Lista e masakrave në Kosovë
Appearance
(Përcjellë nga Masakrat në Kosovë)
Kjo është një listë e masakrave që kanë ndodhur në Kosovë gjatë historisë.
Periudha osmane
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ngjarja | Data | Lokacioni | Të vdekur | Autori | Viktimat | Përshkrimi |
---|---|---|---|---|---|---|
Sulmet e vitit 1830 | 1830 | Ndërmjet Vushtrrisë dhe Gjilanit | Shqiptarët | Serbët | Yashar Pasha i Prishtinës udhëheq shkatërrimin e kishave, vjedhjen e tokës së manastirit, vrasjen e murgjve dhe dëbimin e mbi 70 fshatrave serbe midis Vushtrrisë dhe Gjilanit. | |
Sulmet e vitit 1866 | 1866 | Nahja e Pejës | Shqiptarët | Serbët | Konsulli rus në Prizren, TiMajev, në raportin e tij zyrtar të fundit të vitit 1866 përshkruan se si shqiptarët e nahisë së Pejës kanë shkatërruar dhjetëra fshatra serbe, kanë vrarë fshatarë meshkuj, kanë përdhunuar gra dhe kanë përdhosur varret. | |
Sulmet e viteve 1876–78 | 1876-78 | Refugjatët shqiptarë | Serbët | Refugjatët shqiptarë të ardhur në Kosovë, të cilët u dëbuan nga ushtria serbe nga sanxhaku i Nishit, u përfshinë në sulme hakmarrëse dhe veprime armiqësore ndaj popullatës lokale serbe. | ||
Sulmet e vitit 1898 | 1898 | Shqiptarët | Serbët | [1] | ||
Sulmet e vitit 1899 | 1899 | Shqiptarët | Serbët | [1] | ||
Masakrat e serbëve në vitin 1901 | 1901 | Prishtinë dhe Kolashin i Ibrit | Shqiptarët | Serbët | ||
Marrja e Prishtinës | 1912 | Prishtinë | 5,000 [2] | Ushtria serbe | Shqiptarët | Lufta e Parë Ballkanike |
Marrja e Ferizajt | 1912 | Ferizaj | 1,200 | Ushtria serbe | Shqiptarët | Lufta e Parë Ballkanike |
Marrja e Prizrenit | 1912 | Prizren | 5,000 [3] | Ushtritë serbe dhe malazeze | Shqiptarët | Lufta e Parë Ballkanike |
Masakra e Leshkobares | 1912 | Lloshkobare | 8 | Ushtria serbe | Shqiptarët | Lufta e Parë Ballkanike |
Djegia e Bobajt | 1912 | Bobaj | Ushtria serbe | Shqiptarët | Të gjithë banorët e Bobajt u vranë. | |
Shfarosja e Opojës dhe Restelicës | 1912-1913 | Opojë dhe Restelicë | mijëra | Ushtria serbe | Shqiptarët | Trupat serbe morën urdhër të shfarosnin popullsinë e fshatrave Opojë, Gorë, Bellobrad, Brrut, Rrenc, Bresanë, Zym dhe Qafëlesh.[4] |
Razing of Peja | 1912-1913 | Peja | Ushtria serbe dhe qetnikët | Shqiptarët | [5][6][7] | |
Masakra e Bytycit | 1913 | Malësia e Gjakovës | 51 | Ushtria serbe | Shqiptarët | Lufta e Parë Ballkanike |
Masakra e fisit Rugova | 1913 | Rugova | Ushtria malazeze | Shqiptarët | Çdo burrë i fisit Rugova thuhet se është vrarë. | |
Vrasjet në Vushtrri | 1913 | Vushtrri | Ushtria serbe | Shqiptarët | [8] |
Lufta e Parë Botërore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ngjarja | Data | Lokacioni | Të vdekur | Autori | Viktimat | Përshkrimi |
---|---|---|---|---|---|---|
Masakra e Astrazubit | 1914 | Malishevë | 227 | Ushtria serbe | Shqiptarët | 90% e shtëpive në Astrazubi u shkatërruan.[9] |
Masakrat e Pejës | 1914 | Pejë | Ushtria serbe | Shqiptarët | 25 civilë vriteshin çdo ditë.[10] | |
