e Vjetër të Jerusalemit. Kjo xhami me kupolë prej argjendi së bashku me Kupolën e Shkëmbit, që njihen si al-Haram ash-Sharif ose "Faltorja Fisnike" gjenden në Malin e Tempullit, vendin më të shenjtë në Judaizëm. Myslimanët besojnë se Muhammedi ëshë transportuar nga Xhamia e Shenjtë në Mekka deri në Al Aksa gjatë Natës së Isrës. Tradita islame tregon se Muhammedi është falur drejt këtij vendi deri në muajin e shtatëmbdhjetë pas Hixhrës (emigrimit), kur Allahu e urdhëroi atë që të drejtohet kah Qabeja.
Xhamia në fillim ishte një shtëpi e vogël për falje, e ndërtuar nga kalifi Umari, pastaj është rindërtuar dhe zgjeruar nga kalifi Abd al-Maliku dhe përfunduar nga djali i tij al-Validi në vitin 705. Pas në termeti të vitit 746, xhami është shkatërruar plotësisht dhe u rindërtua nga kalifi al-Mansuri më 754, dhe prapë u rindërtua nga pasardhësi i tij al-Mahdiu më 780. Një tjetër termet i vitit 1033 e dëmtoi shumë rëndë, por dy vjet më vonë kalifi Ali az-Zahiri ndërtoi në xhami tjetër që do të qëndroj deri në ditët e sotme. Gjatë renovimeve periodike të ndërmarrurra, dinasti të ndyshme që kanë udhëhequr Kalifatin Islamik i kanë shtuar xhamisë shtesa dhe kanë bërë ndërrime. Kur Kryqëtarët kanë marrë Jerusalemin më 1099, ata e kanë përdorur xhaminë si pallat dhe kishë, por funksioni si xhami është kthyer më 1187, pasi Saladini e rimorri Jerusalemin. Renovime, riparime dhe shtime janë ndërmarrë në shkujt e vonë nga dinastia e Ajubëve, dinastia e Mamlukëve, dinastia e Osmanëve, Këshilli Suprem i Myslimanëve dhe Jordani. Sot, Qyteti i Vjetër i Jersalemit, ku gjendet xhamia, është nën kontrollin e Izraelit, por xhamia ka mbetur nën administrimin e vakufit Islamik palestino-jordanez.
Etimologjia
Masjid al-Aqsa përkëthehet nga arabishtja në shqip si "xhamia më e largët". Emri i referohet një kapitulli të Kuranit që quhet Udhëtimi i Natës në të cilin thuhet se Muhammedi udhëtoi nga Meka në "xhaminë më të largët", dhe prej aty në Xhenet me një krijesë qiellore të quajtur al-Buraq al-Sharif.
Xhamia Al Aksa si e tërë është e ngatërruar me një ndërtesë të veçantë mbrenda saj, e njohur si al-Jami' al-Aqsa, al-Qibli, Masjid al-Jumah dhe al-Mughata, këto emra i referohen ndërtesës jugore me kupol prej argjendi.
Për shekuj, al-Masjid al-Aqsa i referohej jo vetëm xhamisë, por edhe të githë faltores së shenjtë, ndërsa al-Jami' al-Aqsa i referohe vendit të vençantë të xhamisë. Kjo ndryshoi gjatë periudhës së Perandorisë Osmane (rreth fillimit të shekullit 16 deri më 1918) kur kompleksi i faltores u bë i njohur si al Haram ash-Sharif, që në shqip do të thotë "Faltorja Fisnike".