Jump to content

Basketbolli

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Basketboll)
Basketbolli
Chris Dudley (#22), duke luajtur për New Jersey Nets, përballet me Michael Jordan (#23), i Chicago Bulls më 28 mars 1991. Lojtarë të tjerë duke përfshirë Bill Cartwright të Çikagos (#24) janë të pranishëm në fushë.
Organi më i lartë qeverisësFIBA
Luajtur së pari21 dhjetor 1891; 132 vite më parë (1891-12-21). Springfield, Massachusetts, U.S.
Karakteristika
KontaktE kufizuar
Anëtarët e ekipit5 për anë
Gjini e përzierPo, gara të veçanta
LlojiIndoor/Outdoor
PajisjeBasketbolli
VendiFushë e brendshme (kryesisht) ose fushë e jashtme (Streetball)
FjalorthiFjalorthi i basketbollit
Prezenca
Shteti ose rajoniMbarë botën
OlimpikePo, demonstruar në Lojërat Olimpike Verore të 1904 dhe 1924
Pjesë e programit Olimpik Veror që nga viti 1936
ParalimpikPo

Basketbolli është një sport ekipor në të cilin dy skuadra, më së shpeshti prej pesë lojtarësh secila, që kundërshtojnë njëra-tjetrën në një fushë drejtkëndore, konkurrojnë me qëllimin kryesor të gjuajtjes së një basketbolli (rreth 9.4 inç (24 cm) në diametër) përmes rrethit të mbrojtësit (një kosh me diametër 18 inç (46 cm) i montuar 3,048 m të lartë në një dërrasë në çdo skaj të fushës), ndërkohë që parandalon skuadrën kundërshtare që të gjuante përmes rrjetës së vet. Një gol nga fusha vlen dy pikë, përveç nëse bëhet nga prapa vijës së tre pikëve, kur vlen tre. Pas një faulli, loja me kohë ndalet dhe lojtari i faulluar ose i caktuar për të gjuajtur një faull teknik jepet një, dy ose tre gjuajtje të lira me një pikë. Skuadra me më shumë pikë në fund të lojës fiton, por nëse loja me rregullore skadon me rezultat të barabartë, kërkohet një periudhë shtesë e lojës (kohë shtesë).

Lojtarët e avancojnë topin duke e kërcyer atë gjatë ecjes ose vrapimit (driblim) ose duke ia kaluar një shoku të skuadrës, të dyja këto kërkojnë aftësi të konsiderueshme. Në sulm, lojtarët mund të përdorin një sërë gjuajtjesh - layup, kërcim, ose një dunk; në mbrojtje, ata mund të grabisin topin nga një driblues, të ndërpresin pasimet ose të bllokojnë gjuajtjet; ose sulmi ose mbrojtja mund të mbledhë një rebound. Është shkelje të ngresh ose tërhiqësh këmbën e strumbullarit pa e dribluar topin, ta mbash atë, ose ta mbash topin me të dyja duart dhe pastaj të rifillosh driblimin.

Pesë lojtarët në secilën anë bien në pesë pozicione të lojës. Lojtari më i gjatë është zakonisht center, i dyti më i gjatë dhe më i fortë është power forward, një lojtar pak më i shkurtër por më i shkathët është small forward, dhe lojtarët më të shkurtër ose mbajtësit më të mirë të topit janë shooting guard dhe point guard, të cilët zbatojnë planin e lojës së trajnerit duke menaxhuar ekzekutimin e lojërave sulmuese dhe mbrojtëse (pozicionimi i lojtarëve). Joformalisht, lojtarët mund të luajnë tre-me-tre, dy-me-dy dhe një-me-një.

I shpikur në vitin 1891 nga mësuesi kanadezo-amerikan i palestrës James NaismithSpringfield, Massachusetts, në Shtetet e Bashkuara, basketbolli ka evoluar për t'u bërë një nga sportet më të njohura dhe më të shikuara në botë.[1][2] The National Basketball Association (NBA) është liga më e rëndësishme e basketbollit profesional në botë për sa i përket popullaritetit, pagave, talentit dhe nivelit të konkurrencës[3][4] (duke tërhequr shumicën e talenteve të saj nga basketbolli i kolegjit të SHBA-së). Jashtë Amerikës së Veriut, klubet më të mira nga ligat kombëtare kualifikohen në kampionatet kontinentale si Euroliga dhe Liga e Kampionëve të Basketbollit të Amerikës. FIBA Kupa Botërore e Basketbollit ​​dhe Turneu Olimpik i Basketbollit për Meshkuj janë ngjarjet kryesore ndërkombëtare të sportit dhe tërheqin ekipe kombëtare të mira nga e gjithë bota. Çdo kontinent pret garat rajonale për ekipet kombëtare, si EuroBasket dhe FIBA AmeriCup.

FIBA Kupa Botërore e Basketbollit për Femra ​​dhe Turneu Olimpik i Basketbollit për Femra paraqesin ekipe kombëtare më të mira nga kampionatet kontinentale. Liga kryesore e Amerikës së Veriut është WNBA (NCAA Kampionati i Kategorisë I të Basketbollit për Femra është gjithashtu i njohur), ndërsa klubet më të forta evropiane marrin pjesë në Euroligën për Femra.

