Islami në Portugali

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Portugalia është një vend me shumicë dërrmuese të krishterë, me një pakicë të vogël myslimane. Sipas regjistrimit të vitit 2021, myslimanët përfaqësojnë rreth 0.4% të popullsisë së përgjithshme të vendit. Megjithatë, shumë shekuj më parë Islami ishte një fe kryesore në territorin e Portugalisë moderne, duke filluar me pushtimin mysliman të Spanjës . Sot, për shkak të natyrës laike të Kushtetutës së Portugalisë, muslimanët janë të lirë të konvertohen, të praktikojnë fenë e tyre dhe të ndërtojnë xhami .

Islami në Evropë

  >95% (Turqia, Azerbejxhani)
  90%-95% (Kosova)
  35%-60% (Bosnje dhe Hercegovina, Shqipëria, Kazakistani)
  10%-20% (Gjeorgjia, Izraeli, Mali i Zi, Rusia)
  5%-10% (Austria, Bullgaria, Belgjika, Franca, Gjermania, Greqia, Lihtejnshtajni, Holanda)
  4%-5% (Danimarka, Suedia, Zvicra, Mbretëria e Bashkuar)
  2%-4% (Italia, Luksemburgu, Norvegjia, Serbia, Sllovenia, Spanja)
  1%-2% (Kroacia, Irlanda, Ukraina)
  <1% (Andora, Armenia, Bellorusia, Çekia, Estonia, Finlanda, Hungaria, Islanda, Letonia, Lituania, Malta, Moldavia, Monako, Polonia, Portugalia, Romania, San Marino, Sllovakia)

Sipas regjistrimit të vitit 1991 të regjistruar nga Instituto Nacional de Estatística (Instituti Kombëtar Statistikor i Portugalisë ), kishte 9,134 myslimanë në Portugali, rreth 0,09% e popullsisë së përgjithshme. Popullsia myslimane në vitin 2019 ishte afërsisht 65,000 njerëz.

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Nga viti 711 deri në 722, i gjithë territori i asaj që sot është Portugalia dhe më pas Mbretëria Visigotike u pushtua dhe u nga Kalifati Arab Umajad. Deri në vitin 1000, sundimi islamik ishte ende i përhapur në pjesën më të madhe të asaj që është sot Portugalia, përkatësisht në jug të lumit Mondego, dhe më vonë, për shumë dekada të tjera, nëpër rajonet Alentejo dhe Algarve të asaj që është Portugalia moderne. Gjatë periudhës së pushtimit mysliman, Iberia perëndimore u quajt Gharb Al-Andalus (perëndimi i Al-Andalus ), gjatë rrjedhës së Reconquista Portugeze.

Xhamia e vjetër në Mértola, rajoni Alentejo, e kthyer në një kishë katolike pas Reconquista

Komuniteti Islamik i Lisbonës u formua në mars të vitit 1968 nga një grup studentësh myslimanë të universitetit, të cilët, në atë kohë, studionin në kryeqytetin portugez. Por edhe para konstituimit të komunitetit, në vitin 1966, një komitet i përbërë nga dhjetë elementë (pesë myslimanë dhe pesë të krishterë) i kërkoi Këshillit Bashkiak të Lisbonës një parcelë toke për të ndërtuar një xhami. Komuniteti, në fillimet e tij, përbëhej kryesisht nga familje nga ish-kolonitë që shkuan në Portugali pas Revolucionit të Karafilit më 25 Prill 1974, përkatësisht Mozambiku dhe Guinea-Bissau, si dhe disa njerëz nga Afrika e Veriut (Maroku dhe Algjeria ), Pakistani, Bangladeshi dhe anëtarë të disa ambasadave të vendeve arabe të akredituara në Portugali. Vetëm më vonë, në shtator 1977, një copë tokë në Avenida José Malhoa u cedua.

Central Mosque of Lisbon
Xhamia Qendrore e Lisbonës

Vendosja e gurit të parë u bë në janar 1979 dhe inaugurimi i fazës së parë të ndërtimit u bë më 29 mars 1985. Deri atëherë, komuniteti tashmë ishte vlerësuar në më shumë se katër mijë njerëz (Regjistrimi i 1981), kryesisht nga ish-kolonitë portugeze. Sipas regjistrimit të vitit 1991 të regjistruar nga Instituto Nacional de Estatística (Instituti Kombëtar Statistikor i Portugalisë ), kishte 9,134 myslimanë në Portugali, rreth 0.1% e popullsisë së përgjithshme. Që nga viti 2021, komuniteti vlerësohet në 65 mijë njerëz (shumë nga Magrebi dhe Lindja e Mesme, veçanërisht nga Siria dhe Iraku, si dhe nga Afganistani dhe Bangladeshi midis vendeve të tjera) dhe përhapet në disa pjesë të Portugalisë, më së shumti brenda Zona Metropolitane e Lisbonës, Zona Metropolitane e Portos dhe Algarve.

Të tjera[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]