Organizatë ndërqeveritare

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Një organizatë ndërqeveritara ose organizatë qeveritare ndërkombëtare është një organizatë e përbërë kryesisht shtetet e pavarura (që i referohet si shtete anëtarë), ose nga organizata të tjera ndërqeveritare. Organizatat ndërqeveritare shpesh thirren si organizata ndërkombëtare, edhe pse ky term mund gjithashtu të përfshijë edhe organizata jo-qeveritare ndërkombëtare siç janë organizatat pa-profit ndërkombëtare ose korporatat shumëkombëshe.

Llojet dhe qëllimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Botërore ose organizata globale - në përgjithësi të hapura për shtetet e të gjithë botës për sa kohë plotësohen disa kusht. Në këtë kategori bëjnë pjesë Organizata e Kombeve të Bashkuara dhe agjencitë e saj të veçanta, Universal Postal Union, Interpol, Organizata Botërore e Tregtisë, Organizata Botërore e Doganave, Organizata Botërore e Natyrës, dhe Fondi Monetar Ndërkombëtar.
  • Organizata Rajonale - e hapur për vende nga një rajon i caktuar ose kontinent i botës. Në këtë kategori bëjnë pjesë Këshilli i Evropës, Bashkimi Evropian, Komuniteti Energjetik, NATO, Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë, Bashkimi Afrikan (AU), Organizata e Shteteve Amerikane (OAS), Shoqata e Kombeve të Azisë Juglindore (ASEAN), Unioni i Kombeve të Amerikës Jugore, Dialogu i Bashkëpunimit Aziatik (ACD), dhe Forumi i Ishujve të Paqësorit.
  • Organizatat kulturore, gjuhësore, etnike, fetare, apo historike - të hapura për anëtarët e bazuar në disa lidhje kulturore, gjuhësore, etnike, fetare, apo historik. Këtu përfshihen Komonuelthi Kombeve, Liga Arabe, Organisation internationale de la Francophonie, Komuniteti i Shteteve të Gjuhës Portugeze, Bashkimi Latin, Këshilli turk, Organizata Ndërkombëtare e Kulturës Turke, Organizata e Bashkëpunimit Islam, dhe Bashkësia e Shteteve të Pavarura (CIS).
  • Organizata ekonomike - në bazë të organizimit ekonomik. Disa janë të dedikuar për tregti të lirë, reduktimin e barrierave tregtare (Organizata Botërore e Tregtisë) dhe Fondin Monetar Ndërkombëtar. Të tjerët janë të fokusuara në zhvillimin ndërkombëtar. Kartelet ndërkombëtare, të tilla si OPEC, gjithashtu ekzistojnë. Organizata për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim u themelua si një organizatë e përqendruar për ekonomi. Një shembull i një ONQ ekonomike e formuar kohët e fundit është Banka e jugut (Bank of the South).
  • Organizata edukative - përqendruar rreth studimit të nivelit të lartë. Akademia e Ligjit Evropian ofron trajnime në të drejtën evropiane për avokatët, gjyqtarët, avokatët, avokatët, në shtëpi këshillën dhe akademikë. EUCLID (universitet) i miratuar si një universitet dhe organizatë ombrellë i dedikuar për zhvillimin e qëndrueshëm të vendeve nënshkruese dhe përpjekjet e Universitetit të Kombeve të Bashkuara për zgjidhjen e problemeve të ngutshme globale që janë shqetësimi i Kombeve të Bashkuara, popullit të saj dhe Shteteve Anëtare.
  • Organizata shëndetësore dhe të popujve - bazohet në qëllimet e përbashkëta të perceptuara shëndetësore dhe popullatës dhe për të adresuar këto sfida së bashku. Një shembull është partneriteti ndërqeveritar për popullsinë dhe zhvillim "Partners in Population and Development

Shembuj[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Kombet e Bashkuara[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Misioni