James Naismith rr. 1920

Në dhjetor 1891, James Naismith, një profesor kanadezo-amerikan i edukimit fizik dhe instruktor në Shkollën e Trajnimit të Shoqatës Ndërkombëtare të të Rinjve të Krishterë (tani Springfield College) në Springfield, Massachusetts,[5] po përpiqej ta mbante klasën e tij të palestrës aktive në një ditë me shi.[6] Ai kërkoi një lojë të fuqishme në ambiente të mbyllura për t'i mbajtur studentët e tij të zënë dhe në nivelet e duhura të fitnesit gjatë dimrave të gjatë të New England. Pasi hodhi poshtë idetë e tjera si shumë të përafërta ose të papërshtatshme për gjimnazet me mure, ai shpiku një lojë të re në të cilën lojtarët u kalonin një top shokëve të skuadrës dhe përpiqeshin të shënonin pikë duke e hedhur topin në një kosh të montuar në mur. Naismith shkroi rregullat bazë dhe gozhdoi një shportë pjeshke në një pistë të ngritur. Naismith fillimisht vendosi koshin e pjeshkës me pjesën e poshtme të saj të paprekur, që do të thoshte se topi duhej të merrej me dorë pas çdo "shporte" ose pikë të shënuar. Kjo shpejt doli e lodhshme, kështu që Naismith hoqi pjesën e poshtme të koshit për të lejuar që topat të nxirreshin jashtë me një kunj të gjatë pas çdo koshi të shënuar.

Basketbolli ndërkombëtar

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
SHBA duke luajtur kundër Meksikës në FIBA Kupa e Botës 2014

FIBA (Federata Ndërkombëtare e Basketbollit) u formua në 1932 nga tetë vende: Argjentina, Çekosllovakia, Greqia, Italia, Letonia, Portugalia, Rumania dhe Zvicra. Në këtë kohë, organizata mbikëqyrte vetëm lojtarët amatorë. Akronimi i tij, që rrjedh nga frëngjishtja Fédération Internationale de Basket-ball Amateur, ishte "FIBA".

Basketbolli i Grave

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Basketbolli i Grave filloi në 1892 në Kolegjin Smith kur Senda Berenson, një mësuese e edukimit fizik, ndryshoi për herë të parë rregullat për gratë. Pak pasi ajo u punësua në Smith, ajo shkoi në Naismith për të mësuar më shumë për lojërat[7].E Hipnotizuar me këtë sport të ri dhe vlerat që mund të mësojë, ajo organizoi lojë studentore të basketbollit më 21 mars, 1893 kur e saj freshmen Smith dhe sophomores luajtur kundër njëri-tjetrit[8]. Rregullat e saj janë botuar të parë në vitin 1899 dhe dy vjet më vonë Berenson u bë redaktor i Grave të parë Guide AG Spalding e Basketbollit[8], i cili më tej përhapur versionin e saj të basketbollit për femra.

Objekti i lojës është të shënosh më shumë pikë se sa kundërshtari, duke e hedhur topin sa më shpesh në koshin e kundërshtarit dhe ta ndalosh kundërshtarin ta hedhi topin në koshin tënd. Një përpjekje për të realizuar një pikë quhet gjuajtje. Një gjuajtje e suksesshme vlen dy pikë ose tre nëse realizohet nga jashtë harkut të trepikëshit që ka një distancë prej 6,75 m nga koshi, në lojërat internacionale dhe 7,24 m nga lojërat në NBA. Pika e realizuar pas gjuajtjes së një faulli vlen 1 pikë.topi gjuhet me kembet e hapura ne permasat e shpatullave dhe behet nje perulje duke gjuajtur topin ne formen e nje harku.

Rregullat e lojës

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Loja ndahet në katër pjesë prej 10 minutash (FIBA) ose prej 12 minutash (NBA). Pushimi i gjysmës së lojës është 15 minuta sipas rregullores së NBA, FIBA, NCAA. Koha shtesë zgjat 5 minuta. Skuadrat ndryshojnë fushën pas pjesës së dytë. Zëvendësimet janë të pafundta, por ato mund të bëhen vetëm kur loja ka ndalur. Gjithashtu ekipi ka nga një trajner, që jep udhëzimet për strategjinë në fushën e lojës dhe stafin personal të vet, që përfshin doktorët, menaxherët, statisticienët, trajnerët. Uniforma standarde përbëhet prej një palë tutash të shkurtra dhe një kanatiere, e cila përmban numrin e lojtarit. Trajneri ka në dispozicion një numër të lejuar time-out dhe ndalime të kohës, të cilat nuk zgjasin më shumë se një minutë (vetëm në rastet e ndeshjeve televizive, kur ka hapësira publicitare),ekipi duhet ta mbaj topin 24 sec.

Pajisjet e vetme të nevojshme për lojën e basketbollit janë një sipërfaqe e sheshtë dhe drejtkëndore, që ka nga dy kosha në anët e saj.

