Irene Adler
| Irene Adler | |
|---|---|
| Personazh nga Sherlock Holmes | |
 Holmes (i maskuar) në dasmën e Irene Adler dhe Godfrey Norton, ilustrim i vitit 1891 nga Sidney Paget | |
| Paraqitja e parë | "A Scandal in Bohemia" |
| Krijuar nga | Arthur Conan Doyle |
| Informacione | |
| Gjinia | Femër |
| Profesioni | Këngëtare e operës |
| Bashkshortja(et) | Godfrey Norton |
| Kombësia | Britanike/Amerikane |
Irene Adler është një personazh imagjinar në tregimet e Sherlock Holmes të shkruara nga Arthur Conan Doyle. Një ish-këngëtare dhe aktore e operës, ajo u shfaq në tregimin e shkurtër "A Scandal in Bohemia", botuar në korrik 1891. Adler është një nga personazhet femra më të shquara në serinë Sherlock Holmes, pavarësisht se shfaqet vetëm në një histori. Ndonëse teknikisht nuk është një kriminele dhe nuk ka keqdashje ndaj Holmes, ajo e tejkalon atë dhe i shmang kurtheve të tij. Sherlock Holmes i referohet asaj më pas me respekt si "Gruaja".[1][2]
Në historinë origjinale të Doyle, Watson vëren se Holmes nuk ka asnjë interes romantik për Adler ose për gratë në përgjithësi, duke theksuar se detektivi shfaq vetëm një admirim platonik për zgjuarsinë dhe dinakërinë e saj.[1] Pavarësisht nga kjo, disa vepra e riinterpretojnë Adler si një interes romantik për Holmes ose si një ish-dashuri që më vonë angazhohet rregullisht në krim.[3]
Biografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Irene Adler shfaqet vetëm në "A Scandal in Bohemia". Emri i saj përmendet shkurt në "A Case of Identity", "The Adventure of the Blue Carbuncle", dhe "His Last Bow".
Sipas "A Scandal in Bohemia", Adler ka lindur në New Jersey më 1858. Ajo pati një karrierë në opera si contralto, duke interpretuar në La Scala në Milano, Itali dhe një term si prima donna në Operan Perandorake të Varshavës. Polonia. Në Poloni, ajo u bë e dashura e Wilhelm Gottsreich Sigismond von Ormstein, Duka i Madh i Cassel-Felstein dhe Mbreti i Bohemisë. Mbreti e përshkruan atë si "një aventurë të njohur" (një term i përdorur gjerësisht në atë kohë në lidhje të paqartë me "kurtezanin"[4][5]) që ka "fytyrën e grave më të bukura dhe mendjen e më të vendosur nga njerëzit." Pas kësaj, ajo zhvendoset në Angli dhe martohet me Godfrey Norton, duke e bërë Mbretin të frikësohet se ajo mund të përpiqet ta shantazhojë atë.
Frymëzimi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Karriera e Adlerit si një interpretues teatror që bëhet dashnor i një aristokrati të fuqishëm kishte disa precedentë. Njëra është Lola Montez, një kërcimtare që u bë e dashura e Ludwig I të Bavarisë dhe ndikoi në politikën kombëtare. Montez është sugjeruar si një model për Adlerin nga disa shkrimtarë.[6][7]
Një tjetër mundësi është aktorja Lillie Langtry, e dashura e Eduardit, Princit të Uellsit.[6] Duke shkruar në vitin 1957, Julian Wolff, një anëtar i shoqërisë letrare The Baker Street Irregulars, komenton se dihej mirë se Langtry kishte lindur në Jersey (ajo quhej "Jersey Lily") dhe Adler ka lindur në New Jersey.[5] Langtry kishte pasur më vonë disa dashnorë të tjerë aristokratë dhe marrëdhëniet e saj ishin spekuluar në shtypin publik në vitet para se të publikohej historia e Doyle. Një sugjerim tjetër është valltarja Ludmilla Stubel, e dashura e supozuar dhe më vonë gruaja e Kryedukës Johann Salvator të Austrisë.[8]
Marrëdhënia me Holmes
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Adler fiton admirimin e pakufishëm të Holmes.[9] Kur Mbreti i Bohemisë thotë: "A nuk do të kishte bërë një mbretëreshë të admirueshme? A nuk është për të ardhur keq që nuk ishte në nivelin tim?" Holmes përgjigjet me tharje se Adleri është me të vërtetë në një nivel shumë të ndryshëm nga Mbreti.[10]
Fillimi i "A Scandal in Bohemia" përshkruan respektin e lartë në të cilin Holmes mbajti Irene Adler:
Për Sherlock Holmes ajo është gjithmonë gruaja. Rrallë kam dëgjuar që ta përmend me ndonjë emër tjetër. Në sytë e tij ajo eklipson dhe mbizotëron të gjithë seksin e saj. Nuk ishte se ai ndjeu ndonjë emocion të ngjashëm me dashurinë për Irene Adler. Të gjitha emocionet, dhe ai veçanërisht, ishin të neveritshme për mendjen e tij të ftohtë, të saktë, por të ekuilibruar në mënyrë të admirueshme. [...] E megjithatë kishte vetëm një grua për të, dhe ajo grua ishte e ndjera Irene Adler, me kujtesë të dyshimtë.