Masakra e Lubishtës | 1914 | Lubishtë | 104 | Ushtria serbe | Shqiptarët | [11] |
Masakra e Skifterajt | 1914 | Viti | 24 | Ushtria serbe | Shqiptarët | [11] |
Sulmi ndaj Bytycit | 1915 | Malësi e Gjakovës | Ushtria serbe | Shqiptarët | Familja Ushki pothuajse tërësisht e vrarë, me vetëm një të mbijetuar.[12] | |
Bombardimi i Veçalit | 1915 | Prizren–Tetovë | 65 | Ushtria serbe | Shqiptarët | Ushtria serbe granatoi fshatin Vecali.[13] |
Periudha mes luftrave
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ngjarja | Data | Lokacioni | Të vdekur | Autori | Viktimat | Përshkrimi |
---|---|---|---|---|---|---|
Masakra e Rugovës | 16 Shkurt 1919 | Rugovë | 842 | Ushtria e Mbretërisë së Jugosllavisë | Civilët shqiptarë [14][15][16] | |
Vrasjet në Mitrovicë | 1919-1921 | Mitrovicë | 1,330 | Ushtria e Mbretërisë së Jugosllavisë | Civilët shqiptarë | [17] |
Vrasjet në Pejë | 1919-1921 | Pejë | 1,563 | Ushtria e Mbretërisë së Jugosllavisë | Civilët shqiptarë | [17] |
Vrasjet në Prizren | 1919-1921 | Prizren | 4,600 | Ushtria e Mbretërisë së Jugosllavisë | Civilët shqiptarë | [17] |
Vrasjet në Ferizaj | 1919-1921 | Ferizaj | 1,694 | Ushtria e Mbretërisë së Jugosllavisë | Civilët shqiptarë | [17] |
Masakra e Keqekollës | Janar 1921 | Keqekollë | Ushtria e Mbretërisë së Jugosllavisë | Civilët shqiptarë | [18][19] | |
Masakra e Prapashticës | Janar 1921 | Prapashticë | Ushtria e Mbretërisë së Jugosllavisë | Civilët shqiptarë | [18][19] | |
Masakra e Dushkajës | 1921 | Dushkajë | 63 | Ushtria e Mbretërisë së Jugosllavisë | Civilët shqiptarë | [20] |
Masakra e Dubnicës | 10 Shkurt 1924 | Dubnicë | 25 | Ushtria e Mbretërisë së Jugosllavisë | Civilët shqiptarë | [21] |
Lufta e Dytë Botërore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ngjarja | Data | Lokacioni | Të vdekur | Autori | Viktimat | Përshkrimi | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Masakrat e serbëve të Kosovës në qershor 1941 | Qershor 1941 | Shqiptarët | Serbët | [22] | |||
Masakrat e Kolashinit të Ibrit | 30 Shtator–10 Tetor 1941 | Kolashin i Ibrit | 150 | Shqiptarët | Serbët | 22 Fshatra janë djegur.[22] | |
Vrasjet në Prishtinë, qershor 1942 | Fundi i Qershorit 1942 | Zona e Prishtinës | 100 | Shqiptarët | Serbët | [22] | |
Masakra e Vareshkës së Rekës | Qershor 1943 | 15 | Shqiptarët | Serbët | [22] | ||
Ekzekutimet në minierën e Trepçës | 3-7 Qershor 1943 | Miniera e Trepçës, Mitrovicë | 64 | Shqiptarët | Serbët | Pushkatimi masiv i 64 serbëve nga shqiptarët, xhandarmëria shqiptare dhe rojet e burgut në burgun e minierës së Trepçës, shumica e të cilëve ishin punëtorë të sëmurë, dhe disa nga të cilët ishin fshatarë nga rrethina e Mitrovicës. | |
Masakra e Ferizajt | 11–12 Shtator 1943 | Zona e Ferizajt | 60 | Shqiptarët | Serbët | Komanduar nga Amdija Jashareviq.[22] | |