Pikat shënohen nga gjuajtja e (qitje) topit në kosh nga lart. Dunking dhe përplasur topin në rim, apo ndonjë nga stilet e tjera për të bërë akrobatik topin në kosh nga çdo distancë, ekipi me më shumë pikë në fund të lojës fiton, por kohë shtesë (jashtë orarit të punës) mund të lëshohet kur rezultatet të dyja ekipet janë të njëjta. Topin mund të avancuar në gjykatë nga kërcim atë (dribbling) apo shokët e kalon atë në mes. Përçarës kontakt fizik (i ndyrë) është penalizuar dhe i lirë gjuan do të lëshohet nëse lojtari është fouled ndërsa qitje topin dhe ka kufizime mbi topin si mund të trajtohen (shkelje).

Nëpërmjet kohë, basketboll ka zhvilluar teknika të përfshijë shumë të përbashkët të shtënat, duke kaluar dhe dribbling, si edhe pozicionet e lojtarëve të', dhe fyese dhe strukturat mbrojtëse. Në mënyrë tipike, anëtarët e lartë e një skuadre do të luajë qendër apo një nga dy pozicione përpara, ndërsa lojtarët më të shkurtër ose ata që zotërojnë topin trajtimin më të mirë aftësitë dhe shpejtësisë, luajnë qëndrimet roje. Ndërsa basketbolli konkurrues është e rregulluar me kujdes, variacione të shumta të basketbollit janë zhvilluar për lojë rastësor. Në disa vende, basketbolli është një sport popullor spektator.

Ndërsa basketbolli konkurrues është kryesisht një sport shtëpie, ka luajtur në një gjykatë të basketbollit, dhe variacione më pak të rregulluara luajtur në jashtë janë bërë gjithnjë e më popullor mes të dy grupeve të qytetit të brendshme dhe rurale. Basketbolli poashtu është sport kolektiv.

Berenson, një mësues të edukimit fizik, ndryshuar për herë të rregullave Naismith për gratë

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Pak pasi ajo u punësua në Smith, ajo shkoi në Naismith për të mësuar më shumë për lojë[7]. Hipnotizuar me këtë sport të ri dhe vlerat që mund të mësojë, ajo organizuar studentor lojë për femra e parë të basketbollit më 21 mars, 1893 kur e saj freshmen Smith dhe sophomores luajtur kundër njëri-tjetrit[8]. Rregullat e saj janë botuar të parë në vitin 1899 dhe dy vjet më vonë Berenson u bë redaktor i Grave të parë Guide AG Spalding e Basketbollit[8], i cili më tej përhapur versionin e saj të basketbollit për femra. Në fillim të dhjetorit 1891, Dr James Naismith[2], një kanadez i lindur profesor fizike e arsimit dhe mësues në shkollën e krishterë Young Men's Asociacioni Ndërkombëtar i Trajnimit[3] (YMCA) (sot, Springfield College) në Springfield, Massachusetts, USA, kërkoj një lojë energjike shtëpie studentëve të tij për të mbajtur të pushtuar dhe në nivelet e duhura të palestër gjatë dimri të gjatë New England. Pas duke hedhur poshtë idetë e tjera ose shumë i përafërt ose i përshtatshëm dobët të rrethuar me mure-në gjimnazet, ai i shkroi rregullat themelore dhe gozhdohem një shportë bukuroshe mbi një 10-foot (3,05 m) pista ngritur. Në kontrast me rrjeta basketboll modern, këtë shportë bukuroshe mbajti fund të saj, dhe balla duhej të marrë dorë pas çdo shportë "apo pikë të shënuara, ky provuar joefikase, megjithatë, kështu që një vrimë ishte shpuar në fund të shporta, duke lejuar topa të poked me një kunj gjatë çdo kohë. Shporta pjeshkë u përdorën deri në 1906 kur ato u zëvendësuan më në fund nga hoops metali me backboards. Një ndryshim i mëtejshëm është bërë shpejt, kështu që kaloi topin vetëm përmes, duke hapur rrugën për lojë e njohim sot. Një top futbolli është përdorur për të xhiruar shporta. Kurdo që një person i mori topin në shportë, ekipi i tij do të fitonte një pikë. Cilido ekip kam fituar më shumë pikë lojës[4]. Shportat janë bërë pa kujdes në fillim të ballkon kat i ndërmjetëm i gjykatës duke luajtur, por këtë dëshmuar praktike kur spektatorët filloi në ballkon për të ndërhyrë me të shtëna. Backboard u prezantua për të parandaluar këtë ndërhyrje, ajo kishte efekt shtesë e lejimit të shtëna reagim[5]. Ditarë të shkruar me dorë Naismith, zbuluar nga mbesa e tij në fillim të vitit 2006, tregojnë se ai ishte nervozuar për lojë të re që kishte shpikur, e cila inkorporuar rregullat nga loja për fëmijë të quajtur "Duck në një Rock", pasi shume kishin dështuar para tij. Naismith quajtur lojë të re "Basket Ball".[6]

Loja e parë zyrtare u luajt në gjimnaz YMCA më 20 janar 1892 me nëntë lojtarë. Në lojë përfundoi 1-0, shtënë ishte bërë nga 25 metra (7,6 m), në një gjykatë vetëm gjysma e madhësisë së një ditë të pranishëm-Streetball ose Shoqatës Kombëtare të Basketbollit (NBA) gjykatës. Nga 1897-1898 u bë pesë ekipet e standardeve.

