Hvosna

Hvosna (serbisht: Хвосно Hvosno, "dru i trashë") ishte një qark mesjetar në Kosovë (serbisht: жупа / župa) gjendej në pjesën veriore të rajonit të Dukagjinit, në atë që është Kosova e sotme. Përafërsisht përfshinte zonat e komunave moderne të Istogut dhe Pejës. Ajo ishte e rrethuar nga qarqet e Jelcit në veri; Budimla dhe Plava në perëndim; Zatrnava në jug; Drashkovina dhe Anadrinia në lindje dhe juglindje.

Emri

Emri i Hvosnos rrjedh nga fjala sllave e vjetër hvost, që do të thotë "dru i trashë", ndoshta për shkak të pyjeve të dendura që rriten në shpatet e maleve përreth. Disa nga toponimet më të vjetra në këtë zonë kanë paralele në Republikën Çeke (Trebovitić–Trebovetice, Ljutoglav–Litohlavy dhe Drsnik–Drsník), duke treguar se ajo ishte e banuar nga sllavët. ^[1]

Historia

Hvosno, si Hosnos përmendet në tre statute të perandorit Vasili II (r. 960–1025) si nën juridiksionin e Eparkisë së Prizrenit.^[2] Gjatë shekullit të 11-të dhe të 12-të, Eparkia e Prizrenit (përfshirë Hvosno) ishte nën juridiksionin e Kryepeshkopatës Ortodokse Lindore të Ohrit. Princi i madh serb Stefan Nemanja (r. 1169–1196) arriti të fitonte pavarësinë e plotë nga bizantinët dhe filloi të zgjeronte domenin e tij, duke pushtuar Hvosno-n midis territoreve të tjera. Hvosno u përmend në Jeta e Shën Simeonit,^[3] shkruar midis 1201 dhe 1208 nga djali i tij dhe kryepeshkopi i parë serb Shën Sava, si një nga rrethet që Grand župan serb Stefan Nemanja (Shën Simeoni) pushtoi nga Perandoria Bizantine midis 1180. dhe 1190. ^[4] Kryepeshkopi Sava përmendi Hvosno-n si një nga "tokat e gjyshit" të Stefan Nemanja -s, të cilën ai e rimarrë ^[5] Duket se pranë župa (qarkut) të Hvosno-s kishte edhe një territor më të madh të quajtur zemlja (lit. " toka") e Hvosnos që përfshinte zhupën e Hvosnos dhe disa nga ato përreth: Kujavça, Zatrnava, Anadrinia dhe Kostërci. Rajoni i Hvosnës më vonë korrespondonte me përhapjen territoriale të peshkopatës së Hvosnës. ^[6] Nemanja ia dha sundimin e Hvosno-s djalit të tij të madh Vukan, i cili në vitin 1195 titullohet "Mbreti i Dukljes, Dalmacisë, Travunia, Toplica dhe Hvosno" ( Velcani, regis Diokle, Dalmatie, Tripunie, Toplize et Cosne ). ^[7]