Vrasjet e Nekodimit, Barosh Selës, Duganjevës dhe Pleshinës | 12–13 Shtator 1943 | Nekodim, Barosh Selë, Duganjevë dhe Pleshinë | Shqiptarët | Serbët | [22] | ||
Vrasjet në Zerovnicë | 10 Tetor 1943 | Zerovnicë | 6 | Shqiptarët | Serbët | [22] | |
Vrasje masive në Brestovik | 13 Tetor 1943 | Brestovik | 78 | Shqiptarët | Serbët | 78 Serbë në fshatin serb Brestovik afër Pejës u vranë nga kuislingët shqiptarë më 13 tetor 1943. Para kapitullimit italian (shtator 1943), ishin vrarë 12 fshatarë.[22] | |
Masakra e Rakoshit | Tetor 1943 | Rakosh | 63 | Shqiptarët | Serbët | 63 Serbë nga Crkoljezi, Zhakova, Ukça, Krnjina, Belica, Klina, Drsniku, Tuçepi, Rakoshi, u pushkatuan nga shqiptarët në Rakosh, një fshat në gjysmë të rrugës ndërmjet Mitrovicës dhe Pejës.[22] | |
Masakrat e Pejës | Fundi i vitit 1943 | Pejë | 230 | Shqiptarët | Serbët | [22] | |
Masakra e Tople Vodës | 1944 | Kaqanik | 13 | Forcat bullgare | Serbët | 13 Serbë nga fshati Vërbeshticë të pushkatuar nga forcat bullgare.[22] | |
Masakra e Shtërpcës | 30 Qershor 1944 | Shtërpcë | 50 | Ushtria bullgare | Serbët | Pas vdekjes së një ushtari bullgar.[22] |
Lufta e Kosovës
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ngjarja | Data | Lokacioni | Të vdekur | Autori | Viktimat | Përshkrimi |
---|---|---|---|---|---|---|
Sulmet në Likoshan dhe Qirez | 28 shkurt–1 mars 1998 | Likoshan dhe Qirez, afër Drenasit | 26 | Policia speciale serbe | Civilët shqiptarë | Operacion kundër civilëve shqiptarë. |
Sulmi në Prekaz | 5–7 mars 1998 | Prekaz, afër Skenderajt | 58 | Ushtria serbe, SAJ | UÇK, Civilët shqiptarë | Operacioni i udhëhequr nga Njësia Speciale Antiterroriste e Serbisë që zgjati nga 5-7 mars 1998, qëllimi i të cilit ishte eliminimi i të dyshuarve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK) dhe familjeve të tyre. Gjatë operacionit u vra kreu i UÇK-së Adem Jashari dhe vëllai i tij Hamëz, së bashku me afro 60 anëtarë të tjerë të familjes. |
Masakra e Volujak | 17-19 korrik 1998 | Volljak | 25 | UÇK | Civilët serbë | Sipas autoriteteve serbe, 25 meshkuj civilë serbë të Kosovës u ekzekutuan. Serbia ia atribuon vrasjet “Grupit të Rahovecit” të UÇK-së |
Vrasjet e Kleçkës | 17–22 korrik 1998 | Kleçkë | 22 | UÇK | Civilët serbë | UÇK-ja përdori dhomat e djegies për të djegur trupat e civilëve të vrarë serbë, duke mbuluar krimin. 22 trupa u identifikuan nga mbetjet. |
Varr masiv i Malishevës | 17-20 korrik 1998 | Malishevë | 13 | UÇK | Civilët serbë | 12 serb dhe 1 bullgar u rrëmbyen dhe më pas u ekzekutuan nga UÇK-ja në Malishevë ndërmjet 17-20 korrikut 1998 |
Masakra e Rahovecit | 17-20 korrik 1998 | Rahovec | 47 | UÇK | Civilët serbë | Më shumë se 100 civilë serbë dhe romë nga Rahoveci dhe fshatrat përreth - Retimlje, Opterusa, Zoçishte dhe Hoça e Madhe - në Kosovën perëndimore u rrëmbyen dhe u vendosën në kampe burgu nga luftëtarët e UÇK-së; 47 u masakruan |
