Lira osmane
| Lira osmane | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| ليرا līrā | |||||
| |||||
| Denominations | |||||
| Subunit | |||||
| 1⁄5 | mecidiye ose medjidiye (në mënyrë të folur) | ||||
| 1⁄100 | kuruş (kr) | ||||
| 1⁄4000 | para (p) | ||||
| Simboli | ₤ | ||||
| Banknotes | 1kr, 5kr, 10kr, 20kr, 40kr, 50kr, ₤1, ₤2, ₤5, ₤10, ₤25, ₤50, ₤100, ₤500, ₤1,000 | ||||
| Coins | 1p, 5p, 10p, 20p, 1⁄2, 1, 2, 5, 10, 20kr, ₤1⁄4, ₤1⁄2, ₤1, ₤21⁄2, ₤5 | ||||
| Demografia | |||||
| Përdorues(it) zyrtar | .svg){kind=small} Perandoria Osmane | ||||
| Përdorues(it) jozyrtar |  Turqia (derisa lira turke filloi të qarkullonte) | ||||
| Issuance | |||||
| Central bank | Banka Osmane | ||||
This infobox shows the latest status before this currency was rendered obsolete. | |||||
Lira osmane (shenja: ₤) ishte monedha e Perandorisë Osmane midis 1844 dhe 29 tetorit 1923 kur u zëvendësua nga lira turke. Lira osmane qëndroi në qarkullim deri në fund të vitit 1927.
Lira osmane zëvendësoi kurushin si njësinë kryesore të monedhës në Perandorinë Osmane, me kurushin që vazhdonte të qarkullonte si një nënndarje e lirës, me 100 kurush = 1 lira. Vazhdoi të përdoret edhe para, me 40 para = 1 kurush.
Midis 1844 dhe 1881, lira ishte në një standard bimetalik, me ₤1 = 6,61519 gram ar të pastër (afërsisht 9/10 e një Sovrani) = 99,8292 gram argjend të pastër. Në 1881, standardi i arit u miratua dhe vazhdoi deri në vitin 1914. Lufta e Parë Botërore pa që Turqia të largohej efektivisht nga standardi i arit me lira të arit që vlente rreth 9 ₤ në para letre në fillim të viteve 1920.
Midis 1844 dhe 1855, monedhat u prezantuan në prerjet 1p, 5p, 10p, 20p, 1⁄2kr, 1kr, 2kr, 5kr, 10kr, 20kr and ₤1⁄4, ₤1⁄2, ₤1, ₤21⁄2 and ₤5. Emërtimet para u goditën në bakër, kurushi në argjend dhe lira në ar. 1p u ndërpre në vitin 1859, me prerjet më të larta të bakrit që pushuan së prodhuari midis 1863 dhe 1879. Në vitin 1899, billon 5p dhe 10p u prezantuan, të ndjekur nga nikeli 5p, 10p, 20p dhe 40p në 1910, vazhduan të preheshin monedha ari. heqja e standardit të arit, madje edhe në vitet 1920, por vlera e tyre e tejkaloi shumë vlerën e prerjeve ekuivalente në monedhën e letrës.
Banka Osmane emetoi për herë të parë monedhën letre Kaime në 1862, në prerjen 200 kr. Shënimet mbanin tekste në turqisht dhe frëngjisht. Kartëmonedhat për 1, 2 ₤ dhe 5 ₤ u prezantuan në 1873. Në vitin 1876, kartëmonedhat më të vogla u prezantuan për 1kr, 5kr, 10kr, 20kr, 50kr dhe 100kr. Në vitin 1908, u prezantuan kartëmonedhat 50 ₤ dhe 100 ₤.
Nga viti 1912, Ministria e Financave lëshonte para letre. Fillimisht, kartëmonedhat u prodhuan në prerjet 5kr and 20kr, ₤1⁄4, ₤1⁄2, ₤1 dhe ₤5, të ndjekura vitin e ardhshëm me 1kr dhe 21⁄2kr, ₤21⁄2, ₤10, ₤25, ₤50, ₤100 dhe ₤500. Kartmonedha ₤1,000 u prezantuan në vitin 1914. Në vitin 1917, paratë e pullave postare u emetuan në formën e pullave 5p dhe 10p të ngjitura në kartë.