Zhvillimi i pajisjeve dhe teknikës

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Basketboll është luajtur fillimisht me një top futbolli. Dhe topat e parë e bëri në mënyrë specifike për basketboll ishin ngjyrë kafe, dhe ajo ishte vetëm në fund të viteve 1950 që Toni Hinkle, në kërkim të një top që do të jenë më të dukshme për lojtarët dhe spektatorët ashtu, i futur topin portokalli që është tani në përdorim të përbashkët. Dribbling nuk ishte pjesë e lojës origjinal me përjashtim të kalojnë "fryrje" për shokët. Kalimi topin ishte mjet kryesor të lëvizjes topin. Dribbling u fut në fund, por i kufizuar nga forma asimetrike e balls hershme. Dribbling vetëm u bë një pjesë të madhe të lojës rreth viteve 1950, si prodhuese përmirësuar formën topin.

Antecedents Historike

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Basketball, netball, Dodgeball, volejboll dhe LaCrosse janë lojëra vetëm topin, të cilat janë identifikuar si të shpikur nga amerikanët të Veriut. Lojra të tjera topin, të tilla si bejzbollit dhe futbollit kanadez, kanë Bashkësinë e Kombeve, evropiane, aziatike apo lidhjet afrikane. Edhe pse nuk ka ende dëshmi të drejtpërdrejtë se ideja e basketbollit erdhi nga ballgame lashtë Mesoamerican, njohja e kësaj loje kanë qenë në dispozicion për të paktën 50 vjet para krijimit Naismith, në shkrimet e Xhon Lloyd Stephens dhe Alexander von Humboldt. Punon Stephens "sidomos, i cili përfshinte vizatime nga Frederick Catherwood, ishin në dispozicion në shumicën e institucioneve arsimore në shekullin e 19 dhe gjithashtu kishte qarkullimit të gjerë popullor.

Dr James Naismith ishte i dobishëm në ngritjen e basketboll kolegj. Ai trajnoi në Universitetin e Kansas për gjashtë vjet, para se të ia dhënë në dorë frenat për të trajnerit të njohur Forrest "Phog" Allen. Naismith dishepull i Amosit Alonzo Stagg solli basketboll për Universitetin e Çikagos, ndërsa Adolph Rupp, një student i Naismith së në Kansas, ka gëzuar sukses të madh si trajner në Universitetin e Kentucky.

9 shkurt 1895, 5 parë ndëruniversitar-on-5 lojë është luajtur në Universitetin Hamline mes Hamline dhe Shkolla e Bujqësisë, e cila ishte e lidhur me Universitetin e Minesotës[9][10]. Shkolla e Bujqësisë fituar në 9-3 lojë.

Në 1901, kolegjet, përfshirë Universitetin e Çikagos, Columbia University, Dartmouth College, në Universitetin e Minesotës, të Akademisë Detare të SHBA, në Universitetin e Utah dhe Yale University nisi sponsorizimin lojërat e burrave. Në 1905, lëndimet e shpeshta në fushën e futbollit bëri Presidenti Theodore Roosevelt për të sugjeruar se Kolegjet e formojnë një organ qeverisës, duke rezultuar në krijimin e Shoqatës Sportiv ndëruniversitar të Shteteve të Bashkuara të Amerikës (IAAUS). Në vitin 1910, se trupi do të ndryshojë emrin e saj për të Shoqatës Kombëtare të Atletikës studentor (NCAA).

Zhvillimi i hershëm i grave basketboll

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në 1891, Universiteti i Kalifornisë dhe Shkolla Miss Shef luajti ndeshjen e parë të grave interinstitutional. Freshmen Berenson të luajtur në ndeshjen e klasës i paedukuar mjaft ndëruniversitar e parë për femra në basketboll në Smith College, 21 mars 1893[11]. Në të njëjtin vit, malin Holyoke dhe Sophie Njukomb College (coached nga Clara Gregori Baer) gratë filluan të luajnë basketboll. Nga 1895, loja ishte përhapur në Kolegjet e të gjithë vendin, duke përfshirë Wellesley, Vassar, dhe Bryn Mawr. Loja gratë e parë ndëruniversitar ishte më 4 prill, 1896. Gratë Stanford luajtur Berkeley, 9-9-të, duke i dhënë fund në një fitore 2-1 të Stanfordit.

Zhvillimin e grave basketboll ishte më i strukturuar sesa që për burrat në vitet e hershme. Në 1905, Komiteti Ekzekutiv në Basket Ball Rregullat e Komitetit Basketbollit (National Women's) u krijua nga Shoqata Amerikane Fizike Arsimit. [12] Këto rregulla bëri thirrje për gjashtë deri në nëntë lojtarë dhe për ekipin e 11 zyrtarëve. Sport Federatës Ndërkombëtare të Grave (1924) përfshinte një konkurim të grave basketbolli. Lartë 37 gratë e universitetit shkollë basketboll apo turnet e shtetit u mbajtën nga 1925. Dhe në vitin 1926, të mbështetur nga Bashkimi Amatori Sportiv kampionatit kombëtar për femra e parë të basketbollit, të plotë me rregullat e burrave.[12]

The Grads Edmonton, një ekip turne grave kanadeze bazuar në Edmonton, Alberta, e operuar midis 1915 dhe 1940. The Grads turne në të gjithë Amerikën e Veriut, dhe ishin jashtëzakonisht të suksesshme. Ata postuar një rekord të 522 dhe fiton vetëm 20 humbjeve gjatë kësaj hapësirë, pasi ata u takuan ndonjë ekipi që dëshironte për të sfiduar ato, financimi turne e tyre nga faturat portë[13]. Grads gjithashtu shndriste në ekspozitë disa udhëtime në Evropë, dhe fitoi katër Olimpiada rresht ekspozitë turne, në 1924, 1928, 1932, dhe 1936, megjithatë, basketboll grave nuk është një sport olimpik zyrtare deri në 1976. Lojtarët Grads 'ishin të papaguara, dhe kishte të mbeten të vetme. Stil Grads 'u përqëndrua në ekip luajnë, pa tepër duke theksuar aftësitë individuale të lojtarëve.