Këtë "kujtim" e mban gjallë një fotografi e Irene Adler, e cila ishte lënë qëllimisht pas kur ajo dhe bashkëshorti i saj i ri u larguan me fotografinë e turpshme të saj me Mbretin. Holmes atëherë kishte kërkuar dhe marrë këtë foto nga Mbreti, si pagesë për punën e tij në këtë rast.[10]
Në veprat e prejardhura, ajo përdoret shpesh si një interes romantik për Holmes, një largim nga historia e Doyle ku ai e admironte vetëm për zgjuarsinë dhe dinakërinë e saj.[9][3] Në Sherlock Holmes Handbook e tij, Christopher Redmond shkruan "Kanuni ofron pak bazë për spekulime sentimentale ose të kujdesshme në lidhje me një lidhje Holmes-Adler."[11]
Aktoret që kanë luajtur Irene Adler
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Radio
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]| Emri | Titulli | Viti | Programi |
|---|---|---|---|
| Marian Seldes | CBS Radio Mystery Theater – "A Scandal in Bohemia"[12] | 1977 | CBS Radio |
| Sarah Badel | The Adventures of Sherlock Holmes – "A Scandal in Bohemia" | 1990 | BBC Radio 4 |
Shfaqjet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]| Emri | Titulli | Viti | Lloji |
|---|---|---|---|
| Inga Swenson | Baker Street | 1965 | Muzikal (Broadway) |
Television and DTV films
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]| Emri | Titulli | Viti | Lloji |
|---|---|---|---|
| Charlotte Rampling | Sherlock Holmes in New York | 1976 | Film televiziv (amerikan) |
| Anne Baxter | The Masks of Death | 1984 | Film televiziv (britanik) |
| Morgan Fairchild | Sherlock Holmes and the Leading Lady | 1992 | Film televiziv |
| Liliana Komorowska | The Royal Scandal | 2001 | Film televiziv (kanadez) |
| Anna Chancellor | Sherlock Holmes and the Baker Street Irregulars | 2007 | Film televiziv (britanik) |
Seritë televizive
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]| Emri | Titulli | Viti | Lloji |
|---|---|---|---|
| Olga Edwardes | Sherlock Holmes - "A Scandal in Bohemia" | 1951 | (Britanik) |
| Larisa Solovyova | The Adventures of Sherlock Holmes and Dr. Watson - "The Treasures of Agra" | 1983 | (Rus) |
| Gayle Hunnicutt | The Adventures of Sherlock Holmes - "A Scandal in Bohemia" | 1984 | (Britanik) |
| Lara Pulver | Sherlock - "A Scandal in Belgravia" | 2012 | (Britanik) |
| Sherlock - "The Sign of Three" | 2014 | (Britanik) | |
| Natalie Dormer | Elementary | 2013-2015 | (Amerikan) |
| Lyanka Gryu | Sherlock Holmes | 2013 | (Rus) |
| Rie Miyazawa | Sherlock Holmes | 2014-2015 | (Japonez) |
| Maaya Sakamoto | Case File nº221: Kabukicho[13] | 2019 | (Japonez) |
Filma teatrale
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]| Emri | Titulli | Viti | Lloji |
|---|---|---|---|
| Rachel McAdams | Sherlock Holmes | 2009 | (Britanik-Amerikane) |
| Sherlock Holmes: A Game of Shadows | 2011 | (Britanik-Amerikane) |
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ a b "A Scandal in Bohemia" by Arthur Conan Doyle. Published 25 June 1891 in the July issue of The Strand Magazine.
- ^ Rosemary, Herbert (2003). Whodunit? : a Who's Who in Crime & Mystery Writing (në anglisht). Oxford, England: Oxford University Press. fq. 4. ISBN 0195157613. OCLC 252700230.
- ^ a b Sherlock Holmes: A Game of Shadows (2011), Warner Bros. Pictures.
- ^ Pal-Lapinski, Piya (2005). The Exotic Woman in Nineteenth-Century British Fiction and Culture: a Reconsideration (në anglisht). Lebanon, New Hampshire: University Press of New England. fq. 71. ISBN 978-1584654292.
- ^ a b Redmond, Christopher (2002). In Bed with Sherlock Holmes: Sexual Elements in Arthur Conan Doyle's Stories (në anglisht). Toronto, Canada: Dundurn Press. fq. 57–66. ISBN 978-0889241428.
- ^ a b Redmond, Christopher (1993). Sherlock Holmes Handbook (në anglisht). Toronto, Canada: Dundurn Press. fq. 51. ASIN B01K3NVXDQ.
- ^ Doyle, Arthur Conan (2005) [1893]. The Memoirs of Sherlock Holmes (në anglisht). New York City: W.W. Norton. fq. 17. ISBN 978-1989201046.
- ^ Miller, Russell (2008). The Adventures of Arthur Conan Doyle: A Biography (në anglisht). New York City: Thomas Dunne Books. ISBN 978-0312378974.
- ^ a b Bunson, Matthew (1997). Encyclopedia Sherlockiana (në anglisht). New York City: Simon & Schuster. fq. 3. ISBN 0-02-861679-0.
- ^ Thompson, Dave (2013). Sherlock Holmes FAQ (në anglisht). Applause. fq. 74. ISBN 9781480331495.
- ^ Redmond, Christopher (2009). Sherlock Holmes Handbook: Second Edition (në anglisht). Toronto, Canada: Dundurn Press. fq. 53. ISBN 9781459718982.
- ^ Payton, Gordon; Grams Jr., Martin (2012). The CBS Radio Mystery Theater: An Episode Guide and Handbook to Nine Years of Broadcasting, 1974–1982 (në anglisht). McFarland & Company. fq. 216. ISBN 9780786492282.
- ^ "CHARACTER | オリジナルTVアニメ「歌舞伎町シャーロック」公式サイト". pipecat-kabukicho.jp (në japonisht). Arkivuar nga origjinali më 18 maj 2024. Marrë më 1 dhjetor 2019.