Masakra e liqenit të Radonjiqit | Para 9 shtatorit 1998 | Gllogjan | 34 | UÇK | Serbët, Shqiptarët | Më 9 shtator 1998, policia serbe njoftoi gjetjen e një varri masiv. Deri më 16 shtator u mblodhën 34 trupa. Viktimat ishin disa shqiptarë. |
Masakra në Abri të Epërme | 26 shtator 1998 | Abri | 21 | Policia speciale serbe | UÇK, Civilët shqiptarë | Operacioni kundër UÇK-së, si hakmarrje ndaj të paktën 14 policëve serbë të vrarë, masakra e mëvonshme me HRW duke marrë 21 civilë. |
Ekzekutimet në Golubovac | 26 shtator 1998 | Golubovac | 13 | Paraushtarakët serbë | UÇK ose Civilët shqiptarë | Pas Gornje Obrinjes, ekzekutimi i përmbledhur i burrave të dyshuar si UÇK. |
Masakra në Lokalin Panda | 14 dhjetor 1998 | Pejë | 6 | Shërbimi Sekret Serb | Civilët serbë | 6 civilë serbë të vrarë dhe 14 të plagosur në sulmin në një kafene në Pejë. UÇK-ja ishte akuzuar në kohën e ngjarjeve, por kundërshtoi me forcë çdo përfshirje. Prokuroria serbe për krimin e organizuar nisi një hetim në vitin 2016 dhe arriti në përfundimin se masakra nuk ishte kryer nga shqiptarët. çdo vit pas incidentit, qeveria serbe zyrtarisht e pranoi se ajo ishte kryer nga agjentë të Shërbimit Sekret Serb. |
Masakra e Raçakut | 15 janar 1999 | Raçak | 45 | SAJ, JSO | UÇK, Civilët shqiptarë | Operacioni kundër UÇK-së (9 të dyshuar të UÇK-së të vrarë), përfshirë vrasjet e civilëve. Tema e diskutueshme. |
Masakra e Mitrovicës | 13 mars 1999 | Çarshia e Mitrovicës | 6 | policia serbe | Civilët shqiptarë | Pas hedhjes së tre granata në treg, gjashtë persona humbën jetën, mbi 128 të tjerë u plagosën, shumë prej tyre mbetën invalidë të përjetshëm. |
Masakra e Krushës së Madhe dhe Krushës së Vogël | 25 mars 1999 | Krusha e Madhe | 90–105 | Policia speciale serbe | Civilët shqiptarë | |
Masakra e Bellacërkës | 25 mars 1999 | Bellacërkë | 62 | Policia speciale serbe dhe paraushtarake | Civilët shqiptarë | |
Masakra e Suharekës | 26 mars 1999 | Suharekë | 48 | policia serbe | Civilët shqiptarë | Anëtarët e familjes Berisha u futën me forcë në picerinë e tyre familjare, ku u hodhën dy granata dore. Policët serbë qëlluan ata që jepnin shenja jete. Trupat u hodhën në një varr masiv pranë një objekti policor në Batajnicë, Serbi. |
Masakra e Izbicës | 28 mars 1999 | Kosovë | 93 | Ushtria, policia dhe paraushtarakët serbë | Shqiptarët | Pas granatimeve të fshatit Izbicë, rreth. 93, kryesisht meshkuj joluftëtarë, u ekzekutuan. |
Masakra e Podujevës | 28 mars 1999 | Podujevë | 14 | Forcat serbe të sigurisë, Skorpionët | Civilët shqiptarë | Forcat e sigurisë vranë 19 persona në qytetin e Podujevës, duke vrarë 14 persona dhe duke plagosur 5, të cilët ishin fëmijë. |
Masakra e Lubizhdës | 31 mars 1999 | afër Prizrenit, Kosovë | 14 | Forcat serbe | Civilët shqiptarë | Forcat e sigurisë thuhet se kanë qëlluar 14 burra në fshatin Ljubižda, në veriperëndim të Prizrenit. |
Masakra e Pusto Sellës | 31 mars 1999 | Pusto Selo afër Rahovecit, Kosovë | 106 | Forcat serbe | UÇK ose Civilët shqiptarë | Burrat dyshohet se ishin simpatizantë të UÇK-së. |
