Jovan Gërkoviq-Gapon
Jovan Gërkoviq (serbisht: Јован Грковић Гапон Jovan Grković Gapon, 1879 – 9 tetor 1912), i mbiquajtur Gapon ishte një ish-murg ortodoks serb që iu bashkua guerilës serbe (çetnikëve) në Luftën Maqedonase (1902–1912). Ai kishte origjinë serbo-kosovare.
Jeta
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Gërkoviq lindi në Rahovec, në rrethinën e Prizrenit, në atë kohë pjesë e Vilajetit të Kosovës të Perandorisë Osmane.
Ai mbaroi gramatikën dhe shkollën teologjike në Prizren, më pas u bë murg, duke shërbyer si dhjak nën Mitropolitin Ortodoks Serb (vladika) të Zhiçës. Ai shkoi në manastirin ortodoks serb të Hilandarit në malin Athos, ku mori emrin e manastirit Jeremija. Ai qëndroi në Athos në të njëjtën kohë me Vasilije Tërbiqin, por me rastin e konfliktit me murgjit grekë dhe bullgarë, ata u nisën së bashku për në Serbi, diku në vitin 1902. Më pas ata iu bashkuan kauzës së luftëtarëve guerilë serbë ("çetnikët") kundër osmanëve. Luftarak jo si zakonisht dhe revolucionar për të qenë një ish-murg, ai u mbiquajt "Gapon" sipas murgut ortodoks rus dhe sipas udhëheqësit të klasës punëtore Georgy Gapon, nga shokët e tij luftëtarë guerilë.
Kur Kuvendi çetnik serb do të emëronte vojvodën e Shkupit, Gaponi sugjeroi që t'iao jepej luftëtarit të ri veteran Kosta Peqanac — të gjithë anëtarët ranë dakord dhe në një takim madhështor në Krishtlindje të vitit 1904, Peqanaci mori titullin në moshën 25-vjeçare. Gaponi luftoi në njësitë e Doksim Mihailoviqit dhe më pas të Kosta Peqanacit, duke qenë çetnik aktiv deri në vdekje. Në vitin 1907 ose 1908, ndërsa Gaponi po luftonte në kazanë e Velesit, ai këndoi këngën "Më luan boria serbe" në Drenovë dhe e këndoi gjithashtu gjatë festës maqedonase në Beograd (1909), nga ku u bë e njohur në të gjithë vendin. Ai vdiq më 9 tetor 1912, në të njëjtën ditë kur filloi Lufta e Parë Ballkanike, ndërsa luftonte rreth Kumanovës, në Nagoriçin e Vjetër.