Gjuha arabe: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar]

← Redaktim më i vjetër Ndryshimi më pas →

Content deleted Content added

Inline

Versioni i datës 5 janar 2014 16:10

error: ISO 639 code is required (help) Gjuha arabe (arabisht: اللُّغَةُ العَرَبِيَّةُ) është një gjuhë semitike.
Megjithëse zakonisht flitet për arabishten si gjuhë, në të vërtetë bëhet fjalë për një familje gjuhësh ose vazhdimësi dialektesh që shtrihet nga brigjet e Oqeanit Atlantik në perëndim, deri në Gjirin Persik në lindje, nga Sudani e Somalia në jug, deri në Siri e Irak në veri. Organizata Ndërkombëtare e Standardizimit (ISO) u cakton kode të ndryshme këtyre dialekteve, që nga ana gjuhësore dallohen ndërmjet tyre më shumë se gjuhët serbo-kroate (serbishtja, kroatishtja, gjuha boshnjake, gjuha malazeze). Megjithatë, dallimet janë kryesisht në shqiptim dhe gjuha e shkruar është pak a shumë e njëjtë kudo.

Arabishtja është gjuha e Islamit. Për këtë arsye ka depërtuar në kombe dhe kultura në gjithë skajet e botës. Me kalifatet e njëpasnjëshme, veçanërisht atë Umajad, arabishtja u shtri përtej djepit të saj, Gadishulli Arabik, në gjithë Afrikën Veriore deri në Spanjë nga njëra anë dhe përtej Persisë, në Pakistan e Afganistan nga ana tjetër.
Këto perandori më një shtrirje të jashtëzakonshme, së bashku me rëndësinë e fesë islame bënë që edhe gjuhë jo arabe, si Persishtja në Iran, Dari, Pashto, Urdu në Afganistan, Pakistan e Indi të përdorin shkrimin arab (forma Jawi përdoret në gjuhët e Malajzisë dhe Bruneit). Madje edhe gjuhët e bregut lindor të Afrikës adoptuan këtë alfabet, falë kryesisht tregtisë të Oqeanit Indian.
Mëse 200 milionë banorë në mbarë botën kanë arabishten gjuhë amtare dhe po të shtohen ata që e njohin si gjuhë të dytë apo të tretë ky numër mëse dyfishohet. Muslimanet në çdo vend te botës e përdorin gjatë namazit (lutjes) dhe leximit të Kur'anit.
Përtej rëndësisë fetare, arabishtja sot, me rritjen ekonomike të vendeve arabe, është gjithnjë e më shumë një gjuhë e biznësit ndërkombëtar. Arabishtja është një nga gjashtë gjuhët zyrtare e OKB-së.