Masakra e Rezallës | 5 prill 1999 | Rezallë | 80 | Forcat serbe | Civilët shqiptarë | Policia serbe dyshohet se hyri në fshatin shqiptar të Rezalës dhe qëlloi me armë të paktën 80 fshatarë të dyshuar se strehonin guerilët e UÇK-së. |
Bombardimi i Gjakovës | 14 prill 1999 | Gjakove | 73 | NATO | Refugjatët shqiptarë | NATO bombardon aksidentalisht refugjatët shqiptarë në Gjakovë. |
Masakra e Sllovisë | 15-16 prill 1999 | Sllovi, afër Lipjanit | 35-44 | Forcat serbe të sigurisë | Shqiptarët | Midis 35 dhe 44 persona u qëlluan dhe u ekzekutuan nga policia serbe dhe paramilitarët në Slovinje dhe fshatrat e afërta përreth saj (veçanërisht Smolusha) |
Masakra e Poklekut | 17 prill 1999 | 47 | Policia serbe | Shqiptarët | UÇK-ja ishte aktive në zonë, ndërsa një postbllok i UÇK-së ishte ngritur në Vasiljevën fqinje. Sipas dëshmive, 47 persona të futur me forcë në një dhomë u qëlluan nga një person i armatosur i paidentifikuar. | |
Masakra e Qikatovës | 17 prill 1999 | Qikatovë e vjetër | 24 | Forcat serbe | Shqiptarët | 24 burra të familjes Morina u vranë gjatë një bastisjeje njëditore të forcave serbe. Edhe pse të mbijetuarit pohuan se asnjë nga të vrarët nuk ishte i përfshirë në UÇK, disa anëtarë të familjes pranohen si anëtarë të UÇK-së. |
Masakra e Mejës | 27 prill 1999 | Mejë, afër Gjakovës | 300 (HRW ll.) | Forcat serbe | Civilët shqiptarë | Forcat serbe hakmerren për vrasjen e pesë policëve serbë të UÇK-së në Mejë më 21 prill, me vrasje masive më 27 prill në atë fshat. Numri i viktimave nuk dihet, por nga HRW besohet të jetë 300 (bazuar në listën e personave të zhdukur), edhe pse shumë pak trupa janë gjetur. |
Bombardimi i autobusit në Lluzhan | 1 maj 1999 | Lluzhan | 23–60 | NATO | Civilët serbë | Sulm raketor i NATO-s në urë. |
Masakra e Vushtrrisë | 2–3 maj 1999 | Vushtrri, Kosovë | 120 | Forcat serbe | Civilët shqiptarë | Refugjatët shqiptarë që po iknin nga luftimet që po zhvilloheshin midis Ushtrisë Jugosllave dhe UÇK-së u futën në qoshe nga forcat speciale serbe (të cilët dyshonin se disa pjesëtarë të UÇK-së po iknin nga luftimet me refugjatët). Forcat Speciale zgjodhën rreth 120 burra për të cilët dyshonin se ishin dezertorë të UÇK-së dhe i spërkatën me plumba dhe më vonë i fshehën trupat e tyre në një varr masiv afër Gornja Sudimja. |
Bombardimi i Korishës | 14 maj 1999 | Korishë | 87 | NATO | Refugjatët shqiptarë | NATO bombardoi një kolonë refugjatësh shqiptarë, duke vrarë të paktën 87 dhe plagosur 60. |
Masakra e Qyshkut | 14 maj 1999 | Qyshk | 41 | Forcat serbe të sigurisë | Shqiptarët | Vlerësohet se 12 burra u vranë në përleshje, 29 burra u mblodhën në tre shtëpi dhe u qëlluan me armë. Motivi i paqartë. |
Masakra e Bilbilderes | 16 maj 1999 | Prizren | 2 | Paraushtarakët serbë | Shqiptarët | 2 burra u kapën nga Tigrat e Arkanit dhe u ekzekutuan menjëherë. |