Të gjitha AAU i parë i grave në ekip Amerika ishte zgjedhur në vitin 1929[12]. leagues industriale e grave doli deri në mbarë Shtetet e Bashkuara, duke prodhuar atletët e famshme, duke përfshirë Babe Didrikson e Cyclones Artë, dhe amerikan gjitha Kuq kryeson grupin, i cili konkuroi kundër burrave ekipe, duke përdorur rregullat e meshkujve. Nga 1938, kampionatit kombëtar për femra u ndryshua nga një vizitë tre-lojë të gjykatës për dy-lojë gjykatë me gjashtë lojtarë nga ekipi[12].

Lojë interuniversity parë kanadez

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

I parë kanadez basketboll interuniversity lojë është luajtur në YMCA në Kingston, Ontario më 6 shkurt, 1904, kur vizitoi Universitetin McGill University Queen's. McGill fitoi 9-7 në kohën shtesë, rezultati ishte 7-7 në fund të luajnë rregullore, dhe një dhjetë minuta jashtë orarit periudhë vendosur rezultatin. Një pjesëmarrje e mirë e spektatorëve të shiquarat lojës[14]. Ad nga revista çlirues promovimin e një ekspozitë në Harlem, mars 1922. Vizatim nga Hugo Gellert. Ekipet e hershëm amerikan profesionale dhe barnstorming

Ekipet abounded gjatë viteve 1920. Kishte qindra burrave ekipet e basketbollit profesionist në qytete dhe qytete në të gjithë Shtetet e Bashkuara, dhe organizimin e lojës pak profesionale. Lojtaret kërceu nga ekipi në ekip dhe skuadrat e luajtur në sallat e nxirë armories dhe valle. Leagues erdhi dhe shkoi. Barnstorming skuadra të tilla si Celtics origjinal dhe dy ekipe të gjitha African American, New York Rilindja Pesë ("Rens") dhe (ende në ekzistencë që nga 2009) i Globetrotters Harlem luajtur deri në dyqind lojra një vit në turne e tyre kombëtar. Kampionatet kombëtare kolegj amerikan

Turneu kombëtar për meshkuj në kampionatin e parë, Shoqata Kombëtare e ndëruniversitar turneu Basketball, e cila akoma ekziston si Shoqata Kombëtare e ndëruniversitar Atletikës (NAIA) turne, u organizua në vitin 1937. Kampionati i parë kombëtar për ekipet NCAA, ftesa Turneun Kombëtar (NIT) në Nju Jork, ishte organizuar në vitin 1938, të turneut NCAA kombëtar do të fillojnë një vit më vonë.

Basketboll Kolegji u trondit nga lojërat e fatit skandalet 1948-1951, kur dhjetëra e lojtarëve nga ekipe të lartë ishin implikuar në manipulimin e ndeshjeve dhe rruajtje pikë. Pjesërisht nxitur nga një shoqatë me mashtrimit, të NIT humbur mbështetje të turneut NCAA.

Shoqata Amerikane e Basketbollit (NBA)

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Shoqata Amerikane e Basketbollit (NBA), u shfaq në vitin 1967 dhe shkurtimisht kërcënuar dominimin e NBA-së deri ABA-bashkim NBA në vitin 1976. Sot NBA është në krye të ligës profesionale të basketbollit në botë përsa i përket popullaritetit, pagat, talent, dhe niveli i konkurrencës.Para rrethit konsolidimin e shkollës e përhapur, më Shtetet e Bashkuara të shkollave të mesme kanë qenë shumë më e vogël se sa homologët e tyre ditët e sotme. Gjatë dekadave të parë të shekullit të 20, basketboll shpejt u bë interscholastic sport ideal për shkak të pajisjeve të saj modeste dhe personelit kërkesat. Në ditët e para njoftime të shumta televizive e profesionale dhe sportive kolegj, të popullaritetit të basketbollit të shkollës së mesme u unrivaled në shumë pjesë të Amerikës. Ndoshta më legjendar e ekipeve të shkollës së mesme u Wonder Five Franklin Indianës, e cila mori vendin nga stuhia gjatë viteve 1920, dominuese basketboll Indianës dhe fituar njohje nacionale.

