Hekurudha Fushë Kosovë - Pejë
Hekurudha Fushë Kosovë-Pejë është një linjë hekurudhore që lidh stacionin hekurudhor Fushë Kosovë afër Prishtinës me qytetin e Pejës në Kosovën perëndimore. Shtegu, i cili një pjesë të madhe të itinerarit e kalon në luginën e lumit Drenica dhe më pas në terren të rrafshët, ka një gjatësi totale prej 81 km. Në anën lindore, lidhet me pjesën tjetër të rrjetit hekurudhor të Kosovës; në qytetin e Klinës ku një linjë tjetër degëzohet prej saj drejt Prizrenit.
Linja ka një diametër prej 1435 mm dhe nuk është e elektrizuar.
Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Pista është ndërtuar në vitet 1930. U hap zyrtarisht më 12 korrik 1936. Ndërtimi i linjës për në qytetin e Pejës është siguruar nga Société de construction des Batignolles. Qëllimi i ndërtimit të linjës ishte t'i siguronte ekonomisë jugosllave qasje në miniera dhe pasuri natyrore të Kosovës së atëhershme pak të zhvilluar.
Pista u projektua midis viteve 1926 dhe 1930. Ajo duhej të vazhdonte më në perëndim përmes terrenit malor deri në qytetin e Andrijevica në Mal të Zi. Meqenëse mbretëria e atëhershme jugosllave nuk ishte në kushtet më të mira ekonomike dhe kreditë ishin të vështira për t'u marrë, kostoja e ndërtimit të linjave të reja u rrit aq shumë sa qeveria e Beogradit u detyrua të zvogëlojë disa nga planet e guximshme për hekurudhat e reja në Jugosllavi. Kështu, disa plane ambicioze, duke përfshirë një rrjet gjithëpërfshirës të trasesë në Mal të Zi, u anuluan dhe linja në ndërtim e sipër në Kosovë u mbyll përfundimisht në Pejë.
Për shkak të kushteve të komplikuara ekonomike në Kosovë, linja nuk u rindërtua kurrë dhe për këtë arsye trafiku hekurudhor i pasagjerëve doli të ishte jo konkurrues në krahasim me trafikun rrugor. Në fillim të shekullit të 21-të, për një kohë të gjatë linja funksiononte vetëm për transport mallrash. Ndërmarrjet kryesore që shfrytëzojnë kapacitetin e linjës janë Fabrika e Ferronikelit në Drenas dhe Fabrika e Birrës në Pejë.
Stacionet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Disa stacione u shkatërruan gjatë luftës në Kosovë, kështu që numri i ndalesave në linjë u reduktua pas restaurimit të saj.
- Stacioni hekurudhor në Fushë Kosovë
- Bardhi i Madh
- Mjekaj
- Dritan
- Drenas
- Damanek
- Lugdren
- Grykas
- Qarrat
- Aqarevë
- Ujëmir
- Gurkat
- Klinë
- Shëngjergj
- Budisalcë
- Arbanë
- Seperant
- Stacioni i trenit në Pejë