Masakra e Burgut të Dubravës | 22–23 maj 1999 | Dubravë | 79–82 | Gardianët serbë të burgut | Të burgosurit shqiptarë | Të burgosurit u vranë pa gjyq ose u ekzekutuan me përmbledhje më 22 dhe 23 Maj pas bombardimeve të NATO-s më 19 Maj.[23] |
Masakra e Tususit | 26 maj 1999 | Prizren | 27–34 | Forcat serbe | Shqiptarët | Forcat serbe vrasin 27–34 njerëz dhe djegin mbi 100 shtëpi.[24] Hakmarrja për të paktën dy policë të vrarë në kalimin e rrugës atë mëngjes nga UÇK-ja.[24] |
Pas Luftës së Kosovës
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Ngjarja | Data | Lokacioni | Të vdekur | Autori | Viktimat | Përshkrimi |
---|---|---|---|---|---|---|
Masakra e Gjilanit | Qershor-tetor 1999 | Pejë | 51 | UÇK | Civilët serbë | Grupi i Gjilanit i UÇK-së dogji shtëpitë dhe vrau serb dhe civilë të tjerë joshqiptarë. Eshtrat e 51 serbëve u zbuluan në varreza masive në vitin 1999. |
Masakra e Staro Grackos | 23 Korrik 1999 | Lipjan | 14 | UÇK | Civilët serbë | Vrasja masive e 14 fermerëve serbë në fshatin Staro Gracko në komunën e Lipjanit më 23 Korrik 1999. Vrasjet ndodhën pasi trupat jugosllave u tërhoqën nga rajoni pas Luftës së Kosovës.[25] |
Masakra e Ugljares | Para Gushtit 1999 | Uglarë | 15 | UÇK | Serbët | KFOR-i raporton më 25 Gusht 1999 gjetjen e 15 trupave të serbëve të vrarë.[26] Të vrarë muaj më parë, trupat ishin fshehur nga KFOR-i.[27] |
Vrasjet e Kllokotit | 16 Gusht 1999 | Klokot | 2 | Ekstremistët shqiptarë | Civilët serbë | Më 16 Gusht 1999, pas Luftës së Kosovës, një sulm me mortaja i kryer nga shqiptarët vrau dy civilë serbë dhe plagosi pesë të tjerë në fshat. Në fillim të atij muaji kishte pasur dy sulme me mortaja.[28] |
Masakra e Mitrovicës | 3-4 Shkurt 2000 | Mitrovicë e Veriut | 10 | Rojet e urës | Civilët shqiptarë | Ekstremistët serbë sulmuan shtëpitë e 10 civilëve shqiptarë dhe i vranë në netët e 3-4 shkurtit 2000.[29][30][31] |
Vrasjet e Cernicës | 28 Maj 2000 | Cernicë | 3 | Ekstremistët shqiptarë | Civilët serbë | Tre serbë, duke përfshirë një fëmijë katër vjeçar, u vranë me gjakftohtësi gjatë të shtënave me makinë në Cernicë, një fshat në jug të Gjilanit.[32] |
Bombardimi i autobusit në Podujevë | 16 Shkurt 2001 | Podujevë | 12 | Ekstremistët shqiptarë | Civilët serbë | 12 të vdekur dhe 40 të plagosur në sulmin me bombë në autobusin që transportonte serbët që po udhëtonin për në enklavën serbe të Graçanicës për të vizituar varret e familjes. |
Masakra e Familjes Stolic | 3 Qershor 2003 | Obiliq | 3 | Civilët serbë | Tre serbë u vranë me sëpatë. Më pas shtëpisë iu vu zjarri.[33] | |
Vrasjet e Gorazhdecit | 13 Gusht 2003 | Gorazhdec | 2 | Ekstremistët shqiptarë | Civilët serbë | Të shtëna nga fshati shqiptar në enklavën serbe vrasin dy, një të rritur dhe një fëmijë dhe plagosën katër. |
Trazirat e vitit 2004 në Kosovë | 17-18 Mars 2004 | Kosovë | 16 | Shqiptarët | Civilët serbë | Më 17 dhe 18 Mars 2004, një valë trazirash të dhunshme përfshiu Kosovën, 16 serbë dhe 11 shqiptarë u vranë gjatë trazirave. Mbi 935 shtëpi serbe dhe 35 kisha u dogjën dhe u shkatërruan. Mbi 4000 serbë u dëbuan nga Kosova. |
