Aleksandar Rankoviç

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Aleksandar Rankoviq)
Aleksandar Rankoviç
Александар Ранковић
Zv.President i Jugosllavisë
Në detyrë
1963 – 1 korrik 1966
Paraprirë nga"Detyra u krijua"
Pasuar ngaKoça Popoviq
Ministër i punëve të brendshme i Jugosllavisë
Në detyrë
2 shkurt 1946 – 14 janar 1953
Paraprirë ngaVllada Zeçeviq
Pasuar ngaSvetisllav Stefanoviq
Drejtues i OZNA
Në detyrë
13 maj 1944 – Mars 1946
zv.President i Asamblesë Popullore të RP të Serbisë
Në detyrë
Nëntor 1944 – Janar 1946
Të dhëna vetjake
U lind më(1909-11-28)28 nëntor 1909
Drazhevac, Mbretëria Serbe
Vdiq mëGabim: Nevojitet datë e vlefshme vdekjeje (data e parë): data, muaji, viti
Dubrovnik, Jugosllavi
Nënshtetësiaserb
Partia politikePartia Komuniste e Jugosllavisë
PunësimiPolitikan, ushtar

Aleksandar Rankoviç (1909 – 1983) – figurë e lartë politike jugosllave, zëvendëspresident i ish-RSFJ-së. Në vitet 1950-1960 ishte në krye të organeve të sigurimit të shtetit në Jugosllavi. Nga viti 1946 deri më 1966 – ministër i Punëve të Brendshme të Jugosllavisë. Që nga viti 1956 – zëvendëskryeministër, anëtar i Sekretariatit të KQ të LKJ, anëtar i KQ të Lidhjes së Komunistëve të Serbisë, ka mbajtur një numër të tjera qeveritare dhe postet partiake. Është konsideruar dhe si kasap i Kosovës. U shkarkua nga detyra dhe u përjashtua nga forumet e partisë pas skandalit të përgjimit të mareshalit J.B. Tito në rezidencën e ishullit të Brionit.Ai ishte komunist jugosllav me prejardhje serbe i cili ishte nder tre njerezit me te fuqishem pas Josib Broz Tito-s dhe Edvard Kardelj-it. Rankovici ishte ithtar i Jugoslavisë se centralizuar dhe ka kundershtuar perpjekjet qe kane promovuar decentralizimin qe ai konsiderohet te ishte kunder interesave te bashkësisë serbe.

Ne vitin 1928 kur ai u be anëtar i partisë komuniste Rankovici u emërua sekretar i komitetit regjional te SKOJQ-SE te Serbise. Ai ishte anetare i Burose Politike qe nga viti 1940. Ne vitin 1941 ai u kap dhe u torturua nga Gestapet Gjerman mirepo me vone u shpetua nga nje shumice e partizaneve jugosllav..

Jeta[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Aleksander Rankoviç lindi në fshatin Draževac afër Obrenovac-it në Mbretërinë Serbe. Ai u lind ne një familje te varfër gjithashtu e humbi edhe babain në një moshe te re. Rankovici e përfundoi shkollën e mesme ne fshatin e tij. Me shume fëmije të tjerë te varfër ai pas përfundimit te shkollës se mesme shkoi te punonte ne Beograd. Mirëpo shume here i ra te largohej nga vendi per shkak te kushteve te këqija po ashtu ndodhi edhe me përfundimin e fakultetit. Pasi Gjykata e Lartë e Gjermanisë PerëndimoreKarlsruhe la në fuqi vendimin kundër Rankoviçit në vitin 1964, ai ishte përgjegjës për masakrat e më shumë se 100,000 të burgosurve gjermanë të luftës, të varrosur të gjallë në qafë dhe të prerë kokën me lopata, për gjenocidin e më shumë se 250,000 gjermanëve në Jugosllavi dhe vrasjet e ushtarëve dhe oficerëve gjermanë të trajtuar në fund të luftës në infermieri, Tito u detyrua të largonte Rankoviçin nga posti i tij për të mos rënë në izolim ndërkombëtar.[1]

Vdekja[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Rankoviç u tërhoq në Dubrovnik, ku vdiq më 19 gusht 1983 pas një sulmi të dytë në zemër.[2] Në aeroportin e Beogradit arkivoli i tij u prit vetëm nga përfaqësuesit e Bashkimit të Veteranëve (SUBNOR). Gjatë kohës sa ishte në spital, dikush e theu shtëpinë e tij dhe ia vodhi gjitha medaljet, kështu që familja e tij filloi të mblidhte medalje nga bashkëluftëtarët e tij për t'i shfaqur ato në varrim, por në fund SUBNOR i furnizoi me të tilla. Për qytetarë dhe organizata ishte e ndaluar të postonin nekrologji. Kjo ishte e lejuar vetëm për familjen e tij dhe vetëm në ditën e varrimit.[2]

Përkundër tërë cenzurës, dita e varrimit ishte tronditje e madhe për shtetin dhe zyrtarët e Partisë. Aty për aty, në Varrezën Beogradi i Ri u mblodh një turmë e madhe njerëzish, duke duartrokitur dhe brohoritur për Rankoviqin. Meqë nuk kishte vend për të gjithë disa syresh u ngjitën edhe nëpër pemë dhe gurë të varreve. Agjencia e lajmeve Tanjug raportoi për 1000 pjesëmarrës në varrim, por historianët dhe gazetarët pajtohen se ishin pak a shumë 100 mijë.[2][3][4][5][6][7][8]

Trashëgimia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Autoritetet u habitën nga ngjarjet në varrim, meqë kishin pritur që njerëzit të kishin harruar dikë që kishte jetuar në izolim të plotë politik dhe mediatik për gati dy dekada.

Shiko edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ (Фото) Зошто Александар Ранковиќ е отстранет од врвот на југословенските служби за безбедност?
  2. ^ a b c Gabim referencash: Etiketë <ref> e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura magazin
  3. ^ Jelena Cerovina, Biljana Baković (26 gusht 2013), "Srbija razgovara: Aleksandar Leka Ranković, između stvarnosti i mita", Politika (në serbisht), fq. 16
  4. ^ D.Z. (22 gusht 2013), "Ko je bio Leka Ranković, ćovek koji je prisluškivao Tita", Telegraf (në serbisht)
  5. ^ Slobodan Ranković (8 nëntor 2013), "Moj otac Leka nije ikona srpskog nacionalizma", Gazeta Danas (në serbisht)
  6. ^ Mijat Lakićević (3 janar 2017). "Paradigma Ra(n)ković" (në serbisht). Peščanik.
  7. ^ "Sudbina Rankovića, sudbina Jugoslavije" (në serbisht). Radio Televizioni i Serbisë. 19 gusht 2013.
  8. ^ Video of Ranković's funeral