Energjetika diellore
Energjetika solare është shndërrimi i energjisë së rinovueshme nga rrezet e diellit në energji elektrike, ose duke përdorur drejtpërdrejt fotovoltaikë (PFV), duke përdorur në mënyrë indirekte energjinë diellore të përqendruar ose një kombinim. Sistemet e përqendruara të energjisë diellore përdorin lente ose pasqyra dhe sisteme gjurmuese diellore për të fokusuar një zonë të madhe të dritës së diellit në një rreze të vogël. Qelizat fotovoltaike konvertojnë dritën në një rrymë elektrike duke përdorur efektin fotovoltaik. [1]
Përmbledhje[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Qelizat e paneleve fotovoltaike fillimisht u përdorën vetëm si burim energjie elektrike për aplikime të vogla dhe të mesme, nga kalkulatori i mundësuar nga një qelizë e vetme diellore deri te shtëpitë e largëta të mundësuara nga një sistem FV në çati jashtë rrjetit. Termocentralet komerciale të përqendruara diellore u zhvilluan për herë të parë në vitet 1980. Që atëherë, ndërsa kostoja e energjisë elektrike diellore ka rënë, sistemet diellore FV të lidhura me rrjetin janë rritur pak a shumë në mënyrë eksponenciale. Miliona instalime dhe stacione fotovoltaike në shkallë gigavatësh janë ndërtuar dhe po ndërtohen. Panelet fotovoltaike diellore janë transformuar me shpejtësi në një teknologji të lirë dhe me karbon të ulët.
Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë deklaroi në vitin 2021 se sipas skenarit të saj "Neto Zero deri në vitin 2050", energjia diellore do të kontribuonte rreth 20% të konsumit të energjisë në mbarë botën, dhe dielli do të ishte burimi më i madh i energjisë elektrike në botë. [2] Kina ka më së shumti instalime diellore. Në vitin 2020, energjia diellore gjeneronte 3.5% të energjisë elektrike në botë, krahasuar me nën 3% një vit më parë. [3] Në vitin 2020, kostoja e niveluar e pa subvencionuar e energjisë elektrike për energjinë diellore në shkallë të shërbimeve ishte rreth 36 dollarë/MWh, [4] dhe kostoja e instalimit rreth një dollar për vat DC. [5]
Shqipëria numëron disa investime ne fushën e energjisë diellore kryesisht parqe të vogla energjetike për nevojat e bizneseve të vogla apo objekteve rezidenciale. Disa prej kompanive që operojnë në Shqipëri në tregun e paneleve fotovoltaike janë: Vega Solar,[6] Panele Besi,[7] Solares, Eneral etj. ndërsa në Kosovë në këtë drejtim dallohet kompania Jaha Solar.[8] Edhe në Maqedoninë e Veriut është rritur ndjeshëm përdorimi i energjisë solare.
Teknologjitë kryesore[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Shumë vende të industrializuara kanë instaluar kapacitete të konsiderueshme të energjisë diellore në rrjetet e tyre për të plotësuar ose ofruar një alternativë ndaj burimeve konvencionale të energjisë, ndërkohë që një numër në rritje i vendeve më pak të zhvilluara janë kthyer në energjinë diellore për të reduktuar varësinë nga karburantet e shtrenjta të importuara. Transmetimi në distanca të gjata lejon që burimet e energjisë së rinovueshme në distancë të zhvendosin konsumin e karburantit fosil. Termocentralet diellore përdorin njërën nga dy teknologjitë e mëposhtme:
- Sistemet fotovoltaike (SFV) përdorin panele fotovoltaike, qoftë në çati ose në parqe diellore të montuara në tokë, duke e kthyer dritën e diellit direkt në energji elektrike.
- Impiantet e përqendruara të energjisë diellore (e njohur edhe si "terma diellore e përqendruar") përdorin energjinë termike diellore për të prodhuar avull, i cili më pas shndërrohet në energji elektrike nga një turbinë.
Panelet fotovoltaike pluskuese janë një formë në zhvillim e sistemeve PFV që notojnë në sipërfaqen e kanaleve ujitëse, rezervuarëve të ujit, liqeneve dhe pellgjeve të ndryshme. Ekzistojnë disa sisteme në Francë, Indi, Japoni, Kore, Mbretërinë e Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara. [9] [10] [11] [12] Këto sisteme reduktojnë nevojën për sipërfaqe të vlefshme toke, kursejnë ujin e pijshëm që përndryshe do të humbiste nga avullimi dhe tregojnë një efikasitet më të lartë të konvertimit të energjisë diellore, pasi panelet mbahen në një temperaturë më të ftohtë se sa në tokë. [13] Edhe sistemet jopluskuese, në objektet e tjera me përdorim të dyfishtë me energji diellore përfshijnë edhe peshkimin . [14]
Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Paneli diellor
- Hidrocentralet
- Termocentralet
- Centralet me ere
- Qelizat fotovoltaike
- Centralet berthamore
- Elektrana fotovoltaike
- Energjia diellore e përqendruar
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ "Energy Sources: Solar". Department of Energy. Arkivuar nga origjinali më 14 prill 2011. Marrë më 19 prill 2011.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Net Zero by 2050 – Analysis". IEA (në anglishte britanike). Marrë më 2021-10-14.
- ^ "Global electricity". Ember (në anglishte britanike). Marrë më 2021-10-14.
- ^ "Levelized Cost of Energy and Levelized Cost of Storage 2020". Arkivuar nga origjinali më 20 shkurt 2021. Marrë më 19 dhjetor 2021.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Developers increasingly pair batteries with utility-scale solar to combat declining value in crowded markets". Utility Dive (në anglishte amerikane). Marrë më 2021-10-14.
- ^ https://web.archive.org/web/20190701112149/https://vegasolar.al/
- ^ https://www.panelebesi.com/
- ^ https://www.jahasolar.com/
- ^ "Kyocera, partners announce construction of the world's largest floating solar PV Plant in Hyogo prefecture, Japan". SolarServer.com. 4 shtator 2014. Arkivuar nga origjinali më 24 shtator 2015.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Running Out of Precious Land? Floating Solar PV Systems May Be a Solution". EnergyWorld.com. 7 nëntor 2013. Arkivuar nga origjinali më 26 dhjetor 2014.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Vikram Solar commissions India's first floating PV plant". SolarServer.com. 13 janar 2015. Arkivuar nga origjinali më 2 mars 2015.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Sunflower Floating Solar Power Plant In Korea". CleanTechnica. 21 dhjetor 2014. Arkivuar nga origjinali më 15 maj 2016.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Napa Winery Pioneers Solar Floatovoltaics". Forbes. 18 prill 2012. Arkivuar nga origjinali më 1 janar 2012. Marrë më 31 maj 2013.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "A look at a Chinese fishery with a giant integrated solar array – feeding a world hungry for clean energy". Electrek. 29 janar 2017. Arkivuar nga origjinali më 29 janar 2017. Marrë më 29 janar 2017.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)