Vrasjet e Talinocit | 6 Korrik 2012 | Talinoc i Muhaxhirëve | 2 | Civilët serbë | Një çift i martuar serb, refugjatë lufte që ishin kthyer në fshat, u vranë në shtëpinë e tyre më 6 Korrik 2012. Pas vrasjeve, serbët e fshatit kërkuan nga qeveria që të siguronte zhvendosjen e tyre ose në Shtërpcë ose Graçanicë, ose përndryshe ata do të largoheshin për Serbinë Qendrore. |
Shiko edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ a b Mikić 1988.
- ^ "SERVIAN ARMY LEFT A TRAIL OF BLOOD; Thousands of Men, Women, and Children Massacred in March to Sea, Say Hungarian Reports" (PDF). Marrë më 6 shtator 2016.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ Historical Dictionary of Kosovo. Robert Elsie. 2010. ISBN 9780810874831.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ Muharrem, Qafleshi (2018). Balkan Wars and the Albanian issue. Prishtina: American Journal of History and Culture. Marrë më 24 prill 2020.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ Remzije Sherifi (1955), Ibrahim Rugova (2007). La Question Du Kosovo (The Shadow Behind The Sun). Prishtina. fq. 53. ISBN 9781905207473. Marrë më 27 mars 2020.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Emra shifrorë: lista e autorëve (lidhja) Mirëmbajtja CS1: Mungon shtëpia botuese te vendodhja (lidhja) - ^ Bilheur, Ophélie (2010). Une entrée sanglante dans l'Europe du XXe siècle. Les massacres et atrocités pendant les guerres balkaniques (1912-1913) (PDF) (në frëngjisht). fq. 107–108. Marrë më 21 prill 2020.
Dans la région de Peć, plus de 10 000 personnes ont été converties de force, par la menace, la terreur; la moindre opposition est réglée à coups de baïonnettes ou d'incendies de 294 maisons. (In the Pejë region, more than 10,000 people were forcibly converted by threat or terror; the slightest opposition is resolved with bayonets. Two hundred ninety-four houses were burned.)
- ^ Edith, Durham (1920). Twenty Years Of Balkan Tangle. fq. 246. Marrë më 29 mars 2020.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ Elsie, Robert; Destani, Bejtullah D. (2018). Kosovo, A Documentary History: From the Balkan Wars to World War II (në anglisht). Bloomsbury Publishing. fq. 169. ISBN 978-1-78673-354-2. Marrë më 29 mars 2020.
- ^ Rifati, Fitim (2015). "Mizoritë e Ushtrisë Serbe në Rajonin e Astrazubit më 1914". Gjurmime Albanologjike - Seria e Shkencave Historike (45): 81–91.
- ^ de 1914-1918, France Commission de publication des documents relatifs aux origines de la guerre (1933). Documents Diplomatiques Français (1871-1914): 1913 (në frëngjisht). Impr. nationale. Marrë më 10 gusht 2023.
{{cite book}}
: Mirëmbajtja CS1: Emra shifrorë: lista e autorëve (lidhja) - ^ a b Destani, Bejtullah D. (2003). Ethnic Minorities in the Balkan States, 1860-1971: 1888-1914 (në anglisht). Archive Editions. ISBN 978-1-84097-035-7. Marrë më 10 gusht 2023.