Shiko dhe këtë

Fjalori Islam

@@ Rreshti 1: / Rreshti 1: @@
 {{Gjuha
+|shtet        = [[Mauritania|Mauritani]], [[Maroku|Marok]], [[Algjeria|Algjeri]], [[Tunizia|Tunizi]], [[Libia|Libi]], [[Çadi|Çad]], [[Egjipti|Egjypt]], [[Sudani|Sudan]], [[Eritrea]], [[Xhibuti|Xhiubut]], [[Somalia|Somali]], [[Izrael]]/[[Palestina|Palestinë]], [[Libani|Liban]], [[Siria|Siri]], [[Jordania|Jordani]], [[Arabia Saudite|Arabi Saudite]], [[Irak]], [[Kuvajti|Kuvajt]], [[Katari|Katar]], [[Bahreini|Bahrein]], [[Emiratet e Bashkuara Arabe]], [[Omani|Oman]], [[Jemeni|Jemen]], [[Komoret|Ishujt Komore]]
-|shtet        =
-|vendi        =
+|folës        = 290 milionë
+|renditja     = 4 <small>folës amtarë</small> - 5 <small>folës gjithsej</small>
-|folës        =
-|renditja     =
+|familja      = Afro-Aziatike
-|familja      =
 |emëri        =
 |zyrtare      =
 |institucioni =
-|iso1         =
+|iso1         = ar
-|iso2         =
+|iso2         = ara
 |sil          =
 }}
+'''Gjuha arabe''' (arabisht: اللُّغَةُ العَرَبِيَّةُ) është një [[gjuhët semitike|gjuhë semitike]].<br>
-'''[[Gjuha]] [[Arabe]]''' (''arabishtja'') së bashku me etiopishten jug perendimore formojnë gjuhën semite Nëpërmjet fesë Islame ka depërtar në pjesën e parme të Azisë, Afrikën veriore dhe Spanjë.
+Megjithëse zakonisht flitet për arabishten si gjuhë, në të vërtetë bëhet fjalë për një familje gjuhësh ose ''vazhdimësi dialektesh'' që shtrihet nga brigjet e [[Oqeani_Atlantik|Oqeanit Atlantik]] në perëndim, deri në [[Gjiri_Persik|Gjirin Persik]] në lindje, nga [[Sudani]] e [[Somalia]] në jug, deri në [[Siria|Siri]] e [[Irak]] në veri. Organizata Ndërkombëtare e Standardizimit (ISO) u cakton kode të ndryshme këtyre dialekteve, që nga ana gjuhësore dallohen ndërmjet tyre më shumë se ''gjuhët'' serbo-kroate  ([[gjuha serbe|serbishtja]], [[gjuha kroate|kroatishtja]], [[gjuha boshnjake]], [[gjuha malazeze]]). Megjithatë, dallimet janë kryesisht në shqiptim dhe gjuha e shkruar është pak a shumë e njëjtë kudo.<br>
-Mund të dallohen pesë dialekte kryesore, ndërsa një formë e veçantë është gjuha malteze.
-Gjuha arabe (arabisht.: اللُّغَةُ العَرَبِيَّةُ)është një juhë semite. 200 milion banore ne mbare boten flasin gj. arabe,kurse Muslimanet në cdo vend te botes e perdorin gj.arabe gjate namazit-[lutjes] dhe leximit të Kur'anit.Gjuha arabe ka ndikuar dhe ka lere gjurme edhe ne shume gjuhe tjera boterore.Gj.arabe ka qënë gjuha kryesore në kulturë dhe shkencë,dhe shume fjalë arabe perdoren sot në fushen e filozofise,astronomisë,astrologjisë,matematikës,mjekësisë dhe shkencave tjera.Gj.arabe eshtë njera prej 6 gjuhë zyrtare e OKB-se.
+Arabishtja është gjuha e [[Islamit]]. Për këtë arsye ka depërtuar në kombe dhe kultura në gjithë skajet e botës. Me kalifatet e njëpasnjëshme, veçanërisht atë Umajad, arabishtja u shtri përtej djepit të saj, [[Gadishulli Arabik]], në gjithë Afrikën Veriore deri në Spanjë nga njëra anë dhe përtej [[Persia|Persisë]], në [[Pakistan]] e [[Afganistan]] nga ana tjetër.<br>
+Këto perandori më një shtrirje të jashtëzakonshme, së bashku me rëndësinë e fesë islame bënë që edhe gjuhë jo arabe, si [[Gjuha perse|Persishtja]] në Iran, Dari, Pashto, Urdu në Afganistan, Pakistan e Indi të përdorin shkrimin arab (forma Jawi përdoret në gjuhët e [[Malajzia|Malajzisë]] dhe [[Brunei|Bruneit]]). Madje edhe gjuhët e bregut lindor të Afrikës adoptuan këtë alfabet, falë kryesisht tregtisë të Oqeanit Indian.<br>
+Mëse 200 milionë banorë në mbarë botën kanë arabishten gjuhë amtare dhe po të shtohen ata që e njohin si gjuhë të dytë apo të tretë ky numër mëse dyfishohet. Muslimanet në çdo vend te botës e përdorin gjatë [[namazi]]t (lutjes) dhe leximit të [[Kur'ani|Kur'anit]].<br> Përtej rëndësisë fetare, arabishtja sot, me rritjen ekonomike të vendeve arabe, është gjithnjë e më shumë një gjuhë e biznësit ndërkombëtar.
+Arabishtja është një nga gjashtë gjuhët zyrtare e OKB-së.
 == Shiko dhe këtë ==
 * [[Lista e fjalëve në Islam|Fjalori Islam]]
@@ Rreshti 28: / Rreshti 23: @@
 [[Kategoria:Gjuhë|Arabisht]]
 [[Kategoria:Arabët]]
-[[tt:Ğäräp tele]]