Sot pothuajse çdo shkollë të mesme në Shtetet e Bashkuara fushat një ekip basketbolli në konkurrencë të universitetit. Popullariteti i Basketbollit të mbetet i lartë, si në zonat rurale ku ata kryejnë identifikimin e gjithë komunitetit, si edhe në disa shkolla të mëdha për ekipet e tyre të njohur të basketbollit, ku shumë lojtarë të shkoni në të marrin pjesë në nivele më të larta të konkurrencës pas diplomimit. Në sezonin 2003-04, 1.002.797 djemve dhe vajzave të përfaqësuar shkollat e tyre në konkurrencë basketboll interscholastic, sipas të Federatës Kombëtare të Shoqatave të Lartë të Shtetit shkollës. Shtetet e Illinois, Indiana dhe Kentaki janë veçanërisht të njohur edhe për përkushtimin e banorëve të tyre për të basketbollit të shkollës së mesme, zakonisht i quajtur Hoosier histeri në Indiana, në mënyrë kritike the Hoosiers vlerësua filmi tregon thellësi basketbollit të shkollës së mesme të kuptimit të këtyre komuniteteve rurale.

Kampionatet kombëtare

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Tani për tani nuk ka turneu kombëtar për të përcaktuar një kampion kombëtar.

Përpjekja më serioze ishte Interscholastic NBA Turneun në Universitetin e Çikagos 1917-1930. Veprimtaria e organizuar nga Amos Alonzo Stagg dhe dërguar ftesat për ekipe kampion shtetëror. Gara e nisi si një çështje më së shumti Midwest por u rrit. Në 1929 kishte 29 kampionëve të shtetit. Të ballafaquar me kundërshtime nga Federata Kombëtare e Shoqatave të Lartë të Shtetit Shkolla dhe North Central Shoqata e Kolegjeve dhe Shkollat që lindi një kërcënim të shkollave të humbjes së akreditimit të tyre turneun e fundit ishte në vitin 1930. Organizatat tha se ata ishin të shqetësuar se turneu është duke u përdorur për të rekrutuar lojtarë profesional nga radhët prep.[15]

Turneu nuk ftojnë shkollat e pakicave apo private / shkollat provincial.

National Catholic Interscholastic Basketball Tournament u 1924-1941 në Loyola University[16]. National Catholic ftesës Basketball Tournament 1954-1978 luajë në një seri të provave në Universitetin Katolik, Georgetown dhe George Mason.[17]

The Interscholastic NBA Tournament Shkolla e Lartë për të Zi u mbajtën 1929-1942 në Hampton Institutit[18]. Ky i ftesës Kombëtare Interscholastic basketbollit u mbajt Turneu 1941-1967 duke filluar nga në Tuskegee Institute. Pas një pauzë gjatë Luftës së Dytë Botërore ai rifilloi në Tenesi në Kolegjin Shtetëror në Nashville. Bazë për kampion ulur pas 1954 kur Brown v. Board of Education filloi një integrim të shkollave. Të turnet e fundit u mbajt në Alabama në Kolegjin Shtetëror të 1964-1967. [19]

Në vitin 1946, Shoqata e Basketbollit të Amerikës (baa) ishte formuar. Loja e parë është luajtur në Toronto, Ontario, Kanada midis Huskies Toronto dhe Nju Jork kilota burrash më 1 nëntor 1946. Tre sezonet më vonë, në 1949, u bashkua me baa i Lidhjes Kombëtare të Basketbollit për formimin e Shoqatës Kombëtare të Basketbollit (NBA). Një organizatë zengjim, Basketball Shoqatës Amerikane, u shfaq në vitin 1967 dhe shkurtimisht kërcënuar dominimin e NBA-së deri ABA-bashkim NBA në vitin 1976. Sot NBA është në krye të ligës profesionale të basketbollit në botë përsa i përket popullaritetit, pagat, talent, dhe niveli i konkurrencës.

Të NBA ka paraqitur shumë lojtarë të njohur, duke përfshirë edhe George Mikan, e para dominuese "njeriu i madh" ; top-trajtimit magjistar Bob Cousy dhe mbrojtëse gjeniale e Bill Russell Boston Celtics, Wilt Chamberlain, i cili fillimisht ka luajtur për Globetrotters barnstorming Harlem, të gjitha - rreth yjeve Oscar Robertson dhe Jerry West ; më të fundit burra të mëdha Kareem Abdul-Jabbar dhe Karl Malone ; playmaker John Stockton, turma-i kënaqshëm përpara Julius Erving ; Evropian yjet Dirk Nowitzki dhe Drazhen Petroviq dhe tre lojtarët që shumë kredi me ushering lojë profesional me nivelin e saj më të lartë të popullaritetit : Larry Bird, Earvin "Magic" Xhonson, dhe Michael Jordan.

Në vitin 2001, të NBA formuar një kategori zhvillimore, të NBDL. Si të vitit 2008, kampionat ka ekipe të gjashtëmbëdhjetë.

Asociationi kombetar i grave në basketboll

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Të NBA-mbështeti Kombëtare e Grave Basketball Association (WNBA) filloi në vitin 1997. Edhe pse kishte figura të dredhur pjesëmarrje, disa lojtarë të çadër (Lisa Leslie, Diana Taurasi, Candace Parker dhe ndër të tjera) kanë ndihmuar popullaritetin e ligë dhe nivelin e konkurrencës. Leagues grave të tjera profesionale të basketbollit në Shtetet e Bashkuara, të tilla si Liga e Basketbollit Amerikan (1996-1998), kanë palosur pjesërisht për shkak të popullaritetit të WNBA.