- ^ Elsie, Robert (24 prill 2015). The Tribes of Albania: History, Society and Culture (në anglisht). Bloomsbury Publishing. ISBN 978-0-85773-932-2. Marrë më 12 gusht 2023.
- ^ raboti, Bulgaria Ministerstvo na vŭnshnite (1919). La vérité sur les accusations contre la Bulgarie (në frëngjisht). l'État. Marrë më 10 gusht 2023.
- ^ Haxhihasani, Qemal; Xhagolli, Agron; Shqipërisë), Instituti i Kulturës Popullore (Akademia e Shkencave e RPS të (1985). Folklor kosovar. Akademia e Shkencave e RPS të Shqipërisë, Instituti i Kulturës Popullore.
- ^ "Statistics of the Rugova Massacre". www.albanianhistory.net.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ Prifti, Kristaq (1993). The Truth on Kosova (në anglisht). Encyclopaedia Publishing House.
- ^ a b c d Pllana, Nusret; Kabashi, Emin (2001). Der Terror der Besatzungsmacht Serbien gegen die Albaner (bot. 1918-1921, sont tues beaucoup d'albanais ainsi que leurs maisons brulees. Dans la prefecture de Peja 1563 personnes tuees et 714 maisons brulees; a Mitrovica 1330 personnes et 42 maisons brulees.). Arkivi Shtetëror i Kosovës. fq. 33. ISBN 978-9951-404-00-6. Marrë më 19 gusht 2023.
- ^ a b Sherifi, Remzije (2007). Shadow Behind the Sun (në anglisht). Sandstone. fq. 35. ISBN 978-1-905207-13-8. Marrë më 19 gusht 2023.
- ^ a b Studia Albanica (në frëngjisht). L'Institut. 1981. fq. 74. Marrë më 19 gusht 2023.
- ^ Krasniqi, Mark (1984). Lugu i Baranit: monografi etno-gjeografike. Akademia e shkencave dhe e arteve e Kosovës. fq. 37. Marrë më 19 gusht 2023.
- ^ Elsie, Robert. "The Situation of the Albanian Minority in Yugoslavia Memorandum Presented to the League of Nations". albanianhistory.net.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ a b c d e f g h i j k l m Antonijević 2009.
- ^ HRW 2001, ff. 244–259.
- ^ a b HRW 2001, f. 339.
- ^ United Nations (22 shkurt 2002). Yearbook of the United Nations 1999. United Nations Publications. fq. 367–. ISBN 978-92-1-100856-2. Marrë më 30 prill 2011.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ Yugoslav Survey 40, f. 120.
- ^ Review of International Affairs. Federation of Yugoslav Journalists. 2000. fq. 76.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ Gall, Carlotta (18 gusht 1999). "Shelling of a Serbian Village in Kosovo Kills 2". NY Times.
{{cite news}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ "Masakra e 3 dhe 4 shkurtit e vitit 2000 në veri të Mitrovicës". Prizren Post. 2019-02-03. Marrë më 2023-07-21.
- ^ "3 dhe 4 shkurti 2000 - Masakra dhe dëbimi i shqiptarëve nga Mitrovica". Lëvizja VETËVENDOSJE!. 2023-02-03. Arkivuar nga origjinali më 16 gusht 2023. Marrë më 2023-07-21.
- ^ Erma (2000-02-07). "Mitrovica ditë zie - (7 Shkurt 2000)". Tv Klan (në anglisht). Marrë më 2023-07-21.
- ^ Human Rights Watch (2001). UNDER ORDERS: War Crimes in Kosovo. Samizdat B92.
{{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!) - ^ Bouckaert, Peter (2004). "Failure to Protect: Anti-minority Violence in Kosovo, March 2004" (PDF). Human Rights Watch. 16 (6): 8. Marrë më 10 korrik 2023.
{{cite journal}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)