Shih edhe

Referime

^ Elena Stadnik-Holzer; Georg Holzer (2010). Sprache und Leben der frühmittelalterlichen Slaven: Festschrift für Radoslav Katičić zum 80. Geburtstag : mit den Beiträgen zu den Scheibbser Internationalen Sprachhistorischen Tagen II und weiteren Aufsätzen. Peter Lang. fq. 83–. ISBN 978-3-631-60323-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ H.Gelzer,Ungedruckte und wenig bekannte Bistumerverzeichnisse der orientalischen Kirche II, Byzantinische zeitschrift, Leipzig 1893, p. 54
^ "Life of Saint Simeon in: S.Hafner, Serbisches Mittelalter. Altserbische Herrscherbiographien". Graz. 1962. fq. 35–36, 48–51. Arkivuar nga origjinali më 3 mars 2016. Marrë më 8 janar 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Fine 1994.
^ И пошто је обновио очеву дедовину и још више утврдио Божјом помоћу и својом мудрошћу даном му од Бога, и подиже пропалу своју дедовину и придоби од поморске земље Зету са градовима, а од Рабна оба Пилота, а од грчке земље патково, све Хвосно и Подримље, Кострц, Дршковину, Ситницу, Лаб, Липљан, Глбочицу, Реке, Ушку и Поморавље, Загрлату, Левче, Белицу. То све мудрошћу и трудом својим све ово придоби што му је припадало од српске земље, а одузето му некада насиљем од своје дедовине Life of Saint Simeon in: S.Hafner, Serbisches Mittelalter. Altserbische Herrscherbiographien, Graz 1962, pp. 35-36, 48-51. Arkivuar 3 mars 2016 tek Wayback Machine And after he had restored his father's patrimony and fortified it with God's help, and with his God given wisdom, he resurrected his grandfather's land and he conquered: from Littoral land: Zeta with its cities, from Raban[Albania]: both districts of Pilot, and from the Greek land: Patkovo, all Hvosno and Podrimlje, Kostrc, Draškovina, Sitnica, Lab, Lipljan, Glbočica, Reke, Uska and Pomoravlje, Zagrlata, Levče, Belica. All that areas, which belonged to him in Serbian land and were taken by force from his patrimony, he recaptured with his wisdom and effort.
^ Miloš Blagojević. "Srpska administrativna podela Kosova i Metohije u srednjem veku" (PDF). fq. 136. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 2012-03-04. Marrë më 2010-07-15. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Ćirković 2004.

[1] Elena Stadnik-Holzer; Georg Holzer (2010). Sprache und Leben der frühmittelalterlichen Slaven: Festschrift für Radoslav Katičić zum 80. Geburtstag : mit den Beiträgen zu den Scheibbser Internationalen Sprachhistorischen Tagen II und weiteren Aufsätzen. Peter Lang. fq. 83–. ISBN 978-3-631-60323-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[2] H.Gelzer,Ungedruckte und wenig bekannte Bistumerverzeichnisse der orientalischen Kirche II, Byzantinische zeitschrift, Leipzig 1893, p. 54

[3] "Life of Saint Simeon in: S.Hafner, Serbisches Mittelalter. Altserbische Herrscherbiographien". Graz. 1962. fq. 35–36, 48–51. Arkivuar nga origjinali më 3 mars 2016. Marrë më 8 janar 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[FOOTNOTEFine1994-4] Fine 1994.

[5] И пошто је обновио очеву дедовину и још више утврдио Божјом помоћу и својом мудрошћу даном му од Бога, и подиже пропалу своју дедовину и придоби од поморске земље Зету са градовима, а од Рабна оба Пилота, а од грчке земље патково, све Хвосно и Подримље, Кострц, Дршковину, Ситницу, Лаб, Липљан, Глбочицу, Реке, Ушку и Поморавље, Загрлату, Левче, Белицу. То све мудрошћу и трудом својим све ово придоби што му је припадало од српске земље, а одузето му некада насиљем од своје дедовине Life of Saint Simeon in: S.Hafner, Serbisches Mittelalter. Altserbische Herrscherbiographien, Graz 1962, pp. 35-36, 48-51. Arkivuar 3 mars 2016 tek Wayback Machine And after he had restored his father's patrimony and fortified it with God's help, and with his God given wisdom, he resurrected his grandfather's land and he conquered: from Littoral land: Zeta with its cities, from Raban[Albania]: both districts of Pilot, and from the Greek land: Patkovo, all Hvosno and Podrimlje, Kostrc, Draškovina, Sitnica, Lab, Lipljan, Glbočica, Reke, Uska and Pomoravlje, Zagrlata, Levče, Belica. All that areas, which belonged to him in Serbian land and were taken by force from his patrimony, he recaptured with his wisdom and effort.

[6] Miloš Blagojević. "Srpska administrativna podela Kosova i Metohije u srednjem veku" (PDF). fq. 136. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 2012-03-04. Marrë më 2010-07-15. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[FOOTNOTEĆirković2004-7] Ćirković 2004.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]