The WNBA është shikuar nga shumë si një kategori të ngrohtë. Megjithatë, kampionat ka marrë kohët e fundit hapa përpara.

Në qershor 2007, WNBA nënshkruar një kontratë me zgjatje ESPN. Marrëveshja e re televizive shkon 2009-2016. Së bashku me këtë marrëveshje, erdhi gjithnjë e parë të drejtat e taksat që do të paguhet në ligën profesionale të grave sportive. Gjatë tetë viteve të kontratës, "miliona e miliona dollarë" do të jetë "shpërndau të skuadrave të ligës së".

WNBA merr më shumë shikues në transmetimet e televizionit kombëtar (413.000) se të dy Major League Soccer (253.000)[20] dhe NHL (310.732).[21]

Në 12 mars, neni 2009, Komisionari i NBA David Stern tha se në ekonominë e keqe, "NBA është shumë më pak fitimprurës se WNBA. Ne jemi duke humbur një shumë të holla në mesin e një numri të madh të ekipeve. Ne jemi të buxhetit WNBA për të thyer edhe këtë vit".[22]

Filipine Basketball Association

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

The Basketball Filipine Shoqata është në ligën e dytë më të vjetër profesionale në botë. Loja e parë u luajt më 9 prill 1975 në Araneta në Cubao Coliseum, Quezon City, Filipinet. Ajo u krijua si një rebelim e disa ekipeve nga tani-vdekur Manila Industriale dhe Tregtare Sportiv Shoqata e cila u kontrolluar fort nga Shoqata e Basketbollit e Filipineve (tani vdekur), e pastaj-FIBA njohur shoqata kombëtare. Nëntë ekipet MICAA marrë pjesë në sezonin e parë të ligë që u hap në 9 prill 1975.

Çekosllovakisë

Argjentinë, Çekosllovaki, Greqia, Italia, Letonia, Portugalia, Rumania dhe Zvicra. Në këtë kohë, e vetmja organizatë mbikëqyri lojtarë amatorë. Akronim i saj, që rrjedhin nga frëngjisht Fédération Internationale de Basketball Amateur, ishte kështu "FIBA."

Men's Basketball ishte përfshirë të parë në Lojërat Olimpike të Berlinit në 1936, edhe pse një turne demonstratë u mbajt në vitin 1904. Shtetet e Bashkuara mposhtën në Kanada e parë finale, luajtur jashtë. Ky konkurs ka qenë e dominuar zakonisht nga Shtetet e Bashkuara, ekipi i të cilit ka fituar të gjitha, por tre tituj, humbjen e parë në një lojë të diskutueshëm përfundimtar në Mynih në vitin 1972 kundër Bashkimit Sovjetik. Në 1950 e parë FIBA World Championship për meshkuj u zhvillua në Argjentinë. Tre vjet më vonë, i pari FIBA World Championship për Gratë u mbajt në Kili. Basketboll Grave u shtuar në Olimpiadën në vitin 1976, që u mbajtën në Montreal, Kanada me ekipe të tilla si Bashkimi Sovjetik, Brazil dhe Australi rivaling skuadrat amerikan.

Rekuizitë në Olimpiadën

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

FIBA rënë dallimi mes lojtarëve amatore dhe profesionale në vitin 1989, dhe në vitin 1992, lojtarët profesional ka luajtur për herë të parë në Lojërat Olimpike. Dominimi Shtetet e Bashkuara vazhduan me paraqitjen e ekipit të tyre Dream. Megjithatë, me zhvillimin e programeve tjetërkund, ekipet e tjera kombëtare filloi të mundë Shtetet e Bashkuara. Një ekip bërë tërësisht e lojtarëve të NBA mbaruar gjashtë në kampionatin botëror më 2002 në Indianapolis, pas Jugosllavi, Argjentina, Gjermania, Zelanda e Re dhe Spanjës. Në Olimpiadën Athinë 2004, Shtetet e Bashkuara pësoi humbjen e saj të parë olimpik duke përdorur lojtarët e profesional, duke rënë në Puerto Rico (në një 19-humbje pikë) dhe Lituania në lojëra grup, dhe u eliminuan në gjysmëfinale nga Argjentina. Kjo përfundimisht fitoi medaljen e bronzit mposhtur Lituaninë, duke përfunduar prapa Argjentinës dhe Italisë. Në vitin 2006, në Kampionatin Botëror të Japonisë, Shteteve të Bashkuara të avancuara në gjysmëfinale, por u mundën nga Greqia nga 101-95. Në ndeshjen për medaljen e bronzit ajo mundi ekipin e Argjentinës dhe përfunduar pas 3 Greqia dhe Spanja. Yjet ndërkombëtare në NBA

Mbarë botën, turnet e basketbollit mbahen për djem dhe vajza të të gjitha niveleve të moshës. Popullaritetin global të sportit është reflektuar në të nacionaliteteve të përfaqësuara në NBA. Lojtaret nga e gjithë bota mund të gjenden në ekipet e NBA :