  1. Të ruaj paqen dhe sigurinë ndërkombëtare, dhe për këtë qëllim: të marrë masa efektive të përbashkëta për parandalimin dhe largimin e kërcënimeve ndaj paqes dhe për shtypjen e akteve të agresionit apo shkeljeve të tjera të paqes, dhe për të sjellë atë me mjete paqësore, dhe në përputhje me parimet e drejtësisë dhe të drejtës ndërkombëtare, rregullimin ose zgjidhjen e mosmarrëveshjeve ndërkombëtare apo situatave që mund të çojnë në një shkelje të paqes;
  2. Të zhvillojnë marrëdhënie miqësore mes kombeve, të bazuara në respektimin e parimit të drejtave të barabarta dhe të vetëvendosjes së popujve, dhe të marrin masa të tjera të përshtatshme për forcimin e paqes universale;
  3. Të arrijnë bashkëpunimin ndërkombëtar në zgjidhjen e problemeve ndërkombëtare të karakterit ekonomik, social, kulturor, apo humanitar, dhe në promovimin dhe inkurajimin e respektit për të drejtat e njeriut dhe për liritë themelore për të gjithë pa dallim race, gjinie, gjuhe apo feje; dhe
  4. Të jetë një qendër për harmonizimin e veprimeve të kombeve në arritjen e këtyre qëllimeve të përbashkëta.[1]

Anëtarësia

193 shtete anëtare. Anëtarësia është "...e hapur për të gjitha shtetet e tjera paqedashëse që pranojnë detyrimet që përmbahen në këtë Kartë dhe, në gjykimin e Organizatës, janë në gjendje dhe të gatshëm për të kryer këto detyrime."[2]

Organizata e Traktatit të Atlantikut Verior (NATO)[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Misioni

"Palët e këtij Traktati ripohojnë besimin e tyre në qëllimet dhe parimet e Kartës së Kombeve të Bashkuara dhe dëshirën e tyre për të jetuar në paqe me të gjithë popujt dhe të gjitha qeveritë. Ata janë të vendosur për të mbrojtur lirinë, trashëgiminë dhe qytetërimin e përbashkët të popujve të tyre, e themeluar mbi parimet e demokracisë, lirisë individuale dhe sundimit të ligjit. Ata kërkojnë të promovojnë stabilitet dhe mirëqenie në zonën e Atlantikut të Veriut. Ata janë të vendosur të bashkojnë përpjekjet e tyre për mbrojtjen e përbashkët dhe për ruajtjen e paqes dhe sigurisë. Prandaj ata pajtohen me këtë Traktat të Atlantikut të Veriut."[3]

Anëtarësia

"NATO është një Aleancë e përbërë nga 28 shtete anëtare të pavarura."[4]

Banka Botërore[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Misioni

  • Për t'i dhënë fund varfërisë ekstreme, qëllimi i Bankës është të ulë përqindjen e njerëzve që jetojnë me më pak se 1.25 $ në ditë, dhe mos jenë më shumë se 3 për qind deri në vitin 2030.
  • Të prmovojë prosperitet të përbashkët, qëllimi është të promovojë rritjen e të ardhurave të 40 përqindëshit të poshtëm të popullsisë në secilin shtet.[5]

Anëtarësia

188 shtetet anëtare i përbërë nga organizata në pronësi të qeverive.[6]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Shënime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ "Charter of the United Nations: Chapter I: Purposes and Principles". Un.org. Marrë më 2011-09-19. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ "Charter of the United Nations: Chapter II: Membership". Un.org. 1942-01-01. Marrë më 2011-09-19. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ "NATO - Official text: The North Atlantic Treaty, 04-Apr.-1949". Nato.int. 2008-12-09. Marrë më 2011-09-19. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ "NATO - Member countries". Nato.int. 2009-03-10. Marrë më 2011-09-19. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ "Ending Extreme Poverty and Promoting Shared Prosperity". worldbank.org. 2013-04-19. Marrë më 2013-12-12. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ "Member Countries". Marrë më 2013-12-12. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]