  • Chicago Bulls, ylli përpara Luol Deng është një refugjat sudanez i cili u vendos në Britaninë e Madhe.
  • Steve Nash, i cili fitoi 2005 dhe 2006 NBA çmimin MVP, Afrika e Jugut është i lindur në kanadez.
  • Andrea Bargnani e Raptors Toronto, marr lartë në NBA Draft 2006, është nga Italia. Përveç kësaj, superstar amerikan Kobe Bryant kaloi shumë të fëmijërisë së tij në Itali, ndërsa babai i tij ishte duke luajtur atje.
  • All-Star Pau Gasol Lakers të Los Anxhelosit është nga Spanja.
  • 2005 NBA Draft lartë të përgjithshëm të vini Andrew Bogut e Milwaukee Bucks është Australiane. Gjithashtu, 2008-09 rishtar Nathan Jawai është i pari indigjene australian ndonjëherë për të luajtur në kampionat.
  • Houston Rockets All-qendra Yao Ming yll është nga Kina.
  • Të gjitha yll dhe ish-kampion tre pikë Peja Stojakovic është serbe.
  • Të gjitha ylli Andrei Kirilenko është ruse.
  • Roje Phoenix suns Leandro Barbosa, Cleveland Cavaliers përpara Anderson Varejão dhe Denver nuggets Nene qendër janë braziliane.
  • Cleveland Cavaliers njeri i madh Žydrūnas Ilgauskas është lituanisht.
  • Ndoshta nuk ka ekip NBA është identifikuar si nga lojtarët ndërkombëtarë si San Antonio Spurs. Tre lojtarët më të spikatur i ekipit janë të gjitha ndërkombëtare-Tim Duncan i Ishujve të Virgjër të SHBA, Manu Ginóbili e Argjentinës dhe Tony Parker në Francë (Duncan konkuron për në Shtetet e Bashkuara ndërkombëtarisht, si Ishujve të Virgjër nuk fushë një ekip basketbolli për konkurrencë ndërkombëtare, derisa të edhe pas Duncan filloi të luajë ndërkombëtarisht, dhe të gjithë vendasit Ishujt e Virgjër të SHBA janë Shtetet e Bashkuara të qytetarëve nga lindja).
  • Fshatar Ginobili's Andres Nocioni luan për Sacramento Kings.

Edhe në vitet '90, shumë jo-amerikan lojtarët bërë emrat e tyre në NBA, të tilla si kroatët Dražen Petrović dhe Toni Kukoč, serb Vlade Divac, Lithuanians Arvydas Sabonis dhe Šarūnas Marčiulionis dhe gjermane Detlef Schrempf.

Globalizimi i basketboll

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ekiet gjitha-turne në të dy më të fundit të Kampionatit FIBA Botërore, të mbajtur në vitin 2002 në Indianapolis dhe 2006 në Japoni, demonstrojnë globalizimit e lojës në mënyrë të barabartë në mënyrë dramatike. Vetëm një anëtar i ekipit ishte as amerikan, përkatësisht Carmelo Anthony në vitin 2006. 2002 Ekipi tipare Nowitzki, Ginobili, Yao, Peja Stojakovic të Jugosllavisë (tani të Serbisë), dhe Pero Cameron e Re Zelanda e Re. Ginobili gjithashtu bëri ekipi i 2006, anëtarët e tjerë ishin Anthony, Gasol, spanjisht shok grupi i tij Jorge Garbajosa dhe Theodoros Papaloukas e Greqisë. Lojtarët e vetëm në ekip ose nuk janë bashkuar për të NBA janë Cameron dhe Papaloukas. Fuqia e basketbollit ndërkombëtare është evidente në faktin se i fundit tre kampionatet botërore FIBA u fituan (me qëllim) nga Serbia (Jugosllavia në 1998) dhe Spanjës.

Lojtari nga ekipi tjetër që është në sulm nuk duhet ta mbaj topin më shumë se 3 sekonda me dy duar. Lojtari që bën 5 gabime personale atëherë ai duhet të dal jashtë dhe të ndërrohet me një bashkëlojtar tjetër. Gjithashtu koshat duhet të jepen me dyhapshin.Ndalohet te vraponi me top ne dorë! Nuk lejohen shtyrjet me duar apo trup ose ofendimet mes lojtarëve kundërshtarë.Gjithashtu nuk duhet ta prekesh me dore lojtarin qe eshte gati te beje koshin sepse quhet faull

Lidhje të jashtme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]


  1. ^ Griffiths, Sian (20 shtator 2010). "The Canadian who invented basketball". BBC News (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 25 prill 2012. Marrë më 14 shtator 2011.
  2. ^ Maria (3 janar 2023). "Ranking The Top 10 Most Popular Sports In The World in 2023". Sports Virsa (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 25 shtator 2023.
  3. ^ Jessop, Alicia (14 qershor 2012). "The Surge of the NBA's International Viewership and Popularity". Forbes (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 18 qershor 2012. Marrë më 14 qershor 2012.
  4. ^ Harris, Nick (1 maj 2012). "REVEALED: The world's best paid teams, Man City close in on Barca and Real Madrid" (në anglisht). Sporting Intelligence. Arkivuar nga origjinali më 16 qershor 2012. Marrë më 11 qershor 2012.
  5. ^ "YMCA International – World Alliance of YMCAs: Basketball : a YMCA Invention". www.ymca.int (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 14 mars 2016. Marrë më 22 mars 2016.
  6. ^ "The Greatest Canadian Invention". CBC News (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 3 dhjetor 2010.